Σταύρος Μίχας, "Ραβδοσκόπος του κενού"

Διαφάνεια


Διαφάνεια
μεσημεριάτικου φωτός.
Πουλιά πετούν
πάνω απ’ το ψηλό χορτάρι

Ο ήλιος κεντά την πέτρα.
Ψηλά στους βράχους μακριά
λάμπει ο ουρανός
κι ο άνεμος με τυλίγει
με ενδύματα δροσερά.
Κυλά η μέρα στα κλαδιά
κει που κάθισε τ’ αηδόνι

και τώρα εδώ ακίνητος
καθώς κρύβεται ο ήλιος
σε σύννεφα σκισμένα
μπήκα σιγά στη μέρα

κι η πόρτα τ’ ουρανού
σαν να άνοιξε μ’ ένα θρόισμα
μες στην ατέλειωτη λιτανεία του Κόσμου.





Μάταιο να κυνηγάς ένα άστρο


Τα πράγματα σβήνουν
λίγο-λίγο
σ’ αυτό το άστρο
αυτόν τον ήλιο
σ’ αυτή την τρομερή δαγκωνιά
του αμετάκλητου
σαν μια αλήθεια κενή
που μας τελειώνει
χωρίς αιτία.

Ω μορφή της μορφής
που μας λυτρώνεις απ’ το τίποτα
την ίδια ώρα που σ’ αυτό μάς πηγαίνεις.

Δεν ξέρω πια
πληγωμένη είν’ η καρδιά μου·
μόνο που ήθελα ν’ απαλύνω τον πόνο
με το φως της ζωής μου.
Μα αξίζει να πετύχω μια

μοναξιά πλατύτερη;

Μάταιο
να κυνηγάς ένα άστρο
χαμένο
στο μυαλό σου.





Ονειροποιητής


Ο ποιητής είναι αυτός που προφέρει τ’ αναρίθμητα
ονόματα του κόσμου
που κάνει τη ψυχή μας να ταξιδεύει στις γωνιές του απείρου
ένα χάδι στο πρόσωπο της αστραπής
μια φλέβα χρυσού στο βράχο
που κάνει όλο το βουνό ν’ ακτινοβολεί
ένας ήλιος πουλί που πετά στις λαμπερές νεφέλες τ’ ουρανού
μια αόριστη νότα από σπασμένες χορδές φωτός
ένας ψαράς που βγάζει αγκιστρωμένες λέξεις ψάρια
απ’ τον βυθό της καρδιάς του
το γέλιο μιας καμπάνας από νεφρίτη
ένα ρυάκι που λασπώσαμε
αλλά που γρήγορα ξανατρέχει καθαρό νερό
η μνήμη του κόσμου που βρήκε τον λαλητή της
ένα έρημο στάχυ που υψώνεται για να ταΐσει όλους τους
πεινασμένους.

Μια φωνή που καλεί το κενό ν’ απαντήσει.





Σαν κλαδάκι στη φωτιά


Αν και υπήρξες πάντοτε
εραστής των λουλουδιών
και ταξίδεψες εντός σου
να βρεις το δέντρο της επιστροφής

σε κλάδεψαν
σε πέταξαν

σαν το κλαδάκι στη φωτιά.





Είμαι το ακίνητο που όλα τα κινεί


Η ζωή μου θέλει να βυθιστεί
μέσα στον κόσμο σαν ένα παιδί
σε ό,τι βλέπω
γιατί είμαι το ακίνητο που όλα τα κινεί
οι σπασμοί της αστραπής
σε μια της σκέψης κλωστή.

Φτιαγμένος από τα πάντα
θα πάω παντού
θα ξαπλώσω κοντά στο απαλό λουλούδι της φωτιάς
ανταύγεια φωτός, φίλντισι παγωμένο.

Έξω ένας αρχαίος άνεμος
και θολά αστέρια.

Φύγε μακριά μου κρύα του πάγου φωνή
μια γαλάζια νύχτα στον κήπο
τον σιωπηλό με καρτερεί
κι αυτή η θλίψη στο μαξιλάρι τ’ ουρανού
καθώς ο ρυθμός της ζωής μου κυλάει με ομόκεντρα κύματα
σαν αύρα γεμάτη διαμαντένιους θορύβους
θέλω να δώσω ένα φιλί στο φεγγάρι
να δω τον στρογγυλό καθρέφτη τ’ ουρανού
τα εφτά κρύσταλλα της λύπης
να σηκωθώ σαν λευκή άυπνη μορφή
για ν’ ακούσω το ουρλιαχτό του αστρικού σκύλου
και να δω τα πράγματα της άλλης πλευράς του κόσμου.






Από τη συλλογή «Ραβδοσκόπος του κενού», εκδ. Μανδραγόρας, 2023.

η οδοντωτός, τόμος 1, 2023

η οδοντωτός

ΘΕΩΡΙΑ / ΠΟΙΗΣΗ / ΤΕΧΝΕΣ / ΚΡΙΤΙΚΗ

ΤΟΜΟΣ 1

2023

Περιεχόμενα

Κυριάκος Χαραλαμπίδης: Αναφορά στην Ποίηση

Θεωρία

Ευσταθία Δήμου: Η ΥΠΟΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗ

Γιώργος Δελιόπουλος: ΠΑΝΩ Σ’ ΕΝΑΝ ΞΕΝΟ ΣΤΟΧΑΣΜΟ

Ζωή Σαμαρά: ΛΟΓΟΣ ΣΥΜΠΑΝ ΠΟΙΗΣΗ

Βασίλης Λέτσιος: Η ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ:

   Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΛΟΣΓΟΥΡΟΣ ΜΕΤΑΦΡΑΖΕΙ ΑΙΣΧΥΛΟ

Γιώργος Γώτης: Ο ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

Μαρίζα Γαλάνη: BEETHOVEN–HUGO:

   Η ΣΕΡΕΝΑΤΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Δημήτρης Περοδασκαλάκης: ΤΡΑΓΙΚΟ ΠΑΘΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟ ΤΟΠΙΟ

Λίλια Τσούβα: Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ

   ΤΟΥ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σταύρος Σταμπόγλης: ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Μελέτη

Ξένη Σκαρτσή: Ο ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ ΚΑΙ Η «ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΟΥ»

   ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΛΥΝΤΙΑ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Σωτήρης Σαράκης: Ο ΠΙΛΟΤΟΣ NΑΓΚΕΛ

Μάνια Μεζίτη: ΣΑΣ ΑΡΕΣΕΙ Ο ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ;

Ευσταθία Δήμου: ΓΙΑ ΜΙΑ ΛΑΝΘΑΝΟΥΣΑ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

   ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ-ΑΛΕΞΗ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ

Διώνη Δημητριάδου: ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ - Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ

   ΤΟΥ ΣΚΗΝΙΚΟΥ ΣΤΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΤΡΙΑΡΙΔΗ

Χριστίνα Καραντώνη: Η ΠΛΑΓΙΑ, ΑΝΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΗ

   ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΒΟΥΤΣΙΝΑ

Άννα Γρίβα: Η «ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ»

   ΣΤΟ FANCIULLINO TOY GIOVANNI PASCOLI

Συνέντευξη: Ο ζωγράφος Κώστας Σιαφάκας

Ποίηση

Ειρήνη Καραγιαννίδου

Γιώργος Δελιόπουλος

Χρυσούλα Σπυρέλη

Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου

Θανάσης Γ. Μίχος

Νιόβη Ιωάννου

Ειρήνη Μαργαρίτη

Δημοσθένης Μιχαλακόπουλος

Άντζελα Γεωργοτά

Κώστας Θ. Ριζάκης

Μετάφραση

Κατερίνα Λιάτζουρα [ANDREAS ALTMANN, ODILE KENNEL,

   LUTZ SEILER, MAX SESSNER, MARTINA WEBER]

Βασίλης Πανδής [YVAN GOLL]

Γιώργος Δυνέζης [W. H. AUDEN]

Νεφέλη Γκάτσου [CHARLES BAUDELAIRE]

Νάντια Δουλαβέρα [SHARON OLDS]

Κώστας Κουτσουρέλης [CZESLAW MILOSZ]

Ασημίνα Ξηρογιάννη [CZESLAW MILOSZ]

Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης

Κώστας Κρεμμύδας

Τζέλα Ασπρογέρακα

Γιώργος Κεντρωτής

Ιουλίτα Ηλιοπούλου

Σωτήρης Τριβιζάς

Δημήτρης Αγγελής

Κώστας Λιννός

Άννα Γρίβα

Μικρές συνεντεύξεις

Μυρτώ Χμιελέφσκι

Γιώργος Αλισάνογλου

Μαρία Δαλαμήτρου

Μαρία Χαραλαμπίδη

Δάφνη-Μαρία Γκυ-Βουβάλη

Ελένη Κοσμά

Διονύσης Στεργιούλας

Νίκος Φιλντίσης

Φωτεινή Καπελλάκη

Ξανθίππη Ζαχοπούλου

Ελένη Αλεξίου

Ασημίνα Ξηρογιάννη

Αθηνά Βογιατζόγλου

Αλεξάνδρα Μπακονίκα

Διώνη Δημητριάδου

Φωτεινή Βασιλοπούλου

Κωνσταντίνος Νικολάου

Κριτική

Των σιωπηλών σπαράγματα. Ποιήτριες του αρχαίου κόσμου / Eva Runefelt, Από τον κόσμο / Η Λήδα και ο κύκνος. Ιρλανδοί ποιητές 19ου αι. & W. B. Yeats / Τζων Τέυλορ, Φινιστρίνια / Τεβφίκ Φικρέτ, Σερμίν / Sara Copia Sullam, La bella Hebrea / Πάνος Κυπαρίσσης, Πέφτοντας σκόνη / Γιώργος Δυνέζης, Μικρό και γήινο / Μαρία Δ. Σφήκα, Άλογα στο στήθος / Γιώργος Χ. Στεργιόπουλος, Των αστέγων ανθόκηπος / Ειρήνη Πυλαρινού, Τελάρο / Κλεονίκη Δρούγκα, Οκλαδόν με τον χρόνο / Ρήσος Χαρίσης, Θάλασσα εσωτερικού χώρου / Μαρία Ζαγκλαρά, Τοπογραφία της νοσταλγίας / Παντελής Μπουκάλας, Μηλιά μου αμίλητη / Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Εξωτικά είδη / Ευτυχία-Αλεξάνδρα Λουκίδου, Ο θυρωρός των ημερών / Σταμάτης Πολενάκης, Birds in the night / Κατερίνα Ζησάκη, Χωρίς εαυτό / Έρη Σταυροπούλου, Η νεοελληνική ποίηση και το Εικοσιένα

Διεύθυνση: Ευσταθία Δήμου, Κώστας Θ. Ριζάκης

Εκδόσεις Κουκκίδα

Θεμιστοκλέους 37, 106 77 Αθήνα

Τηλέφωνο: 210 3802644

e-mail: koukkida.edit@yahoo.gr

Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο, Θεμιστοκλέους 37

106 83 Αθήνα

Τηλ: 210 3802644

Κώστας Θ. Ριζάκης, "έτι κι ο αντιστραφείς"

έτι κι ο αντιστραφείς

«‒ τι μουρμουράς ο ανέστιος στην ρούγα
το βραδάκι» περνάει μη αιφνίδιος άμαξα
(πόσον παλαιά δύο ή τρεις ίσως αιώνες
πριν θ’ ακούς καλντεριμιού τοκ-τοκ· ακόμα
τον θυμάμαι) λουστρογυαλίζεις κουφωτή(ν)
η μαύρη μαύρη πόρτα μα επισημείωσες ας
μπω βγάλω δεν βγάλω άκρην κ’ είτε χωρέσω
διαδρομής είτ’ ενσθενώς μέ αδειάσεις πώς
έως πού αγριόσκυλος κι ο οδηγός στο καμουτσί ιδία θα

υψώνει τι δέοντα εγγραφής; (κίνδυνε μ’ επανδρώνεις)



                                                        Κώστας Θ. Ριζάκης

Ο ποιητής Κώστας Θ. Ριζάκης (Λαμία, 1960) εξέδωσε δεκαπέντε συλλογές, τη μία συγκεντρωτική (των εξ πρώτων ‒ γ΄ επαν. Κουκκίδα 2020). Διηύθυνε ή και συνδιηύθυνε επτά έως τώρα (σε εννέα εν συνόλω περ.) λογ. περιοδικά. Επίσης, επιμελήθηκε περί τα 200 βιβλία (ιδία ποιητικά), αρκετά αφιερώματα σε έντυπα άλλων, καθώς και τιμητικούς τόμους σε μορφές (Κ.Ε. Τσιρόπουλο, Γ. Πέγκλη, Μ. Μέσκο, Ο. Αλεξάκη, Σ. Σαράκη, Ζ. Σαμαρά, Β.Π. Καραγιάννη, Γ.Χ. Θεοχάρη, Δ. Αγγελή ‒ τα τελευταία 2 υπό έκδοσιν) τής λογοτεχνίας μας. Ενασχολείται δε και συνεχίζει, με τη σύγχρονη γυναικεία γραφή (Ζ. Δαράκη, Λ. Παππά, Μ. Καραγιάννη, Κ. Κούσουλα, Χ. Κουτσουμπέλη, Έ. Λάγκε, Έ. Κορνέτη, Ν. Κεσμέτη, Κ. Ρουκ, Μ. Κουγιουμτζή, Α. Μπακονίκα, Ά. Γρίβα, Δ. Δημητριάδου, Ν. Χαλκιαδάκη). Πρόσεξε πολύ όσους νεώτερους άξιους. Τελευταία του συλλογή (με τον Σταύρο Σταμπόγλη) η, πυξίδα ουρανομήκης, εκδ. Παρέμβαση 2023. Έχουν γραφεί και εκδοθεί πολυάριθμα μελετήματα για το ποιητικό του έργο.

Πρώτη δημοσίευση

Στην εικόνα: Alfred Wierusz-Kowalski, «Wolves attacking a sleigh», 1880.
Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Βασίλης Δασκαλάκης, "Τρία ποιήματα"

R.I.P.


ο ποιητής Δ.Ι. Καρασάββας
φύλαγε στην τσέπη του μια σφαίρα

στην εσωτερική του σακακιού
έκρυβε επιμελώς Τα Ημερολόγια της Ταγγέρης
η καρδιά του ήταν θάλασσα
η ψυχή του απέραντη έρημος

ο ποιητής Δημήτρης Ιορδ. Καρασάββας
αξιώθηκε την δική του Πρέβεζα





ΑΣΚΗΣΗ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ


από ήττα σε ήττα
κατακτάμε την επίγνωση

οι ανάγκες μας είναι
τα ισχυρότερα όπλα

αναμφίβολα είναι έμπνευσης πηγή
κάθε αμφιβολία

ασκήσεις
                  θυσίες
                               πόνος

εντέλει μόνος





ΡΥΠΟΣ


η πολιτεία μου λέγεται απληστία
ο δάσκαλος μου έφυγε
στα ουράνια ανελήφθη
σαφώς και με λυπεί η απουσία του
όμως καθόλου μα καθόλου δεν μου λείπει
όλα μια ιδέα φαιδρού εργαστηρίου
να μάθω να ξεμάθω απ’ τον πόνο και τη λήθη

πέταξα τον δάσκαλο που κουβαλούσα μέσα μου
μαζί με τ’ άλλα μπάζα απ’ το μπαλκόνι
όρθιος σηκώθηκα και τραγουδώντας
έσυρα τον χορό
όμοια παιδί δημοτικού
που βγάζει ξύλινο σπαθί και ξεφαντώνει



                                               Βασίλης Δασκαλάκης

Πρώτη δημοσίευση

Στην εικόνα: Joseph Kutter, «Le cheval de bois (The Wooden horse)», 1937.
Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Κλεονίκη Δρούγκα, "Με δανεικό μολύβι"

μιλώ στην κορνίζα


Έσπρωχνε η παλάμη την πόρτα καθώς
στη χούφτα
λέξεις ζητούσαν
μια σύγκρουση μετωπική.
Η ελευθερία σταυρωμένη
τυραννούσε αλυσίδες κλωστές
−άκου «θα έρθω να σε πάρω
να γυρίζεις μόνη δεν γίνεται».
Μπαρουτιασμένη τότε θυμάμαι
για μέρες δεν σου μίλαγα.
Τώρα μιλώ στην κορνίζα
στο χρώμα του ξύλου μιλώ
και στο αυτοκίνητο
μοντάρω λέξεις για φαντάσματα
αναπολώντας εκείνες τις φορές
που ερχόσουν
στο φροντιστήριο να με πάρεις.
Ούτε τα όνειρα μπορούνε πια
να με παρηγορήσουν
με τόσες αλυσίδες δεμένη, πατέρα.

 

Από την ενότητα

«γυναίκα»

ορχιδέες


Όπως εσύ στις γλάστρες με τις ορχιδέες,
που ακριβά αγόρασες, αλλάζεις θέση
κάθε που φεύγεις διακοπές
(κοντά να είναι στο παράθυρο)
κι εκείνες τους μίσχους απλώνουν
γραπώνουν τον ήλιο
τον ρίχνουν πάνω τους
κι ανθίζουν
χειμώνα καλοκαίρι
έτσι κι εγώ
μόλις τον δρόμο παίρνεις για δουλειά
όπου κι αν είμαι
στο μπάνιο την κουζίνα το κρεβάτι
θέση αλλάζω
πάω κοντά στο παράθυρο
γεμίζω με σένα
φτιάχνω στα χείλη μου χαμόγελα
κι ανθίζω
καλοκαίρια και χειμώνες.

Από την ενότητα

«έρωτας»

η ομορφιά βρίσκεται αλλού


Μια βελονιά πάνω
μια βελονιά κάτω
ράβεις ηδονικά
δίχως ο ύπνος να σε πάρει
ψέματα καλά βολεμένα
κάτω απ’ τα σκέλια
στριμωγμένα σε φόδρα βαμβακερή
το δωμάτιο γεμάτο φορέματα
τα ντύνεσαι
τα στολίζεσαι
τι ομορφιά τι χάρη, όμως
αφηρημένη πως τα γυρνάς
σ’ ένα καρφάκι πιάνονται
−αλήθεια, δεν το πρόσεξες;
Ξηλώνονται τα ρούχα μονομιάς
το μπαμπάκι τους τρίζει
στο πάτωμα πέφτουν με κρότο
χιλιοειπωμένα τα ψέματα
ξέφτια παντού.
Κι όπως παράμερα σε κοιτούσα
αφηρημένος
είδα
τι όμορφη που είσαι γυμνή!

Από την ενότητα

«σε μένα μιλώ»

οδηγός μπράιγ


Στον διάδρομο ευθεία να πάτε
αριστερά δεν έχει φως
δεξιά θα χαθείτε
προχωρήστε πιο κάτω
στον πίνακα ζωγραφικής
ο Αδάμ κι η Εύα χωρίς μήλο
−πάει κι αυτό
φαγώθηκε.
Μπροστά
θα δείτε ένα ψυγείο
σπρώξατε λίγες
κονσέρβες συναισθήματα ή
κάτι μουχλιασμένες ενοχές και
βάλτε την
στην κατάψυξη.
Για ώρα ανάγκης
χαμένη τη συνείδηση.

Από την ενότητα

«ανατομία μιας ή και περισσότερων πτώσεων...»

αποστολή


Μπλε τα νερά της Σμύρνης
τη νύχτα γκριζάρουν
βγάζουν λυγμούς ψιθυριστά
με μάτια πρησμένα
σπάνε τη μνήμη κομμάτια
τον τόπο γεμίζουν πληγές
τσούζουν οι πληγές σαν μπαίνουν στ’ αλάτι
−Σαν πας στο λιμάνι της Σμύρνης,
ψιθύρισε η Μαίρη, το πρόσωπό της φέρνοντας
στο δικό μου κοντά
τη θάλασσα φωτογραφία να βγάλεις
θέλω τον παππού μου να δω,
κείνο τον μυλωνά.
Έδεσα κόμπο την αποστολή
κι όταν στη Σμύρνη βρέθηκα
κι ετοίμαζα τη μηχανή είδα
τα φύκια παραμέρισαν
καλύτερα να φαίνεται ο βυθός.

Από την ενότητα

«το αίμα μου είναι»

Από τη συλλογή «Με δανεικό μολύβι», Εκδόσεις Μανδραγόρας.

Μαρίκα Συμεωνίδου, "Δύο ποιήματα"

In the name of poetry
(ή Φάρος II)


Στην ποίηση, στον φάρο σου βρίσκεις την ελευθερία
Την γαλήνη βρε αδερφέ
Το έλεγες και χαμογελούσες
έφυγες
Πέρασαν χρόνια για να καταλάβω
Πως τώρα πια μόνο κατά παραγγελία μπορώ να γράψω ποίηση!


(Από την υπό έκδοση συλλογή «Βεντέμα»)





Ο φάρος


Ονειρικές ρευστότητες
«Είσαι μπαρόκ» μου είχες πει
−Δηλαδή;
−Ακατέργαστο μαργαριτάρι.
''Κι ο έρωτας υγρός
Ενσωματωμένος στα μάτια σου
Σφυρηλατεί μ’ ένα παλμό
Την καρδιά μου
Σαιξπηρική ρευστότητα
Τα μαλλιά σου
Τη χαϊδεύουν
Σαν πινέλα υπερβατικά
Και το μοναδικό φρούτο
Πάνω στο τραπέζι
Η αγνότητα σου
Με πλημμυρίζει
Όλα αυτά... ο χρόνος, η θάλασσα, ο ουρανός
Σ’ ένα γαλάζιο ύφασμα κρατούν καλά
Σαν μυστικό.''


(Από τη συλλογή «Ξέρεις που οδηγεί», ΑΩ Εκδόσεις, 2020)

Η Μαρίκα Συμεωνίδου είναι εκπαιδευτικός. Έχει δύο μεταπτυχιακούς τίτλους. Έχει δημοσιεύσει τις ποιητικές συλλογές, «Με τα μάτια των άλλων», «Πλάνη 18», «Παράξενη εξήγηση 22», «Ξέρεις πού οδηγεί» και τη συλλογή διηγημάτων «Ζωή». Ποιήματα και μεταφράσεις της έχουν δημοσιευθεί σε πολλά λογοτεχνικά περιοδικά.



Στην εικόνα: Michael Zeno Diemer, «The Ahırkapı Lighthouse».
Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Ελευθέριος Κορυφίδης, "Μυθοπροσωπεία"

Αχιλλέας


Τι νά βρει;
Ποιον πόνο να κεντήσει
τώρα
πάνω στην ασπίδα του;
Για ποιον να οργιστεί ή να πενθήσει;
Ανώφελος ο αγώνας και οι μάχες και οι ιαχές.
Ένα ταξίδι ήτανε
με ωδές στο ξεκίνημά του,
με βάσανα και οδυρμούς έπειτα,
με μια άχνα στο τέλος του.
Ο ιδρώτας του
λαμπυρίζει στο μέτωπο
κάτω από το εκτυφλωτικό φως.
Η σκιά του
απλώνεται στο χώμα
σεντόνι να κοιμηθεί το άψυχο σώμα.
Τα μάτια του
ατενίζουν την ήττα της φευγαλέας στιγμής.


Στα τείχη της Τροίας
ο Πάρης
καμάρωνε το θέαμά του μπροστά στους άλλους Τρώες.
Και με ζητωκραυγές τον συνεχάρηκαν όλοι
ένας ένας.
Μόνο σα νύχτωσε στην κάμαρά του
μόνος
αναλογίστηκε τη συστολή και τη δειλία του
να πλησιάσει
το ακριβό του το θέαμα.





Προμηθέας


Η φωτιά και ο βράχος
και από ψηλά ο Θεός
πάντα ο Θεός
να σε επιβλέπει
και να προβλέπει
για λογαριασμό σου.

Η φωτιά και ο βράχος
και στη μέση Εσύ
πάντα Εσύ
να δείχνεις το Πάθος
και να αποδείχνεις
για λογαριασμό σου.

Και περιμένεις –γενναία! –
πάντα
την τιμωρία
και το Λυτρωτή που –αλίμονο! –
θα αργήσει.

Η φωτιά και ο βράχος
σού έδωσαν την Ηδονή
που αναζητούσες.
Με τα υπόλοιπα
ας ασχοληθεί ο Θεός
για λογαριασμό του.





Λυκάονας


Απέρριψες κάθε πραότητα
σε κάθε ρυτίδα του σκληρού σου προσώπου
ο αποδιωγμός
του κάθε φιλόδοξου σχεδίου.
Είναι εκεί ο θεός σου
για να τον σκοτώνεις
σε κάθε ύπνο και σε κάθε φωτιά
να θυμάσαι τη μετάβαση
σε ένα ουρλιαχτό πόνου
− μνημόσυνο του ατελέσφορου.

Τα αδέλφια σου
κυνηγούν το φεγγάρι
μουσκεμένα στον ιδρώτα μιας ταλαίπωρης ζήσης
που ανομολόγητα ζήτησε
την άσκοπη πάλη με τη δύναμη της Γένεσης.

Το πιάτο
γεμάτο με το γάλα της μάνας σου,
αλλά εσύ, σαρκοβόρο θηρίο,
διαφεντεύεις την κραυγή
ενός σώματος που δε σου ανήκει πια,
καθώς ασημένιες λεπίδες
βρέχουν τη γούνα
της καινούριας σου οντότητας.





Τάνταλος


Το σκηνικό
ιδανικό
αιώνιας ευχαρίστησης
επιθυμία διακαής
θνητού βλέμματος λαίμαργος πόθος
σε μια κατά τ’ άλλα
ανούσια απαρίθμηση αγαθών.

Βεβαίως και υπήρξε προϋπόθεση.
Δε θα σου χαριζόταν
η αποποίηση των ευθυνών σου.
Άθλιο το έδεσμα
θνητής ανάσας απατηλό εγχείρημα.

Τώρα
μπορείς να απολαύσεις
τη μοιραία ανικανότητα.
Και το στόμα
διψασμένο
πεινασμένο
αιωνίως δικασμένο
προς αναζήτηση του άπιαστου.

Μόνο αντίδωρο
η έκλαμψη της προσδοκίας
της κάθε επόμενης προσπάθειας.
Βλέπεις, λοιπόν!
Κάτι πάντα φροντίζουν
να αφήνουν οι θεοί
προς διαιώνιση…





Ισμήνη


Δε σου έμεινε
τίποτα.
Ούτε στάλα λήθης
να ημερέψεις
την άδεια σου αγκαλιά.
Μόνη
σ’ ένα σύμπαν
που σε απόδιωξε.
Κουρασμένη
από την κενότητα της αναβολής.
Χαμένη
σ’ ένα στρόβιλο απόγνωσης
ψάχνεις ακόμη
τη μοιρασιά του θανάτου.


Κι είναι πάντα εκεί
στο ξημέρωμα της ενοχής σου
το παράτολμο βήμα
των δικών σου ανθρώπων
να σου θυμίζει
το λίγο
της δικής σου ζωής.





Μέδουσα


Η ομορφιά σου
βορά και καπνός
στο βωμό των ανάλγητων πράξεων
που δεν ήταν δικές σου.
Ένα άδειο σώμα κι ένα πύρινο βλέμμα
το μερτικό σου.
Σαν ξεπήδησε το άσπρο άλογο
έσυρε μια αγέλη φιδιών
την τερατώδη σου φύση
στο ταξίδι του κρίματος
που δεν ήταν δικό σου.
Δε σου ζητήθηκε καν
να επιλέξεις
σε ποιανού θεού το λάφυρο
θα διαθέσεις
την κραυγή
της δικής σου αγωνίας.

Οι θεοί δεν ασχολούνται
με την ταπεινότητα
των θνητών σου δακρύων
μέσα στην απύθμενη πλήξη της αιωνιότητός τους.





«Ο Μύθος… η προσπάθεια του ανθρώπου να ανάγει στο εξώκοσμο το άρρητο και το απόκρυφο της Φύσης του, για να το φέρει κοντά του σε κίνηση συμφιλίωσης, να το μερέψει· να ξορκίσει τις αδυναμίες και τα Πάθη του. Και ο Μύθος με τα σύμβολά του του προσφέρει απλόχερα το Προσωπείο της σωτήριας διεξόδου.
Σε τούτα τα ποιήματα πρωταγωνιστής είναι ο Άνθρωπος του Χτες, του Σήμερα, του Παντός. Τριάντα τρία Προσωπεία χρησιμοποιούν τα δεδομένα ισάριθμων μυθολογικών προσώπων και γεννούν ζητούμενα και σκέψεις για τις περιπέτειες του ταλαίπωρου ανθρώπινου Συναισθήματος. Ο αριθμός έχει τη δική του συμβολική προέκταση που μπορεί να λειτουργήσει στον κάθε αναγνώστη κατά το δοκούν της προσωπικής του πίστης και φαντασίας.
Ο Μύθος, τελικά, ήταν μόνο η αφορμή…»

[Από την έκδοση]

Από τη συλλογή «Μυθοπροσωπεία», Εκδόσεις Αποστακτήριο, 2021.




Ο Ελευθέριος Κορυφίδης γεννήθηκε στη Βέροια και μεγάλωσε στα Παλατίτσια Ημαθίας. Είναι απόφοιτος του Πανεπιστήμιου Ιωαννίνων, όπου σπούδασε Κλασική Φιλολογία. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός σε δημόσιο σχολείο. Αγαπάει ιδιαίτερα τη ζωγραφική (σπούδασε σχέδιο και ζωγραφική στη σχολή ABC de Paris), τον κινηματογράφο και το θέατρο (ασχολείται ενεργά με την υποκριτική σε θεατρικό εργαστήρι του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας). Με τη συγγραφή, κυρίως ποίησης, ασχολείται από τα μαθητικά χρόνια. Η ποιητική του συλλογή Μυθοπροσωπεία (με 17 από τα 33 ποιήματα που αποτέλεσαν την τελική μορφή της) βραβεύτηκε με Τιμητικό Έπαινο στον 24ο Πανελλήνιο Ποιητικό Διαγωνισμό «Κούρος Ευρωπού» (Κιλκίς, Ιούνιος 2019). Τα τελευταία χρόνια συνεργάζεται με την ηλεκτρονική εφημερίδα Φαρέτρα όπου δημοσιεύει ποιήματα και άρθρα.

 

Περιοδικό Νόημα, τόμος 19ος, Οκτώβριος 2023

Περιοδικό Νόημα

Τετραμηνιαίος πυρήνας

Νόησης και Λόγου

Τόμος 19ος, Οκτώβριος 2023

Περιεχόμενα

Μέρος Πρώτο: Έρευνα-Δοκίμιο-Στοχασμός

    9   Στυλιανός Αρχοντίδης
         Ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός ως επιστολογράφος. Μέρος Α΄
  19   Φωτεινή Βασιλοπούλου
         Το χορτάρι χαϊδολογάει τα χτυπημένα γόνατα.
         Εύης Λιακέα, «Απόδειπνο», Εκδόσεις Θράκα, 2023
  24   Ιωάννης Κ. Γεωργίου
         «Το Καλάθι του Νοικοκυριού»: μία ιστορική αναδρομή
  26   Ελένη Γκιργκένη
         Θεολογικά θέματα στη λογοτεχνία του φανταστικού. Μέρος Α΄
  32   Σταύρος Γκιργκένης
         Το θηλυκό βλέμμα της ποίησης στην αρχαία Ελλάδα
  43   Μάκης Εξαρχόπουλος
         Το πέρασμα της Γκρόπας
  52   Δημήτρης Καπετανάκης
         «Τι ’ναι π’ αξίζει πιο πολύ, τι ’ναι που μένει». Για την ποιητική
         συλλογή του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου, Λιωμένος χρόνος,
         Ρώμη, 2023
  64   Φανή Λάμπρου
         Τα Αλβανάκια της Ελλάδας γίνονται «Τα Ελληνάκια
         της Αλβανίας»: σημειωτική ανάλυση ενός ντοκιμαντέρ
  74   Βασίλειος Μακρυπούλιας
         Είναι το Φαίνεσθαι μέρος του Είναι;
  79   Αγγελική Μαυρουδή
         Γιώργος Σαραντάρης: ο βίος του
  84   Αθανάσιος Μπαντές
         Ο Αριστοτέλης και η διερεύνηση της φαντασίας
  90   Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου
         «Μικρές εκλάμψεις στο στερέωμα της καθημερινότητας».
         Για τη συλλογή διηγημάτων της Κατερίνας Γαϊτάνου, Κάμερα,
         Εκδόσεις Ελκυστής, 2021
  93   Ειρήνη Παραδεισανού
         Το άπειρο σύμπαν του Τζιορντάνο Μπρούνο. Μέρος Β΄
100   Ελένη Σακκά
         «Ερασιτέχνης Σχοινοβάτης» του Νίκου Μυλόπουλου,
         Κοράλλι 2021
106   Γεώργιος Ε. Σκουλάς-Δέσποινα Γ. Σκουλά
         Επισκόπηση της κατάστασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
         και της στάσης του κρητικού λαού από την Επανάσταση
         του 1821 μέχρι το 1913. Μέρος Α΄
115   Ελευθερία Σταυράκη
         Ο Ηλίας Λάγιος και το σονέτο
128   Δημήτριος Σ. Τσιάκαλος
         Κ.Π. Καβάφη, Ευρίωνος τάφος
136   Αθανάσιος Τσιότσος
         Η πορεία προς τη δημιουργία της δημοκρατίας και τα
         πολιτεύματα κατά τον Πλάτωνα
143   Λίλια Τσούβα
         Ο μύθος ως δομικό ποιητικό στοιχείο στην ποίηση
         των Χουράδο-Γκιργκένη
147   Alejandro Valverde García
         Ο Οδυσσέας στον κινηματογράφο

