Παύλος Παρασκευαΐδης, "Μουσείο κέρινων ποιημάτων"

βιβλιοπαρουσίαση

Παύλος Παρασκευαΐδης

Μουσείο κέρινων ποιημάτων

Ποίηση, εκδ. Ενδυμίων, σελ 52

Με τέσσερις αίθουσες, που περιλαμβάνουν συνολικά 28 ποιήματα-εκθέματα, άνοιξε πριν λίγες ημέρες τις «πύλες» του στο αναγνωστικό κοινό το «Μουσείο κέρινων ποιημάτων». Πρόκειται για τη δεύτερη συλλογή του Παύλου Παρασκευαΐδη (έχει προηγηθεί η ποιητική σύνθεση «Ερωτικοί μονόλογοι», Δρόμων 2010). Κύριο χαρακτηριστικό της νέας συλλογής, είναι τα πεζόμορφα, ως επί το πλείστον, ποιήματά της, με εξαίρεση τα κείμενα: Ένας θάνατος (σελ. 15), Καθημερινότητα (σελ. 22) και Γυναικείο γλυπτό (σελ 38), που έχουν τη μορφή ποιήματος μικρής φόρμας, και το κείμενο Ο διχασμένος αετός (σελ 44-46), το μακροσκελέστερο όλων, με την ιδιαίτερη αφηγηματική γραφή του.

Αν ξεκινήσουμε την περιήγηση στις αίθουσες αυτού του ιδιαίτερου «Μουσείου» θα δούμε ότι λείπει από αυτές η θεματική ένδειξη. Περιεργαζόμενοι όμως προσεκτικά τα «κέρινα ποιήματα» δε θα αργήσουμε να καταλάβουμε τον τρόπο με τον οποίο έγινε η τοποθέτησή τους στις ενότητες-αίθουσές τους. Έτσι, στην Αίθουσα Α΄, θα συναντήσουμε ποιήματα των οποίων οι πρωταγωνιστές, και μεταξύ αυτών κάποιες φορές και ο ποιητής, έρχονται αντιμέτωποι με την αμείλικτη διάσταση «Χρόνος», είτε αυτός αφορά ένα παρόν που ξεστράτισε από προδιαγεγραμμένα όνειρα και επιθυμίες: «…Μετά βγάζουμε τα τρύπια καπέλα της εφηβείας / και μαζεύουμε τις λιγοστές δεκάρες. /(…)/ Πένθιμη απόδειξη πως το αδύνατο παρέμεινε ανέγγιχτο.» (Καθημερινότητα), είτε αυτός αναδιπλώνεται και βιώνεται ως παρελθόν και παρόν ταυτόχρονα: «Αχάριστε αυτός ο πάνθηρας είναι η ψυχή σου και θαύμασε τον γιατί χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να γίνει εκείνος ο σκύμνος που ήσουν τότε αυτό το υπέροχο πλάσμα που στέκεται τώρα δίπλα μου» (Φιλμ νουάρ, σελ 16).

Στην Αίθουσα Β΄ ο αγώνας των πρωταγωνιστών ή, καλύτερα, της ψυχής διαδραματίζεται κυριολεκτικά μέσα στην Τέχνη: Ένας ζωγραφικός πίνακας ζωντανεύει και γίνεται τόπος του ζωγράφου του (Ο δρόμος με τις λεύκες στη Αρκαδία, 43x34, λάδι σε μουσαμά, σελ 26), ένα γλυπτό γίνεται εφιάλτης του δημιουργού του (Το γλυπτό, σελ 28), ένας επιδειξίας ποιητής ανοίγει το παλτό του αποκαλύπτοντάς μας τις τραυματικές εμπειρίες του (Ο ποιητής, σελ 29), ένας ακόμα ποιητής έχει αφήσει την θετική του αύρα να περιπλανιέται μετά τον θάνατό του σε ένα νησί (Ρούπερτ Μπρουκ, σελ. 30), ενώ η ενότητα ξεκινά με το ποίημα που έχει και τον τίτλο της συλλογής:

Μουσείο κέρινων ποιημάτων

Ήρθε μια εποχή που δεν γεννιόντουσαν πια ποιητές. Κι ο κόσμος θαύμαζε την χαμένη τέχνη

στο Μουσείο με τα κέρινα ποιήματα.

