Κώστας Βάρναλης, "Ποιήματα"

Η ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΤΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ

Πώς του σπαθιού σου στόμωσεν η κόψη

και πώς μετράς τη γης με ανύπαρχτη όψη;

Κλεισμένη στων Ελλήνων τα ιερά

τα κόκαλά μας, σκούζε, Λευτεριά.

Αιώνες σε κρατάνε φυλακή

οι αφεντάδες σου ξένοι και δικοί.

Και σ’ αμολάνε λίγο, αν είναι χρεία

να πνίξεις αλλωνών ελευθερία!

                                                            (28-11-73)

ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΣΟΥ

Στη ζήση αυτή που τη μισούμε,

στη γης αυτή που μας μισεί,

κι όσο να πιούμε δε σε σβηούμε,

πόνε πικρέ και πόνε αψύ,

που μας κρατάς και σε κρατούμε·

σ’ αυτήν τη μαύρη γης και ζήση,

που περπατούσαμε τυφλά

κι ανθός για μας δεν είχε ανθίσει

κι ούτε σε δέντρον αψηλά

κρυμμένο αηδόνι κελαηδήσει,

ήρθες Εσύ μιαν άγιαν ώρα,

όραμα θείο και ξαφνικό,

και γέμισε ήλιο, ανθόν, οπώρα,

κελαηδισμόν παθητικό

όλ’ η καρδιά μας, όλ’ η χώρα.

Αχ! τόσο λίγο να βαστάξει

τούτ’ η γιορτή κι η Πασκαλιά!…

Έφυγες κι έχουμε ρημάξει

ξανά και πάλι. Η Πασκαλιά

γιατ’ έτσι λίγο να βαστάξει!

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΟ

Σαράντα σβέρκοι βοδινοί με λαδωμένες μπούκλες,

σκεμπέδες σταυροθόλωτοι και βρόμιες ποδαρούκλες,

ξετσίπωτες, ακαμάτηδες, τσιμπούρια και κορέοι

ντυμένοι στα μαλάματα κι επίσημοι κι ωραίοι.

Σαράντα λύκοι με προβιά (γι’ αυτούς βαρά η καμπάνα)

καθένας γουρουνόπουλο, καθένας νταμιτζάνα!

Κι απέ ρεβάμενοι βαθιά ξαπλώσανε στο τζάκι

κι αβάσταγες ενιώσανε φαγούρες στο μπατζάκι.

Όξ’ ο κοσμάκης φώναζε: «Πεινάμε τέτοιες μέρες»

γερόντοι και γερόντισσες, παιδάκια και μητέρες·

κι οι των επίγειων αγαθών σφιχτοί νοικοκυραίοι

ανοίξαν τα παράθυρα και κράξαν: «Είστε αθέοι».

Πηγή: Η Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα (http://www.greek-language.gr/greekLang/index.html).

Στην εικόνα: Ο Κώστας Βάρναλης με τη γυναίκα του, την ποιήτρια Δώρα Μοάτσου-Βάρναλη.

Πηγή φωτογραφίας: https://praxisreview.gr/

Κώστας Βάρναλης, "40 χρόνια στην κροκάτη γάζα της αυγής"

Σκλάβοι πολιορκημένοι

(Πρόλογος)

                Πάλι μεθυσμένος είσαι, δυόμιση ώρα της νυχτός.

                Κι αν τα γόνατά σου τρέμαν, εκρατιόσουνα στητός

                μπρος στο κάθε τραπεζάκι. — «Γεια σου, Κωνσταντή βαρβάτε»!

                — Καλησπερούδια αφεντικά, πώς τα καλοπερνάτε;

                Ένας σού ’δινε ποτήρι κι άλλος σού ’δινεν ελιά.

                Έτσι πέρασες γραμμή της γειτονιάς τα καπελειά.

                Κι αν σε πείραζε κανένας, — αχ, εκείνος ο Τριβέλας! —

                έκανες, πως δεν ένιωθες και πάντα εγλυκογέλας.

                Χτες και σήμερα ίδια κι όμοια, χρόνια μπρος, χρόνια μετά…

                Η ύπαρξή σου σε σκοτάδια όλο πηχτότερα βουτά.

                Τάχα η θέλησή σου λίγη, τάχα ο πόνος σου μεγάλος;

                Αχ, πού ’σαι, νιότη, που ’δειχνες, πως θα γινόμουν άλλος!

Οι Μοιραίοι

                                       Μες στην υπόγεια την ταβέρνα,

                                       μες σε καπνούς και σε βρισές

                                       (απάνω στρίγκλιζε η λατέρνα)

                                       όλ’ η παρέα πίναμ’ εψές·

                                       εψές, σαν όλα τα βραδάκια,

                                       να πάνε κάτου τα φαρμάκια.

                                       Σφιγγόταν ένας πλάι στον άλλο

                                       και κάπου εφτυούσε καταγής.

                                       Ω! πόσο βάσανο μεγάλο

                                       το βάσανο είναι της ζωής!

                                       Όσο κι ο νους να τυραννιέται,

                                       άσπρην ημέρα δε θυμιέται.

                                       Ήλιε και θάλασσα γαλάζα

                                       και βάθος τ’ άσωτ’ ουρανού!

                                       Ω! της αυγής κροκάτη γάζα,

                                       γαρούφαλα του δειλινού,

                                       λάμπετε, σβήνετε μακριά μας,

                                       χωρίς να μπείτε στην καρδιά μας!

                                       Του ενού ο πατέρας χρόνια δέκα

                                       παράλυτος, ίδιο στοιχειό·

                                       τ’ άλλου κοντόημερ’ η γυναίκα

                                       στο σπίτι λιώνει από χτικιό·

                                       στο Παλαμήδι ο γιος του Μάζη

                                       κι η κόρη του Γιαβή στο Γκάζι.

                                       — Φταίει το ζαβό το ριζικό μας!

                                       — Φταίει ο Θεός που μας μισεί!

                                       — Φταίει το κεφάλι το κακό μας!

                                       — Φταίει πρώτ’ απ’ όλα το κρασί!

                                       Ποιός φταίει; ποιός φταίει; Κανένα στόμα

                                       δεν το ’βρε και δεν το ’πε ακόμα.

                                       Έτσι στη σκότεινη ταβέρνα

                                       πίνουμε πάντα μας σκυφτοί.

                                       Σαν τα σκουλήκια, κάθε φτέρνα

                                       όπου μας έβρει μας πατεί.

                                       Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα,

                                       προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα!