Τάκης Σινόπουλος, "Ελένη"

2.

Τότε αναπήδησες από τη χαίνουσα

καρδιά μου πάνοπλη

με σάρκες και με φώτα.

Το αίμα μου ένα σκοτάδι ακίνητο κι ιδού.

Εσύ η χυμώδης άνοιξη.

Εγώ σιαγόνα τρέμουσα

σε πείνα μαύρη.

Και τα όνειρα μου ορμήσανε − σκυλιά και πειρατές.

Και το κορμί μου − η σκόνη.

5.

Η νεότητα της Ελένης

Πόσο νυχτερινή είμαι στη βαθύσκιωτη κατηφοριά

του πρώτου μου έρωτα. Ουρανέ γεμάτε μαύρα

βαριά σταφύλια από την έπαρση του νέου καλοκαιριού!

Ένα ξημέρωμα έξοχο φωνάζει απ’ τους αγρούς. Μια αυγή

που πνέει σπορά χλωμών ονείρων. Και το σώμα μου

σε φωτεινή ξεκούραση βορά του γήινου χρόνου.

Ω δροσερά

φιλιά ολοκάθαρα μες στην ανάμνηση των εποχών

που ζήσαμε στην έρημο. Φωνές φωνές και πρόσωπα γυμνά

πολύν καιρό χαμένα μες στη μνήμη μπερδεμένα

με τάφους και φωτιές. Ο μυστικός ουράνιος πόνος

εκείνου του μοναδικού που μ’ αγαπά κι εγώ

από το ποίημα τούτο το πικρό παλεύοντας ολάκερη

ν’ αναδυθώ. Μονάχα αυτό

με συντηρεί στην αφθαρσία − η χίμαιρα.

Σαν ένα ουράνιο τόξο νιώθω το αίμα μου

και νά με εδώ ξανά μ’ αυτό το κάλεσμα

που ήρθε τη σάρκα μου πολύπειρη να τη βαφτίσει

σε νέο θάνατο. Ω πικρή

πικρότατη ύπαρξή μου από έγνοιες βασιλεύουσες

τρομερές μακρόσυρτες αναμνήσεις.

Κι εσύ που μ’ αγαπάς ασύγκριτε

ω φίλησέ με ακόμα μες στη γήινη προσφορά μου

ω λάτρεψε στον έρωτα τη νέα νεότητά μου.

8.

Ποίημα για την Ελένη

Ωραία εσύ η ανείδωτη

μέσα στον ουρανό του ποιήματος

καυτερή θρησκεία γυναίκα αγέρινη

ντυμένη χαραυγές ένα άστρο σύμβολο

με τ’ όνομά σου δένοντας των εποχών τις γέφυρες.

Ωραία εσύ

νυχτερινή του απείρου εξαίσιο του θανάτου λάφυρο

από τη σκόνη του θανάτου αναγεννώμενη.

Σ’ αναγνωρίζω Ελένη μου μέσα στους μαύρους έρωτες

που κάψανε μ’ οράματα τα χρόνια μου. Ω ποτέ

ποτέ μη φύγεις για τους τόπους του χαμού

στις χώρες τις απάνθρωπες μη σπαταλήσεις

τούτη τη σάρκα σου από σμάλτο κι από κρύσταλλο.

Σε περιμένω.

Κοίταξε, σου ’φερα καπνούς κι αρώματα από τα βουνά

πετράδια από τη θάλασσα

ήλιους και φύλλα σου ’φερα, κατηφοριές κι ανέμους

καλάμια από τις ποταμιές βράχια και πέτρες κι όνειρα

και καταχνιές κι αφρούς για σένα προσφορά.

Με χέρια και με γόνατα σπασμένα παραμόνεψα

γυμνός πλανήθηκα πάνω στη γη σε κάθε στρίψιμο

του κόσμου παραμόνεψα. Σε περιμένω.

Είμαι νεκρός τα βράδια κάτω απ’ το λυχνάρι μου

κι όμως ακόμα ζωντανός αστράφτοντας απ’ τη δική σου δύναμη.

