Sandro Penna, "Στο πεθαμένο νερό"

Με χτύπησαν. Μόνο σ’ εσένα, νεαρέ
θα μπορούσα να πω ότι καμία, καμιά σημασία δεν έχει.
Αλλά το λέω σε μια αντανάκλαση φωτός
που μ’ ακολουθεί, μ’ ακολουθεί στο πεθαμένο νερό.



❧



Βασανισμένος απ’ τη ζωή
ζω μέσα της μακάριος και διαλυμένος.
Τον πόνο της αγάπης μου αποδέχομαι
περισσότερο απ’ το να γιατρέψω την πληγή.



❧



Στη βαθιά νύχτα
σβήνουν τ’ αστέρια.
Θλίψη με πλημμυρίζει:
μια αγάπη για όμορφα πράγματα.



❧



Ας πήγαινα κι εγώ σαν κουρελής. Ας ήμουν
κι εγώ είκοσι χρονών. Ας ήμουν
γλυκός όπως εσύ…



❧



Μονότονη είναι η ζωή μου, όταν καίει
ένας ήρεμος ήλιος στις πράσινες γρίλιες.
Γίνεται βλέμμα ενδοτικό, τρυφερή ανώνυμη
αγάπη, ποίημα τεσσάρων στίχων.

Μετάφραση - επιμέλεια: Σπύρος Θεριανός

Sandro Penna «Στο πεθαμένο νερό», εκδ. Ναρκοπέδιο, 2021.

Σπύρος Θεριανός, "Μονοπάτι και όριο"

ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΑΙ ΟΡΙΟ


Έχοντας περπατήσει αρκετά, μόνο κάποιος
που πετά, μπορεί να δει από ψηλά
την πορεία μου στο μονοπάτι, το νοητό του όριο
να σμίγει με τη θάλασσα σε μιαν αλυγαριά
που την αφήνει το πουλί
για να ραμφίσει ένα ξερόκλαδο στα βάτα.

Αναρωτιόμουν, κάποτε, αν όλα χάνονται
σ’ αυτό το παιχνίδι των μεταμορφώσεων
που είναι τα λόγια μας. Αν όλα κερδίζονται
στην αμεριμνησία των ίσκιων
που διαρκώς αλλάζουν θέση
στο μονοπάτι κατά το μεσημέρι.

Τώρα είμαι φίλος των άδειων δρόμων
και της πλατείας
που ερημώνει τα μεσάνυχτα.





ΟΣΤΡΑΚΑ


Να ’ναι αλήθεια ότι τα όστρακα αρνούνται
να συνεργαστούν με τους ψαράδες
της ακτής του St Brieuc;

Ταχυδρόμησα τα ποιήματά μου στον Θεό,
όμως δεν έλαβα απάντηση. Αυτό σημαίνει
πως ο Θεός δεν υπάρχει;
 
Οι Γαλλίδες νοικοκυρές θα έρθουν ποτέ
σε σύγκρουση με τους Χιλιανούς
που παίζουν σκάκι;

Τα γουρούνια, τα δέντρα, το γρασίδι
−κι όλα τ’ αντικείμενα του κόσμου−
είναι σχηματισμοί κυμάτων της θάλασσας
όπως πιστεύουν οι Ιατμούλ;

Κι αν, όπως λένε, ο κόσμος είναι όλα όσα έχουνε συμβεί
ο σπουργίτης που αναπηδά στο περβάζι μου
για λίγα, μόλις, δευτερόλεπτα
την ώρα που ξυρίζομαι
φτιάχνει ένα τετελεσμένο γεγονός;





ΑΠΟΜΕΣΗΜΕΡΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ


Άπνοια,
ούτε ένα φύλλο δεν θροΐζει.
Τα πόδια σου σκονίζονται
στον χωματόδρομο. Στα ρούχα σου
στραγγίζει η αλμύρα απ’ το μαγιό σου.
Μια σαύρα σε κοιτά κι ύστερα
κρύβεται στους θάμνους, τρομαγμένη.

Απομεσήμερο καλοκαιριού,
καθώς γυρνάς μονάχη από τη θάλασσα.





ΓΕΡΝΩΝΤΑΣ


Καθώς γερνώ, μοιάζω
ολοένα του παππού μου:
 
καταπονούμαι αδιαμαρτύρητα
δεν πάω διακοπές
και περπατώ μονόπαντα.





Από τη συλλογή «Μονοπάτι και όριο», Ναρκοπέδιο 2021.

Σπύρος Θεριανός, "Ad hominem"

Ad hominem

Η ποίηση, όπως και η μουσική, έχει τους δρόμους της.

Η μανιέρα της πρωτοτυπίας.

Οι ανθολογίες είναι αντεστραμμένα κρεματόρια.

Όσοι μένουν απ’ έξω αφανίζονται.

Ένα έθνος χρειάζεται τους ποιητές του. (Όχι πια).

Πολλοί αγάπησαν τον λαϊκό άνθρωπο. Εξ’ αποστάσεως.

Η αλήθεια του ποιήματος δεν βρίσκεται στο μήνυμά του, αλλά στην τεχνική με την οποία εκφέρεται το μήνυμα.

Όταν οξύνεις υπερβολικά την ευαισθησία σου καταλήγεις να ζεις σε ένα περιβάλλον βιαιοτήτων και βαναυσοτήτων.

Νίτσε: «Ένα επάγγελμα είναι η ραχοκοκαλιά της ζωής». Αρκεί να μη σου σπάει τη ραχοκοκαλιά.

Μιλούν για την αξία του «ανοίκειου» στη μουσική, στην ποίηση, στην ζωγραφική. Θεωρούν ότι το «οικείο» δεν απαιτεί διερεύνηση.

Δεν διαβάζουμε όλα τα είδη ποίησης.

Σε κάθε ποίημα λανθάνει ένας ορισμός της ποίησης.

Ο τίτλος του ποιητή είναι πλέον άνευ αξίας. Είναι σα να σε προσφωνούν, στις μέρες μας, "κόντε" στα Επτάνησα.

Όταν γράφω ένα ποίημα απορώ με αυτόν που το γράφει.

Πρώτη δημοσίευση από την ανέκδοτη συλλογή, «Ad hominem» του Σπύρου Θεριανού.

Σπύρος Θεριανός, "Πέντε χαϊκού"

Κι αδιαφορείς

μ’ ένα γέλιο βεντάλια

η αναίσθητη.

Τόση ομορφιά

κι όμως πεταλούδα μου

είσαι χάρτινη.

Βρέχει από χθες —

τρυφερός καταρράχτης

έξω στους τοίχους.

Νωπό πρωινό·

κοντά μου στη θάλασσα

άδεια τραπέζια.

Τρυγούν οι σφήκες

τα σταφύλια στον πάγκο —

στυφή μυρωδιά.

Από τη συλλογή «Το εισόδημα στο Μόλυβο», ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ 2010

Σπύρος Θεριανός, "Ντυμένος επίσημα"

(Νίκος Εγγονόπουλος: "Τίποτα στην ζωή δεν είναι αίνιγμα", 1969)

ΠΟΙΗΜΑ ΣΕ ΜΙΚΡΟΨΥΧΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ

Στον Λίνο Ιωαννίδη

Τους ποιητές που βρέθηκαν

δολοφονημένοι σ’ ένα χαντάκι (όπως ο Λόρκα)

τους ποιητές που εξορίστηκαν και καταποντίστηκαν

για ένα ποίημα (όπως ο Μάντελσταμ)

τους ποιητές που μας καλούν να γλυτώσουμε

από την ένταξή μας σε μια μόνιμη κατάσταση (όπως ο Μίλος)

τους ποιητές που θαλασσοπνίγηκαν

για να βγάλουν το ψωμί τους (όπως ο Καββαδίας)

τους ποιητές που επέστρεψαν απ’ τον πόλεμο

και έζησαν το υπόλοιπο της ζωής τους

μ’ ένα πόδι (όπως ο Ταρκόφσκι)

