Ανθολογία ερωτικής ποίησης, (Μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός)

EZRA POUND

Η ωραία τουαλέτα

Γαλάζια, γαλάζια είναι η χλόη στο ποτάμι

Και ιτιές γεμίζουν τον περιφραγμένο κήπο.

Και μέσα η ερωμένη, ώριμη στη νεότητά της,

Λευκή, λευκή στο πρόσωπο, λίγο διστάζει την πόρτα

       να διαβεί.

Λυγερή, το λυγερό απλώνει χέρι της·

Και ήταν παλλακίδα τον παλιό καιρό,

Και παντρεύτηκε έναν μέθυσο,

Που τρικλίζοντας τώρα από το σπίτι φεύγει

Και την αφήνει μόνη, τόσο μόνη.

ANNE STEVENSON

Sous-entendu

Μη νομίζεις

ότι δεν ξέρω

πως καθώς μου μιλάς

το χέρι του μυαλού σου

μου αφαιρεί διακριτικά

τις κάλτσες μου,

και με επιδέξιες, τυφλές κινήσεις

ανεβαίνει κατά μήκος του ποδιού μου.

Μη νομίζεις

ότι δεν ξέρω

ότι ξέρεις

ότι καθετί που λέω

είναι ένα ένδυμα.

WISLAWA SZYMBORSKA

Κεραυνοβόλος έρωτας

Πίστευαν και οι δύο ακράδαντα

ότι ένα ξαφνικό πάθος τούς ένωσε.

Μια τέτοια βεβαιότητα είναι ωραία,

αλλά η αβεβαιότητα είναι ακόμη πιο ωραία.

Αφού δεν έτυχε να συναντηθούν ποτέ στο παρελθόν, ήταν

         πεπεισμένοι

ότι τίποτα δεν είχε υπάρξει μεταξύ τους.

Αλλά τι λένε οι δρόμοι, οι σκάλες, οι διάδρομοι −

μήπως είχαν προσπεράσει εκεί ο ένας τον άλλον

         ένα εκατομμύριο φορές;

Θα ’θελα να τους ρωτήσω

αν θυμούνται−

τη στιγμή που διασταυρώθηκαν τα βλέμματά τους

σε κάποια περιστρεφόμενη πόρτα;

Ίσως ένα «συγγνώμη» που ειπώθηκε μέσα στο πλήθος;

Ένα κοφτό «λάθος νούμερο» στο ακουστικό του τηλεφώνου; −

Αλλά ξέρω την απάντηση.

Όχι, δεν θυμούνται.

Θα τους ξάφνιαζε αν μάθαιναν

ότι η Τύχη έπαιζε μαζί τους

για χρόνια.

Όχι έτοιμη ακόμη

να γίνει το Πεπρωμένο τους,

τους έφερνε κοντά, τους απομάκρυνε,

τους έφραζε το μονοπάτι,

χαμογελώντας κρυφά,

κι ύστερα αποχωρούσε.

Υπήρξαν ενδείξεις και σημάδια,

κι ας μην μπορούσαν να τα διαβάσουν ακόμη.

Ίσως τρία χρόνια πριν

ή την περασμένη Τρίτη

ένα φύλλο να πέταξε από τον ένα ώμο στον άλλον.

Ή κάτι να έπεσε και να το μάζεψε ο ένας από τους δυο;

Ποιος ξέρει, ίσως η μπάλα

που χάθηκε στους θάμνους της παιδικής ηλικίας;

Υπήρξαν πόμολα και κουδούνια

όπου το ένα άγγιγμα ήρθε να σκεπάσει το άλλο.

Βαλίτσες στον έλεγχο εισιτηρίων που στέκονταν δίπλα δίπλα.

Ένα βράδυ, ίσως, το ίδιο όνειρο,

που το πρωί έσβησε σε μιαν αχλή.

Κάθε αρχή

είναι εξάλλου μια συνέχεια,

και το βιβλίο των συμβάντων

μένει πάντα ανοιχτό κάπου στη μέση.

PAUL ELUARD

Γυναίκα έρωτας

Στέκεται στα βλέφαρά μου

Τα μαλλιά της μες στα δικά μου μπλέκονται

Έχει τη μορφή του χεριού μου

Έχει το χρώμα των ματιών μου

Η σκιά μου την περικλείει

Όπως ουρανός μια πέτρα

Τα μάτια της ποτέ δεν κλείνει

Και να κοιμηθώ δεν μ’ αφήνει

Και τα όνειρα που βλέπει μες στη μέρα

Κάνουν τους ήλιους να εξατμίζονται

Κι εμένα να γελώ, να κλαίω και να γελώ

Να μιλώ όταν δεν έχω τίποτα να πω

FERNANDO PESSOA

Άτιτλο

Δεν ξέρω αν η αγάπη που προσφέρεις είναι αγάπη που έχεις

'Η λες ότι έχεις. Μου την προσφέρεις. Αυτό αρκεί.