Κοιμάμαι σε κρεβάτι φορτωμένο με γεννήτορες

που μου γυρεύουν να μιλήσω. Κι ανυμνώ τη χώρα μου

κι εσένα και τη βλάστηση

γεύομαι μνήμες όνειρα και βλάστηση

και χώμα αιώνιο απ’ τη δική μας γη,

προπάντων χώμα χώμα Ελένη.

Και τούτο τ’ ονομάζω προσμονή. Η γέννηση του ποιήματος.

Τάχα θα ’ρθείς;

Μια νύχτα Ελένη τάχα θα σε συναντήσω,

όταν ο χρόνος θα ’ναι ακίνητος από τα θαύματα,

στεφανωμένη υποταγή κι ανάσταση τρεμάμενη;

Μες στην πελώρια πόλη του ύπνου θα συναντηθούμε

σάμπως σε μια αυτοκρατορία νεκρών ποιητών

κατάμεστη από σταλαχτίτες - ποιήματα

και τάχα θα μιλήσουμε θα κοιταχτούμε

λουλουδισμένοι κι άφωνοι με τη χωμάτινη καρδιά

να ζωντανεύει και να γίνεται

ξανά ένα ρόδο πορφυρό ξανά μια πυρκαγιά απαράμιλλη

τάχα θα σμίξουμε άλλη μια φορά

μια νύχτα που η σιωπή θα ’ναι μια απέραντη σιωπή

εγώ γεμάτος διάστημα

εσύ γεμάτη μ’ άστρα

πάντα άφθαρτη παρθένα ανέγγιχτη

μεταρσιωμένη;

9.

Καθώς σε γήινο ενυδρείο μες στα αιχμάλωτα νερά

κινούνται ίσκιοι ψαριών

ο ποιητής κινείται.

Η Ελένη εντούτοις δεν υπάρχει πια

μες στην εγκόσμια λύπη.

Υπάρχουν μόνο τα ποιήματα

μια συλλογή από σπαραγμούς

ένα θλιμμένο ουράνιο ρόδο.

1951, 57

Από τη συλλογή «Ελένη» (1957).

Πηγή: «Τάκης Σινόπουλος, Συλλογή Ι [1951-1964]», εκδ. Ερμής, β΄ ανατύπωση, 1990.

Στην εικόνα: Frederic Leighton, «Helen On The Walls Of Troy», 1865 (detail).

Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Δημήτρης Π. Παπαδίτσας, "Το φρέαρ με τις φόρμιγγες"

ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΑΣΤΡΩΝ

Λάμνουν στο αίμα μας νεανικές φρεγάδες

Που φρεσκοπλένουν κάθε αυγή τον άνεμο

Πόσα πλατάνια ονειρευτήκαμε

Με το οξυγόνο της αγάπης

Πόσες κρήνες με αλλόφρονα μηνύματα

Να θρυμματίζονται στην αιχμή του ύπνου

Τα κεντημένα επιφωνήματα στα χέρια μου

Εχέμυθη λιτανεία των άστρων

Τα κλείθρα της γαλάζιας θύρας που άνοιξε

Παντού πουλιά με ανοιχτούς ύπνους

Πετούν τα φτερά τους

Διαλύθηκα σε πουλιά

Με το ένστιχτο του ανέμου

Χάθηκα στο χορό της πλώρης

Που αντιφεγγούσε στα βαθειά νερά

Οι εσπερινοί περίπατοι στ’ αστέρια

Πέφτουν διαμάντια στην παλάμη της αυγής

Αγαπημένο πρόβλημα του στήθους μου

Εαρινό φτερούγισμα της ηλιαχτίδας

Που ράισες την ηρεμία της γης

Κι από τις πορφυρές ραγισματιές

Πετάγονται χίλια ουράνια τόξα.

ΔΙΑΤΤΟΝΤΕΣ

Περίλυπη νωχελική ανάπαυση

Καινούργια πτήση αναμονή και ειρήνη

Εδώ δίπλα σας είδα μια στιγμή

Με τα πυκνά βήματά σας

Σταματημένα σε όχθες λειψάνων

Είχε η καρδιά μου γίνει πυροτέχνημα

Με τη σγουρή κραυγή της

Γεμάτη φως κι επάνοδο

Απ’ τη φωνή από τη λόχμη του καθένα

Προβάλουν διθυραμβικά μαλλιά

Ένα μέτωπο λείο με γαλήνη οστράκου

Δυο μάτια μοιρασμένα παντού

Ομίχλη πέφτει στα νεκροταφεία

Οι σταυροί χάνονται ένας-ένας

Σα μια γριά ετοιμοθάνατη

Είναι η απήχηση του θανάτου.

~*~

Όλα τα φύλλα ανέμισαν το Μάιο

Μια κρήνη μια λεπτοκαμωμένη λεύκα τραγουδάει

Στο κυανό ελληνικό παράθυρο

Άλλαξα τον ήχο των βημάτων μου

Με το ζεστό ανέβασμα του Ικάρου

Κι ένα βραχάκι ομορφιάς κατρακυλάει

Απ’ τα μαλλιά μου ως το γέλιο μου ως τη φτέρνα.

~*~

Έρχονται ασημιά ποτάμια

Μ' ένα σωρό ωχρόφυλλα λησμονημένα

Κι αράζουν δίπλα μου

Ένα νησάκι βυθισμένο στα πρώτα εφτά χρόνια

Μοιράζεται σ’ όλους τους δρόμους

Που με ταξιδεύουν γυμνό από σκόνη

Τι να θυμηθώ σ’ αυτή τη χαραυγή με τον αλυσοδεμένο ήλιο

Που η φωνή τής σκλαβιάς ραΐζει το κρυστάλλινο αεράκι

Να ’χα τουλάχιστον ένα νεύμα πράο

Να κεντούσε στις παλάμες μου μια επιστροφή.

~*~

Σιωπή

Γύρω από μια πληγή

που αναβλύζει συλλαβές

Γύρω από μια πληγή

Λευκή αρμονία

Τι χάος

Στη θάλασσα του ύπνου

Πόσα χρυσόψαρα

Υμνούν την τρικυμία

Στα μάτια μας του ανέμου

Πουλιά με άφτερα ενδόμυχα

Χρησμοί της σιωπής.

Από τη συλλογή «Το φρέαρ με τις φόρμιγγες», (1943).

Πηγή: «Δ.Π. Παπαδίτσα - Ποίηση», Μέγας Αστρολάβος / Ευθύνη, Αθήνα, 1997.

Πηγή για την εικόνα:

https://mousikovlog.blogspot.com/2016/11/1922-1987.html

Καρυοθραύστις. Τετραμηνιαία περιοδική έκδοση Λόγου και Τέχνης. Τεύχος 1, Απρίλιος 2019

Καρυοθραύστις

Τετραμηνιαία περιοδική έκδοση Λόγου και Τέχνης

Τεύχος 1

Απρίλιος 2019

Καρυοθραύστις ονομάζεται το νέο, τετραμηνιαίο λογοτεχνικό περιοδικό, του οποίου το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε πριν λίγες ημέρες από τις εκδόσεις Ρώμη και υπό τη διεύθυνση του Κώστα Θ. Ριζάκη.

Στο επιτελείο του νέου περιοδικού συνεργάζονται:

Σύμβουλοι έκδοσης: Γιώργος Δελιόπουλος, Βάσω Οικονομοπούλου.

Συντακτική επιτροπή: Άννα Κουστινούδη, Ούρσουλα Φωσκόλου, Παναγιώτης Βούζης, Μαρία Ζαγκλαρά, Νεφέλη Γκάτσου.

Ειδικοί συνεργάτες: Βασίλης Ιωαννίδης, Διώνη Δημητριάδου.