ποιος έχει το σθένος

να τους ρωτήσει τι χρειάζονται

οι ποιητές στους μικρόψυχους καιρούς;

Από τη συλλογή «Ντυμένος επίσημα», Πλανόδιον 2008

Σπύρος Θεριανός, "Κλεισμένος στο δωμάτιο"

        
                                    Κλεισμένος στο δωμάτιο


                                      Το τετράδιο με τους στίχους
                                      και το τραγούδι του αποκαρωμένου
                                      τζίτζικα
                                      με κράτησαν κλειστό
                                      στις σκέψεις μου
                                      όλο τ' απόγευμα.
                                      Τ' ανοιχτό παράθυρο
                                      με τα επίγεια θέλγητρά του
                                      με κράτησε κλεισμένο
                                      στο δωμάτιο
                                      ενώ εσύ περιφερόσουν
                                      ξυπόλητη
                                      με τις φίλες σου
                                      στις αμμουδιές
                                      σε θερινά κιόσκια
                                      με δυνατή μουσική.
                                      Θα φύγει κι αυτό το καλοκαίρι
                                      σα μια βουή από
                                      σφυρίγματα πλοίων
                                      παφλασμούς κυμάτων
                                      φωνές παιδιών στις παραλίες
                                      και σαν κολλάζ από εικόνες μπερδεμένες
                                      ηλιοκαμένα κορμιά
                                      τροχόσπιτα στην άμμο
                                      σκουριασμένες ντουζιέρες στις πλαζ
                                      και δε θα ξέρω
                                      αν με σκέφτηκες σ' όλες
                                      αυτές τις περιηγήσεις σου
                                      απ' την πλατεία στα μπαρ
                                      κι απ' το σπίτι σου
                                      στην παραλία
                                      αν αφιέρωσες έστω ένα λεπτό
                                      για να σκεφτείς εμένα
                                      που πέρασα τούτο
                                      τ' απόγευμα του καλοκαιριού
                                      ολομόναχος
                                      πάνω απ' το τετράδιο
                                      με τους στίχους.





                                             Ντυμένος επίσημα


                                      Ο τάφος του πατέρα
                                      είναι στο χωριό.

                                      Κάθε φορά που βρέχει
                                      τον σκέφτομαι κάτω απ' το χώμα
                                      ντυμένο επίσημα
                                      όπως τον είχα δει την τελευταία φορά
                                      στο φέρετρο.

                                      Κι έχω την έγνοια
                                      να μην λερώσει
                                      το κοστούμι του.





                                                 Στο ψιλόβροχο
                                

                                      Η μάνα μου
                                      πλένει τον τάφο
                                      της αδελφής της

                                      ενώ αρχίζει να βρέχει.

                                      Σκυφτή
                                      ανήμπορη
                                      τρίβει το μάρμαρο.

                                      Ποιος ξέρει τι σκέφτεται
                                      μες στο ψιλόβροχο.





                                               Θλιβερά κατώφλια


                                      Θλιβερά κατώφλια
                                      βρήκα φέτος στο χωριό

                                      τη μάνα μου
                                      κοντύτερη από πέρσι.






                                                Θημωνιές λίγο πριν τη θάλασσα


                                    Θημωνιές λίγο πριν τη θάλασσα
                                    δίνουν σχήμα στην αδημονία μου για το καλοκαίρι.

                                    Από μακριά η αιθρία μού τάζει μ' ένα λευκό της
                                    σύννεφο την παντοδυναμία του καλοκαιριού
                                    τον απαλό ίσκιο της λεύκας και της θάλασσας

                                    της άμμου το μαλακό αποτύπωμα στις περιηγήσεις μου.
                                    Το θερινό φως με αγκαλιάζει γενναιόδωρα
                                    ενώ στο νου μου αστράφτει ακόμη γεμάτη κύματα

                                    η χθεσινή εντύπωση της θάλασσας.



     

(Από την ποιητική συλλογή του Σπύρου Θεριανού "Ντυμένος επίσημα", Πλανόδιον, 2008).