Βύρων Λεοντάρης, "Εν γη αλμυρά"

                      Έτσι που τραύλισα…

                                      I

Τις λέξεις κουρταλώ και δε μου ανοίγουν

γιατί πια δεν τις κατοικούν τα βάσανά μας

Τις εγκατέλειψαν σάμπως να επίκειται σεισμός ή έκρηξη

Ανάσα και χειρονομία καμμιά μέσ’ στα αδειανά φωνήεντα

κι ούτε ένα τρίξιμο απ’ τα σύμφωνα

και μήτε τρέμισμα κορμιού ή κεριού

και μήτε σάλεμα σκιών στους τοίχους

Ο κόσμος μετακόμισε στο απάνθρωπο

βολεύτηκε σ’ αυτή την προσφυγιά

πήρε μαζί του για εικονίσματα φωτογραφίες δημίων

όργανα βασανιστηρίων για φυλαχτά

μιλάει μόνο με σήματα

μέσ’ στην οχλαγωγία της ερημιάς

στις φαντασμαγορίες του τίποτε

Έτσι κι εμείς αδειάσαμε

και μας ψέκασαν με αναισθητικό

έτσι που αποξενωθήκαμε απ’ τον πόνο

– αυτό δα είναι κι αν είναι αποξένωση... –

κι η ποίηση έγινε κραυγή έξω απ’ τον πόνο

Σμιλεύουμε σμιλεύουμε πληγές

σκαρώνοντας μνημεία και μπιμπελό

Αλλά το τρομερό καραδοκεί

Ό, τι δεν είναι τέχνη μέσ’ στην τέχνη

αυτό

το ανθρώπινο

αυτό

κι εμάς κι αυτήν θα μας ξεκάνει

                                      II

Τώρα που δεν μπορώ παρά να με θυμάμαι μόνο

ξέρω, δεν ήταν έτσι, τίποτε δεν ήταν

αλλιώς έγιναν όλα

Η μαρτυρία μου ασαφής. Τι υπεκφυγές, τι συγκαλύψεις

σε λόγια, σε γραφτά και σε φερσίματα…

Αλλά πώς να τα πω και φαντασίας καμώματα όλα αυτά

Και τα σημάδια; και τα ερείπια; της φαντασίας κι αυτά;

        Δε γίνεται.

Πώς να αναιρέσω μια κατάθεση

πώς να διευκρινίσω μια ζωή;

Το ειπωμένο με εκδικείται

κι ανεξιχνίαστο μένει πάντα το υπαρκτό

Σίγουρα κάτι μου διαφεύγει

κάτι που λάθος το έζησα και λάθος με έζησε

κι όλο και σκοτεινιάζει γύρω μου

κι όλο και σκοτεινιάζει

Πού βρίσκομαι

Τι ώρα να ’ναι.

                                      V

Λοιπόν, μπροστά μας έχουμε θανάτους

πέσαμε σε κακούς καιρούς και μέρες οργισμένες

χάνουμε τους δικούς μας και μας χάνουν

τρικυμισμένο μας αρπάει το χωματένιο πέλαγος

Αλλιώς θαρρούσαμε το τέλος∙

σκοπός που εκπληρώνεται ή (το ίδιο) ματαιώνεται

σκορπιός που μπήγει το κεντρί του στο κεφάλι του

Δεν είχαμε υποψιαστεί τη φρίκη μιας συνέχειας

(πως γίνεται να ’χει συνέχεια το τέλος;)

Αλλιώς, καταπώς φαίνεται, το τέλος έχει μόνο αρχή

και πώς να το περάσουμε μη φτάνοντας ποτέ και πουθενά

Ήξεραν οι παληοί και προνοούσαν

να ’ναι ελαφρό το χώμα τους

φύλαγαν πάντα ένα λευκό σεντόνι στο σεντούκι

συγύριζαν το μέσα τους , στόλιζαν τις ψυχές τους

ήξεραν να μοιρολογούν

εξοικειώνονταν με τους νεκρούς τα ’λεγαν μεταξύ τους

        στ’ όνειρό τους

κι έπαιρναν απ’ το χέρι τους το αντίδωρο του αγνώστου

κάθε που τους ξεπροβοδίζανε στου ξύπνου το κατώφλι

Κι εμείς τώρα δεν ξέρουμε ούτε πού ’ναι πεταμένα τα κόκκαλα

        της μάνας μας...

