Νίκος Φωκάς, "Σύννεφα"

Πλατεία Ακακιών 1944


Το σύννεφο πιο μαγικό κι απ’ το φιλί
Μ’ έκανε ν’ αποσπαστώ απ’ το στόμα σου
Έτσι που το ’δα με την κόχη του ματιού·
Ήταν μια στιγμιαία προδοσία
Απ’ τις γνωστές των ποιητών.

Γιατί ποιος απ’ τους υπαρκτούς θνητούς ανθρώπους
Αν όχι κάποιος ποιητής
Μα κι απ’ τους άλλους τους πλασματικούς
Που συναντούμε στα βιβλία, ποιος άφησε ποτέ
Ένα φιλί για ένα σύννεφο;





Ομορφιά από την Αιόλου


Είπες: Για κοίτα τι ομορφιά, για κοίτα,
Υψώνοντας τα μάτια στην Ακρόπολη.
Κι εγώ νομίζοντας πως εννοούσες τα μαβιά
Σύννεφα πάνω από το Ερέχθειο
Το δέχτηκα με βλέμμα υγρό.

Και μόνο δέκα χρόνια αργότερα
Κατάλαβα την παρεξήγηση, που αντανακλούσε
Δυο αντίθετα βιώματα του ωραίου.
Κι όμως χάρη σ᾿ αυτήν αγαπηθήκαμε
Με τις γνωστές συνέπειες.





Ομορφιά από την Πλουτάρχου


Γιατί τούτα τα σύννεφα τα λέω ελληνικά
Όπως και τόσα εξάλλου πράματα
Οσμές, μνημεία, μορφές γεροντικές;
Ναι, όμως αυτά δεν ταξιδεύουν.
Μήτε γιατί ’ναι πάνω από τον Υμηττό;

Τον Υμηττό μας που επιμένει
Πως είναι ντόπια (κι άρα πιο όμορφα;)
Μα τα ’χω ξαναδεί και στην Ευρώπη.
Μήπως ήταν ταξιδεμένα από την Αττική;
Μήπως δεν ξέρουν ούτε αυτά πού ανήκουν;





Σωρείτες


Θυμίζουν σύννεφα του Θεοτοκόπουλου·
Με διαγώνιους άξονες μπαρόκ
Σε κίνηση αλληλοεπικάλυψης,
Με μελανούς χρωματισμούς που ξεβάφουν
Πάνω στην πόλη το μελάνι τους,

Πάνω στους ζητιάνους και τους αστούς
Πάνω σε μια διαδήλωση εργατών
Πάνω σε κλινικές και σε πρεσβείες:
Όπως και να το κάνουμε βρισκόμαστε όλοι
Μέσα σε μια σκηνή θρησκευτική!

                                                                              1998-2001





Από τη συλλογή «Το μέτρο της κραυγής μας» (2000).
Πηγή: «Νίκος Φωκάς, Ποιητικές συλλογές [1954-2000]», εκδ. Ύψιλον, 2002.

 
Στην εικόνα: Odilon Redon, «Flower Clouds».
Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Νίκος Φωκάς, "Στον ποταμό Κολύμα"

ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ

Αφού παρεμβληθούν λογής μελωδικές παραλλαγές,

Σαν ύστερα από περιπλάνηση

Γυρίζει πάλι το αρχικό μοτίβο

Από άλλο τώρα της ορχήστρας όργανο

Σαν να ’ρχεται, πιο ωραίο, από τη μνήμη.

Αλήθεια, η επανάληψη στη μουσική

Μοιάζει με ανάκληση κάποιου χαμένου παρελθόντος

Νοσταλγική, σαν απ’ την έμφυτη

Στον άνθρωπο αίσθηση μιας μακρινής απώλειας

Που επισημαίνει το μοτίβο.

                                                                           1992

ΧΑΜΟΜΗΛΙΑ ΚΙ ΑΓΡΙΟΣΤΑΧΙΑ

Αέρας μ’ ευωδιές, κελαηδισμός, επιβράδυνση του βήματος

Σαν για να κοιτάξουμε γύρω· σαν για πρώτη φορά

Μετά από ολόκληρη ζωή να μη βιαζόμαστε·

Ευδιάκριτες φιγούρες σε πάγκους σαν μέσα στη μνήμη

Μια μέρα όπως αυτή, μέρα μεγάλης γιορτής

Περίλαμπρη επέτειος μιας απείρως μακρινής κοινότατης μέρας.

                                                                           1994

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ

Μια κληματίδα πάνω σ’ έναν ετοιμόρροπο γωνιόλιθο:

Το λυγερό στοιχείο να ελίσσεται πάνω στην πέτρα·

Το λυρικό στοιχείο πάνω στο τεκτονικό·

Το ζωικό στοιχείο πάνω στο άζωο.

Ο συνδυασμός μάς φέρνει δάκρυα στα μάτια

Σαν λεπτομέρεια από ’να πολυδιασπασμένο σύνολο

Πλατύ που κάποτε θα λέγαμε πατρίδα

Καθώς μας περιείχε σε μια ενιαία σύνθεση κι εμάς.

Αντίκρυ σε μια τέτοια λεπτομέρεια

Λεπτομέρειες κι εμείς του πριν αδιαίρετου συνόλου

Μετά το βίαιο σκόρπισμα των επιμέρους του

Την αναγνωρίζουμε άσφαλτα σαν μια παλιά μας συγγενή.

                                                                           1995

Από τη συλλογή «Στον ποταμό Κολύμα», 1997, που περιλαμβάνεται στην συγκεντρωτική έκδοση «Νίκος Φωκάς - Ποιητικές συλλογές, 1954-2000», εκδ. ύψιλον / βιβλία, 2002.