Μέρος Δεύτερο: Λογοτεχνία

157   Αριστομένεια
         Γεωμέτρης
162   Νικόλαος Βαρβατάκος
         Το μυστικό του Οκτώβρη
163   Φωτεινή Βασιλοπούλου
         Ποιήματα
165   Λίνα Βαταντζή
         Όπου βρίσκεται το αληθινό
166   Πηνελόπη Γιώσα
         Ποιήματα
169   Σταύρος Γκιργκένης
         Σκιές πάνω σε Τέσσερις Στίχους
171   Ελένη Δεληβοριά
         Ποιήματα
173   Γιώργος Δρίτσας
         Ποιήματα
175   Κλεονίκη Δρούγκα
         Ποιήματα
177   Αθηνά Ζωγράφου
         Ποιήματα
179   Κωνσταντίνος Ιωαννίδης
         Ποιήματα
181   Όλγα Δ. Καλύβα
         Όρκος ιερός
         Ειρήνης κάλεσμα
183   Αγγελική Κουντουράκη
         Ποιήματα
185   Σεβαστή Κωνσταντινίδου
         Στη Μολυβδοσκέπαστη
187   Φένια Λάζαρη
         Το νανούρισμα
192   Κωνσταντίνος Λίχνος
         Η ανάσταση
200   Κασσιανή Μαρτινάκη
         Ποιήματα
202   Iωάννης Μασμανίδης
         Για να σε δω
204   Σταύρος Μίχας
         Ποιήματα
206   Γιώργος Μολέσκης
         Ποιήματα
210   Ειρήνη Νάνου
         Ποιήματα
211   Γιώργος Λ. Οικονόμου
         Ποιήματα
212   Ζωγραφιά Οτζάκη
         Ποιήματα
214   Δημήτρης Παπακωνσταντίνου
         Ποιήματα
216   Παγώνα Παρασύρη
         Ποιήματα
218   Γιώργος Σαράτσης
         Ποιήματα
220   Εὐστράτιος Εὐ. Σαρρῆς
         Ο τραγουδιστής
222   Ελένη Σταθοπούλου
         Πράξη αγάπης
227   Δημήτρης Α. Σταυρούσης
         Απόσπασμα του «Δον Ζουάν» σε μετάφραση Κωνσταντίνου
         Δοσίου από το περιοδικό «Χρυσαλλίς» (1863)
232   Βασιλεία Τσάκλη
         Ποιήματα
234   Απόστολος Α. Φεκάτης
         Ποιήματα
237   Φανή Χούρσογλου
         Φυγή
239   Patricia Nikolova
         Ποιήματα  [μτφρ: Σταύρος Γκιργκένης]
247   John Brunner
         Ιούδας  [μτφρ: Σταύρος Γκιργκένης]

         ΕΦΗΒΙΚΑΙ ΠΟΙΗΣΕΙΣ
256   Αγγελική Ζαπαντζή
         Ποιήματα
257   Σοφία Στρογγύλη
         Ποιήματα
259   Σέβη Τσακιρίδου
         Ποιήματα

262   «Η ποίηση, συναιρεί τα διεστώτα». Συνέντευξη
         της ποιήτριας Ευτυχίας-Αλεξάνδρας Λουκίδου
         στην ποιήτρια Ελένη Α. Σακκά



Διεύθυνση: Σταύρος Γκιργκένης, Δημήτρης Παπακωνσταντίνου, Αθανάσιος Τσιότσιος
Στοιχειοθεσία: Αθανάσιος Τσιότσιος
Υπεύθυνος λογοτεχνικής ύλης: Δημήτρης Παπακωνσταντίνου
Γενική επιμέλεια: Σταύρος Γκιργκένης
Πρωτότυπες εικαστικές δημιουργίες τεύχους: Arturo Integral
Δημιουργία εξωφύλλου: Ηλίας Βαβούρας
Email επικοινωνίας: noimaperiodiko@gmail.com
Facebook: Περιοδικό Νόημα

Το περιεχόμενο των προηγούμενων τευχών στον ιστότοπο Περιοδικό Νόημα (Journal Nóima, https://noimajournal.blogspot.com/).