Έχουμε αποκοπεί από τους πεθαμένους

δεν ακούγεται πια η φωνή τους μέσα στη φωνή μας

δεν ξέρουμε να κλάψουμε

πώς να φερθούμε μπρος στο θάνατο και τι να πούμε

Στα ουράνια βάραθρα γκρεμοτσακίζονται τα λόγια μας

άδεια χελωνοκαύκαλα

                                      IX

«Δεν είμαστε ποιητές» σημαίνει φεύγουμε

σημαίνει εγκαταλείπουμε τον αγώνα

παρατάμε τη χαρά στους ανίδεους…

Παρατάμε τη χαρά στους ανίδεους…

Ε, ναι λοιπόν, αυτό σημαίνει

                          Στιχομαντεία

                                      *

Τα ονόματά μας πού και πού μας βλέπουν στο όνειρό τους

ψυχές περιπλανώμενες δυστυχισμένες

χαμένες σημασίες που τις αποζητούν ακόμα

Για μια στιγμή θαρρούν πως μας αγγίζουν και έντρομα ξυπνούν

κι ανάβουνε τα παγωμένα φώτα

κι αρχίζουν από μόνα τους να γράφονται και να φωνάζονται

να νοιώσουν έτσι πως υπάρχουν

Γιατί, πού τώρα πια φωνές, χαιρετισμών να τα καλούν

να τρέμουν οι ουρανόσκαλες και να γεμίζει η γειτονιά λουλούδια

πού τώρα δάχτυλα αποχωρισμού να τα χαράζουνε

        στης νεραντζιάς τη φλούδα

Θα μας ξεχάσουν κάποτε τα ονόματά μας

δε θα μας ξέρουν ούτε στο όνειρό τους

θα ζήσουν μια δική τους ζωή με άλλες σημασίες σε εξώθυρες

        και εξώφυλλα

βροχές θα τα μουσκεύουν δάκρυα και δε θα μας ξέρουν

Εμείς χαμένες σημασίες

κι αυτά ίχνη από ξένα πεπρωμένα

                                      *

Αγριομυρίκη εν τη ερήμω

επικατάρατος εν γη αλμυρά…

Έτσι το θέλησα και μη ρωτάς

Κι αν τώρα θλίβομαι είναι που σ’ αφήνω

στους πέντε δρόμους δίχως να ’χω πει

για σένα όσα σου άξιζαν και δίχως

να σε δοξάσει ένας μου στίχος

Τόσο βαθιά τόσο πολύ

σε σώπασα μέσ’ στη ζωή μου

Δεν ήτανε για να φανερωθεί

ούτε με ουράνια λόγια να ειπωθεί

αυτό το μυστικό που ήσουν κι ήμουν

Σε όσους με ποιήματα τα αισθήματα μετρούν

τι θα ’χεις από μένα να τους δείξεις;
Μια τέτοια αγάπη… δίχως αποδείξεις…

Και ποιος αυτός ο Βέρνερ Λέιο θα ρωτούν

Με τι καρδιά με τι πνοή είχα πάρει

τη ζωή… Μα δεν την άλλαξα· ούτε εσύ

Γι’ αυτό λοιπόν «χαμένη υπόθεση»

ο ποιητής Βύρωνας Λεοντάρης

                                      *

Μέσα στο ποίημα σε χάνω Έξω από μένα

άλλη ομορφιά σε παίρνει, αγαπημένη

Τί θα γίνω και τί με περιμένει

σε άδειες αισθήσεις και χωρίς εσένα

που είσαι για μένα ό,τι είμαι και που τώρα

δεν είσαι μυστικό και πια δεν είμαι ό,τι είμαι

Τί να μου κάνουν νοσταλγίες και μνήμες

Το απτό με αρνιέται αυτή την άχρονη ώρα

το απτό που ήταν η τρέλλα μου και το άγχος

α, όλα αυτά που γίναν τώρα στίχοι…

Τί άδοξα που έχασα το στοίχη-

μα ανάμεσα στο «υπάρχω-δεν υπάρχω»

Να χάνω όσα είχα το άντεχα· μα εσύ ήσουν

και όσα ποτέ δε γίναν και δεν είχα

Αυτά, πώς να τα χάσω αυτά που ματαιωθήκαν;

Σε άλλη ομορφιά θ’ αγιάζουνε μαζί σου

λόγια που αρνήθηκαν να ειπωθούνε

αγγίγματα που πήραν πίσω το αίνιγμά τους

σημάδια του έρωτα και του θανάτου

γραφές που γράφτηκαν για να σβηστούνε

Μέσα στο ποίημα σε χάνω και δεν ξέρω

εσύ μου φεύγεις ή εγώ σου φεύγω;

Πώς σκοτεινιάζω απ’ το δικό σου φέγγος…

Και δε με θέλω πια και δε με ξέρω

Σε άλλη ομορφιά φριχτή και δίχως έλεος

θα ’σαι για πάντα, έξω από μένα, ωραία ωραία

τόσο άδικα τόσο άσπλαχνα ωραία…

Και δε με ξέρω πια και δε με θέλω

                      Το μεθύσι των νεκρών

                                      *

Κλειστό είναι το ανοικτό βιβλίο που κρατάς.

Αλλιώς θα ανοίξει.

Όπως ανοίγει σφαλιστή δίφυλλη πόρτα. Από τη μέση.

Στο στάχωμά τους θα χωρίσουνε τα φύλλα

και με τις έξω άκρες τους στα δάχτυλά σου τρίζοντας

αργά σαν σε ρεζέδες θα περιστραφούν.

Και τότε είναι που θα διαβάσεις το κενό

– γιατί, ποιο άνοιγμα χωρίς κενό;

Έτσι κι όταν ανοίγω την ψυχή μου.

Για το κενό του ανοίγματος και μόνο.

Όλα τ’ άλλα είναι γνωστά. Σαν «ανοιχτό» βιβλίο.

Από τη συλλογή «Εν γη αλμυρά», εκδ. ΕΡΑΣΜΟΣ, 1996