Η εικαστική επιμέλεια του τεύχους είναι της Γλύκας Διονυσοπούλου.

«…Το περιοδικό καρυοθραύστις, όπως το χρηστικό εργαλείο με το οποίο συνθλίβουμε τον σκληρό φλοιό του καρυδιού, ώστε να απογυμνωθεί το βρώσιμο εσωτερικό του, η ψίχα, αναζητά και προκρίνει κείμενα λόγου, ποιητικού, πεζού, δοκιμιακού, Ελλήνων και ξένων δημιουργών, που προεκτείνουν με τη μορφή και το περιεχόμενό τους την ουσία της γλώσσας. [...] Το ανά χείρας περιοδικό προσδοκά να συμβάλει στην επικοινωνία του αναγνωστικού κοινού με την τέχνη του λόγου και τις διάφορες μορφές της, να διεγείρει τις αναγνωστικές προσδοκίες και να ενισχύσει την αισθητική απόλαυση της ανάγνωσης…» γράφει, μεταξύ άλλων, στο εισαγωγικό σημείωμα του περιοδικού, η Βάσω Οικονομοπούλου.

Στις 204 σελίδες του τεύχους διαβάζουμε:

Το αφιέρωμα στη Γιολάντα Πέγκλη με τον τίτλο «Γιολάντα Πέγκλη, μία ηγεμονική ποιητική φωνή». Γράφουν: Έλενα Πολυγένη, Χριστίνα Καραντώνη, Διώνη Δημητριάδου, Γιολάντα Πέγκλη, Ελένη Κόλλια. (Να σημειώσουμε ότι στο αφιέρωμα περιλαμβάνονται και έξι ανέκδοτα ποιήματα της Γ.Π.).

Ποίηση από τους: Δημήτρη Γ. Παπαστεργίου, Πηνελόπη Γιώσα, Χρήστο Αρμάντο Γκέζο, Κώστα Λιννό, Στέλλα - Λουίζα Κατσαμπή, Δημήτρη Παπακωνσταντίνου, Γεωργία Κολοβελώνη, Φανή Μπαλαμώτη, Νεφέλη Γκάτσου, Κώστα Θ. Ριζάκη, Alphonse de Lamartine (εισαγωγή - μετάφραση: Νεφέλη Γκάτσου), Hilda Doolittle (H.D.) (εισαγωγή - απόδοση: Άννα Κουστινούδη), Claudio Damiani (εισαγωγή - μετάφραση: Έλσα Κορνέτη).

Δοκίμιο από τους: Στυλιανή Παντελιά, Δημήτρη Κόκορη, Γιώργο Δελιόπουλο, Γιώργο Γώτη, Αγάθη Γεωργιάδου και Άννα Κουστινούδη.

Πεζογραφία από τους: Ούρσουλα Φωσκόλου, Φωτεινή Βασιλοπούλου, Alberto Moravia (εισαγωγή - μετάφραση: Άννα Γρίβα), Marguerite Duras (εισαγωγή - μετάφραση: Φοίβος Ι. Πιομπίνος).

Στη στήλη Αυτοσχόλιο, το κείμενο του Παναγιώτη Γούτα, για το βιβλίο του «Μποέμ και Ρικάρντο» (εκδ. Κέδρος 2018).

Τη συνέντευξη του Βασίλη Τσιαμπούση στη Δήμητρα Μήττα.

Τέλος, στη στήλη Βιβλιοσημάνσεις, ο Παναγιώτης Βούζης γράφει για την ποιητική συλλογή της Αντιγόνης Βουτσινά, «Ένα παιδί σκέτο καταμεσήμερο» (εκδ. Κουκκίδα, 2018), η Χριστίνα Καραντώνη για το βιβλίο της Καλλιόπης Εξάρχου, «Η κυρία Χ» (εκδ. Σοκόλη, 2018) και η Μαρία Ν. Ψάχου για την ποιητική συλλογή του Ντίνου Σιώτη, «Μάρθα, Μάρθα» (εκδ. Γαβριηλίδης, 2016).

Ως Ποιητικός Πυρήνας, ευχόμαστε στο νέο περιοδικό, καλή πορεία, μακροημέρευση και να αγαπηθεί από το αναγνωστικό κοινό.

Σημείωση:
Το περιοδικό θα διατίθεται στη Θεσσαλονίκη από τα βιβλιοπωλεία ΙΑΝΟΣ και ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ, καθώς και από τις εκδόσεις Ρώμη (Τσιμισκή 16 Θεσσαλονίκη), στην Αθήνα από το Εναλλακτικό βιβλιοπωλείο (Θεμιστοκλέους 37, Εξάρχεια, 106 77 Αθήνα) και την ΠΟΛΙΤΕΙΑ. Επίσης, το περιοδικό διατίθεται και από τα e-shop των βιβλιοπωλείων ΙΑΝΟΣ, ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ και ΠΟΛΙΤΕΙΑ. Πανελλαδικά, οποιοδήποτε βιβλιοπωλείο μπορεί να το προμηθευτεί μέσω των εταιρειών διανομής ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ Α.Ε., ΤΣΙΓΑΡΙΔΑ Α.Ε. και ΠΟΥΛΟΥΚΤΣΗ Α.Ε. Για συνδρομές μπορείτε να απευθύνεστε στον εκδότη κ. Ιωάννη Κιντάπογλου (Εκδόσεις Ρώμη, τηλ. 2310 227581, http://www.ekdosisromi.blogspot.com).

Αλέξανδρος Αραμπατζής, "Τέσσερα ποιήματα"

[παλίνδρομη ροπή]

Κάθε μικρή παραζάλη

Έχει την παλίνδρομη ροπή της

Όταν τα πνεύματα δονούνται
Δονούνται και τα νανοσωματίδια

Της ύλης που ο χρόνος έχει αναιρέσει

Έζησα μέχρι τώρα τη ρηχότητα

Όλων των παρακινδυνευμένων εποχών

Την αλύτρωτη ιερουργία των πνευμάτων

Μα πριν ακόμα σκαλίσω το χώμα

Με τις πολλαπλές αναδιατάξεις του

Σημάδεψα τα σύνορα του κόσμου μου

Με τα σύνορα του κόσμου των τρελών

[αρχέτυπη γενέτειρα]

Από την αρχέτυπη γενέτειρά μου κληρονόμησα

Τα θαύματα του κρασιού και του ξιδιού

Κληρονόμησα βαρέλια με ξεγδαρμένους πάτους

Και στουπιά μουλιασμένα στο νερό και στο κρασί

Κληρονόμησα σκουριασμένα κλειδιά για πόρτες

Που αν σε δίσεκτο έτος ανοίξουν θ’ αναστήσουν

Ένδοξους πότες και μανιασμένα κρασοπότηρα

Κληρονόμησα δεκάδες γλυκόξινες οσμές από υπόγεια κελάρια

Χοντρές μποτίλιες φυλαγμένες από ξεχασμένα ναυάγια

Κιθάρες τροβαδούρων πανοπλίες και σκαλισμένα ξίφη

Ακόμα χειρόγραφα καταραμένων ποιητών κληρονόμησα
           που αφόρητα μυρίζανε αψέντι και χασίσι

Μα πάνω απ’ όλα άγριες νεροποντές της κόλασης κληρονόμησα

Για να ξεπλύνουν της νεότητάς μου τα φρικαλέα πάθη

[κλούβια μεταφυσική]