Στην Αίθουσα Γ΄ είναι φανερό ότι κυριαρχεί ο έρωτας, περισσότερο σαν δύναμη ελπίδας και ανανέωσης (Πάσχα, σελ. 34, Λεωφορείον ο Πόθος, σελ. 35, Το βλέμμα, σελ. 36, Κομψός κύριος, σελ. 37, Γυναικείο γλυπτό σελ. 38), και λιγότερο ως ανεκπλήρωτη υπόσχεση καταπνιγμένη από τις δύστροπες περιστάσεις της ζωής (Το τσέλο, σελ. 33).

Στην τέταρτη και τελευταία αίθουσα ο ποιητής γεμίζει τις προθήκες της έντονα προβληματισμένος για τα δεινά που κληρονομήσαμε από γεγονότα της νεότερης και νεότατης ιστορίας όπως ο Εμφύλιος 1946-1949 (Τοπίο Αγγελόπουλου, σελ. 42), η Μικρασιατική καταστροφή (Στο λιμάνι της Χίου, σελ. 48) κ.ά. ενώ στο κομβικό κείμενο Ο διχασμένος αετός θίγονται διάφορα ιδεολογικά ρεύματα και πολιτικές τάσεις που απασχόλησαν την νεότερη ελληνική ιστορία. Η επαναστατικότητα φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τον Παρασκευαΐδη είτε ως σύμπτωμα των φοιτητικών χρόνων «Να ξέρεις πως εμείς θα τον αλλάξουμε τον κόσμο τούτο διότι. Τίποτα που λες δεν έγινε τελικά» (Περί επανάστασης, σελ 47), είτε ως απόρροια υγιούς κοινωνικής αγανάκτησης, στο ευρηματικότατο κείμενο Πρωτομαγιά, χαρακτικό Γ. Φαρσακίδη (σελ. 43).

Αξίζει να αναφέρουμε ότι το εξώφυλλο της συλλογής φιλοτέχνησε ο ίδιος ο ποιητής, στον οποίο ευχόμαστε ολόψυχα: καλοτάξιδο το «Μουσείο κέρινων ποιημάτων», ενώ, στο ιστολόγιό μας, μπορείτε να διαβάσετε κάποια ακόμη ποιήματα του βιβλίου, αναζητώντας το επίθετο του δημιουργού του (Παρασκευαΐδης Παύλος) στη διαρκή στήλη «Συγγραφείς».

Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου

Ακολουθεί δείγμα γραφής από τη συλλογή:

Ο ποιητής

Κάθε φορά που τον ρωτούσαν τι ακριβώς τον ωθούσε να γράψει άνοιγε το παλτό του (ένας περήφανος επιδειξίας κι αυτός της εποχής του) και μας αποκάλυπτε τις τραυματικές εμπειρίες που κάθε τόσο ξεθάβανε οι ιατροδικαστές για να βρούνε τη μέρα και την ώρα που εκδηλώθηκε η ανίατη νόσος της ποίησης

Βέροια Δεκέμβριος 2010

Πάσχα

Έξω απ’ την εκκλησία του χωριού κόσμος πολύς συνωστισμένος και κατά λάθος δυο πρώην εραστές από καιρό χαμένοι αγγίζονται κι ενώ θα περίμενες πως θα τραβούσαν αστραπιαία τα χέρια αυτοί κοιτιούνται στα μάτια και ομολογούνε Αληθώς Ανέστη

Καιρό είχε να δει τέτοιο θέαμα ο δυστυχής Ιούδας

Σημείωση: Μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο από το «Όμικρον»: βιβλιοπωλείο Ιωάννη Ορφανίδη, Πιερίων 51, Τ.Κ. 59100 Βέροια. τηλ. 2331028950.