Δεν μπορούν τα χρόνια να με κάνουν νεότερο,

Επομένως γιατί όχι οι ψευδαισθήσεις;

Οι Θεοί μας προσφέρουν λίγα, και τα λίγα που προσφέρουν

        είναι πλαστά.

Αφού όμως τα προσφέρουν, όσο πλαστά κι αν είναι,

        η προσφορά

Είναι αληθινή. Την αποδέχομαι, και υποκύπτω

        στον πειρασμό

Να σε πιστέψω.

Μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός

Από το βιβλίο «ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΕΡΩΤΙΚΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ - κρατώ την καρδιά σου (την κρατώ μες στην καρδιά μου), [Εισαγωγή-μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός]», εκδ. Πατάκη, 3^η έκδοση, Μάρτιος 2015.

Χάρης Βλαβιανός, "Γιατί γράφω ποίηση"

Γιατί γράφω ποίηση

(επιλογή)

Επειδή ο γιος μου, όταν ήταν πέντε

χρονών, μου είπε: «Μη σβήνεις το

φως, φοβάμαι· ακούω το σκοτάδι».

                              ~*~

Επειδή η κόρη μου, την πρώτη φορά

που έβαλε ένα κοχύλι στο αυτί της,

με ρώτησε: «Σε ποιον μιλάει η θάλασσα;»

                              ~*~

Επειδή «όταν η ψυχή πάψει να θαυμάζει,

έχει ηττηθεί» (Πεσσόα).

                              ~*~

Επειδή μια φλόγα που φωτίζεται από

άλλη φλόγα μπορεί να δημιουργήσει

τη δική της σκιά.

                              ~*~

Επειδή μιλάω τέσσερις γλώσσες,

γράφω σε δύο, αλλά δακρύζω σε μία.

                              ~*~

Επειδή η μνήμη ποθεί όλο και

περισσότερη πραγματικότητα,

ποθεί να πλάσει κάτω από το πλευρό

του «θέλω», όχι του «θυμάμαι».

                              ~*~

Επειδή «για να λάμπουν τα ποιήματα

όπως τ’ αστέρια», πρέπει η νύχτα να

είναι ήδη μέσα σου.

                              ~*~

Επειδή η Μουρ έφτιαχνε φανταστικά

κλαδιά που πάνω τους κάθονταν

πραγματικά πουλιά.

                              ~*~

Επειδή ο Πάουντ μετέφρασε στο

τρελοκομείο την Αντιγόνη, για ν’ αντέξει

διαμέσου της αρχαίας τραγωδίας

τη δική του.

                              ~*~

Επειδή η ζωή μου είναι ένα ημιτελές

ποίημα, γεμάτο κενά, που μάταια

προσπαθώ να το ολοκληρώσω.

Από το βιβλίο «Γιατί γράφω ποίηση», εκδ. Άγρα, 2015.

Εξήντα δύο κατηγορηματικές και ολιγόλεξες απαντήσεις στο ερώτημα «Γιατί γράφω ποίηση»(…)

Γιατί ο αναγνώστης να διαβάσει αυτό το βιβλίο; Επειδή ο καθένας και η καθεμία από εμάς εξακολουθούμε να έχουμε ανάγκη την ποίηση −είτε τη γράφουμε είτε τη διαβάζουμε−, όσο και η ποίηση έχει ανάγκη εμάς. Ή, με τα λόγια του Βλαβιανού: «Επειδή ο Χέρμπερτ, περισσότερο και από τον Μίλος, μου έδειξε τι σημαίνει "εύθραυστη ανθρώπινη επικράτεια"».

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Η φωτογραφία του Χάρη Βλαβιανού είναι από την παρουσίαση του βιβλίου του «Το κρυφό ημερολόγιο του Χίτλερ», (εκδ. Πατάκη, 2016), στην Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας, στις 16/1/2017.

Πηγή:

http://faretra.info/2017/01/16/parousiastike-krifo-imerologio-chitler-to-kainourgio-vivlio-tou-chari-vlavianou-vivliothiki-veroias/ 

Χάρης Βλαβιανός, "Διακοπές στην πραγματικότητα"

ΓΑΛΑΖΙΟ

                                                    … πάνω σε μια απόχρωση του Αλμπέρτι

1.

Ξαφνικά η παλέτα του γέμισε

με το πιο μυστικό γαλάζιο τ’ ουρανού.

Έσκυψε πάνω στον καμβά του

κι άρχισε να ζωγραφίζει πυκνά σύννεφα.

Στο εργαστήριο αντηχούσαν οι φωνές των αγγέλων

που επαναλάμβαναν δυνατά τ’ όνομά του:

Beato Blue Angelico.

2.

Ο Ραφαήλ είχε μεγάλα φτερά.

Ο δάσκαλός του Περουτζίνο επίσης.

Μ’ αυτά άπλωσε το δικό του γαλάζιο στην οροφή της Καπέλα

       Σιστίνα.

Στο μέρος του Παραδείσου που του αναλογούσε, ο ήλιος δεν δύει

       ποτέ.

3.

Η Βενετία αναπαύεται τώρα

στο αστραφτερό γαλάζιο του Τισιανού·

η Ρώμη στο μελαγχολικό του Πουσέν

που λαμπυρίζει ανάμεσα στις ορτανσίες της Πιάτσα Γκλόρια.

(Εκεί μικρός μύρισα για πρώτη φορά την Άνοιξη.)

4.

Το γαλάζιο του Τιντορέτο με πληγώνει·

του Τιέπολο (θυμάσαι τα φατνώματα στη Villa Serbeloni;)

με κάνει να χαμογελώ ανέμελα·

του Γκρέκο με δοκιμάζει

− μπορώ άραγε να συνεχίσω να πιστεύω σ’ αυτό το εκτυφλωτικό

       σκοτάδι;

5.

Στο εργαστήριο του Βελάσκεθ

το γαλάζιο συστήνεται ως Ινφάντα Μαργκαρίτα.

6.

Πάρε αυτή την ωραία γαλάζια κορδέλα

και δέσε την γύρω από τα χρυσαφένια σου μαλλιά.

Σου την προσφέρει ο φιλήδονος Γκόγια.

7.

Εκρήξεις γαλάζιου μέσα στις αλληγορίες της Μεσογείου.

Ο Βαν Γκογκ μία απ’ αυτές.

(Η πιο έναστρη.)

8.

Τα δάκρυα του Μονέ

ήταν γκριζογάλανα.

Ο Καντίνσνκι για να τον τιμήσει

έδωσε στον καβαλάρη του το άρωμα της λεβάντας.

9.

Μια μέρα το πινέλο θα μιλήσει.

Τότε θ’ αποκαλύψει αυτό που τα χρώματα ήδη γνωρίζουν:

πως ο Ματίς ήταν πράγματι γαλαζοαίματος.

(Όπως και ο Σαγκάλ εξάλλου.)

10.

Είμαι η γαλάζια σου σκιά.

Το καθαρό περίγραμμα τού σώματός σου.

Για τα γερασμένα μάτια

μια διαρκής παρεκτροπή.

ΝΟΣΤΑΛΓΩΝΤΑΣ ΤΟ ΑΥΡΙΟ

Το ένα χέρι αγγίζει απαλά το άλλο.

Θέλεις να μιλήσεις για το ταξίδι

(έχεις ήδη αρχίσει ν’ αναχωρείς)

αλλά το θρόισμα των φύλλων

(επιστροφή σε παλαιότερες εποχές −

νύχτες νωχελικές, άπληστες)

δεν αφήνει περιθώρια για απολογισμούς.

Οι λέξεις σωπαίνουν διακριτικά.

Οφείλουν να σωπάσουν για να κρατήσουν τα προσχήματα.

Χαμογελάς αμήχανα.

«Τα πάθη δημιουργούνται για να σβήσουν».

Ποιος το έγραψε αυτό;

Η Χάου; Η Κάρσον;

Αδιάφορο πια.

Σημασία έχει πως έσβησαν

και ότι ξέρεις πως έσβησαν.

Ο πόνος όμως σ’ εμποδίζει να συγκεντρωθείς.

Ενώ θα έπρεπε να σταθείς στα δεδομένα της στιγμής

Εσύ αναλογίζεσαι τις ηθικές προεκτάσεις του ζητήματος.

Ποιου ζητήματος ακριβώς;

(Τι νόημα έχουν οι νύξεις όταν δεν έχει καν τεθεί το ερώτημα;)

Θα μπορούσες να της είχες πει

(τότε που οι συνθήκες το επέτρεπαν ακόμη):

«έρωτας είναι αυτός που φέρει το μήνυμα,

όχι το μήνυμα το ίδιο».

Δεν το έκανες.

Από λεπτότητα; Ντροπή;

Ποιος ξέρει;

Εσύ ασφαλώς όχι…

Έλα ας κλείσουμε για λίγο τα μάτια·

ας αφήσουμε τον αγαπημένο σου Καετάνο Βελόσο

να μας νανουρίσει με την απαλή φωνή του.

Να ονειρευτούμε μαζί το όνειρο που δεν θα ζήσουμε.

Από τη συλλογή «Διακοπές στην πραγματικότητα», εκδ. Πατάκη, 2009

Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η

Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας,

ο Ποιητικός Πυρήνας,

το βιβλιοπωλείο Ηλιοτρόπιο και οι Εκδόσεις Πατάκη

σας προσκαλούν

την Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2017 στις 6:00 µ.µ.

σε μία συνάντηση με τον

Χάρη Βλαβιανό

με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου

Το κρυφό ημερολόγιο του Χίτλερ

Θα μιλήσουν οι ποιητές

Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου,

Δημήτρης Ιορδ. Καρασάββας

και ο συγγραφέας

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί

στην Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας

Έλλης 8