Όταν η Φιλοσοφία παίρνει μπουρλότο στο σκοτάδι λαμπαδιάζει

Μέσα στην ακτίνα δράσης της η φακιδομύτα Οντολογία αυθαδιάζει

Τι κι αν κάθε μισότρελος κόβει κι από ένα δάκτυλο σε κάθε πανικό

Η κλούβια Μεταφυσική τον σέρνει σαν ιεραπόστολο σε δείπνο μυστικό

Οι δαίμονες φόρτωσαν στην πλάτη μου χιλίων ειδών βαρίδια

Κι η Μηχανή της Λογικής στόλισε το τραπέζι μου με ζουμερά κοψίδια

Μα γύρω στα μεσάνυχτα όταν το κρετιναριό πλάκωσε στο τσαρδί μου

Ξήλωσε τα όνειρα και μούσκεψε μ’ απόνερα το ασθενικό κορμί μου

[μηδενισμένο υπόλοιπο]

Πάλι κάπνισα ένα πακέτο τσιγάρα

Στην μνήμη εκείνων που λησμόνησα

Μηδενισμένες καταθέσεις

Μηδενισμένο υπόλοιπο

Μηδενισμένες τροχιές των άστρων

Τα μυστικά που ξέρει ο ουρανός

Καμιά φορά σου τα ψιθυρίζει κρυφά

Όταν στα κρυφά μονάχος βασανίζεσαι

Αλέξανδρος Αραμπατζής

Πρώτη δημοσίευση

Στην εικόνα: Frederic Edwin Church, «Aurora Borealis», 1865, (oil on canvas).

Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Καίτη Παπαδάκη, "Τρία ποιήματα"

Κάθε μέρα πρασινίζουν

και μακραίνουν

οι άκρες των δαχτύλων μου.

Χθες είδα να φωλιάζουν πάνω τους

τα πρώτα χελιδόνια.

Κάθε νύχτα το κορμί

γεμίζει νεογέννητα ερωτάκια,

ενδημικά της προσδοκίας…

Φοβάμαι κάθε μέρα πιο πολύ

πως τρέμετε

μήπως κάποτε βγάλω κλαδιά,

η άνοιξή μου μήπως σκαρφαλώσει

στα κλωνάρια.

Μήπως δεν ριζώσω

στο στενό δυάρι

και κλεφτώ με κάποιο φαύνο

ή κανέναν τσαλαπετεινό...

Έρως και Ήβη

Διχαλωτό ποτάμι

σκόρπιζε στα βότσαλα,

κάτω απ’ το φως,

γέλια κυλούσαν

στις πράσινες όχθες

σάλιο ανήλικου φιδιού

ψαρεύαμε

τόσο ερωτευμένοι,

που ο θάνατος  κοκκίνιζε

Όσο τον χάναμε

το αγκίστρι  άρπαζε.

Φούσκωνε ο χείμαρρος

xαμήλωνε ο ήλιος

το δηλητήριο ωρίμαζε

τα μήλα σου

πρώτη φορά

κάθε φορά

σαν πρώτη...

Δυο πέτρες

Κυλάει στον κήπο ο καιρός. Αδιάκοπα

δουλεύουν τα μυρμήγκια.

Οι γαιοσκώληκες τρυπούν

τον χρόνο. Βουβό εργοτάξιο...

Όταν στο γρασίδι λιαζόμαστε,

μ’ αγγίζουν τα χέρια σου.

Εγώ χέρια δεν έχω, σε φιλώ.

Τότε φαντάζομαι πως είμαστε δυο πέτρες ,

μισοκρυμμένοι μάρτυρες στη λάσπη.

Τα τζιτζίκια αφήνουν πατημασιές στις πλάτες .

Στη βροχή αργά στρογγυλεύουμε.

Πρασινίζουμε.

Μπλεκόμαστε με το πυκνό χορτάρι.

Δίπλα-δίπλα, ολοένα βυθιζόμαστε στο έδαφος.

Μικραίνουμε.

Χαιρετάμε τα σκουλήκια που μας γνέφουν.

Αύριο χώμα,

εσύ κι εγώ.

Καίτη Παπαδάκη

Πρώτη δημοσίευση.

Στην εικόνα:

Edward Burne Jones, «Phyllis and Demophoon» (1870). Λεπτομέρεια.

Πηγή για την εικόνα: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Edward_Burne-Jones_Phyllis_and_Demophoon_1870.jpg