Velimir Rajic, "Την ημέρα του γάμου της", (μετάφραση - επίμετρο: Jelena Bosnjaković ex Bajraktarović)

Την ημέρα του γάμου της

Τσακίζονται τα όμορφά μου όνειρα,

γιατί το κεφάλι σου καλύπτει ένα στέφανο τώρα,

δίπλα σου άλλος στέκεται στο βήμα.

Ανάξιά σου ήταν η αγάπη μου ζωντανή!

Σου ευχήθηκα. Και συ είπες «Ευχαριστώ!»

Και άραγε κατάλαβες εκείνη τη στιγμή

πως σαν κτήριο από γρανίτη τα ιδανικά μου

διαλύθηκαν και έπεσαν σε έναν άνισο αγώνα;

Αλλά όχι! Ούτε από σανό δε τα ’χα χτίσει.

Στο πρόσωπο σου η χαρά ρέει…

Και τελείωσε! Είσαι τώρα γυναίκα –

Ανάξιά σου ήταν η αγάπη μου ζωντανή!

Δεν πρόκειται να αναθεματίσω ούτε εκείνον, ούτε εσένα,

ούτε την πικρή μοίρα που με έφερε σε εσέ,

δε θέλω να αναθεματίσω πια ούτε καν τον εαυτό μου,

γιατί δε θα ’θελα να προσβάλω την αγάπη μου για εσένα.

Και υπάρχει μια κατάρα! Πώς να υπάρξουν άσχημες λέξεις;

Την ευτυχία του ανθρώπου σου πάντα την προσμένεις.

Πόνος, δυστυχία και θάνατος η μόνη γιατρειά.

Ανάξιά σου ήταν η αγάπη μου ζωντανή!

Να πας στο καλό! Και θέλω ακόμη να σου πω:

Ο Θεός με ήλιο ευτυχίας να σε λούζει!

Ό,τι κι αν ξεκινάς σε ευτυχία να καταλήγει –

με τη δική σου χαρά θα ’μαι χαρούμενος κι εγώ

και κάθε μέρα θα προσεύχομαι,

όταν η καμπάνα τους πιστούς στην εκκλησιά καλεί.

Δεν ήξερα πως τόσο σ’ αγάπησα.

Ανάξιά σου ήταν η αγάπη μου ζωντανή!

Άκου, Θεέ, την επιθυμία της φτωχής ψυχής μου:

Όλα τα βάσανα που έχεις γράψει γι’ αυτή, ως γυναίκα,

άστα να σβήσουν κι ας χαθούν

μες το κομμάτι που γράφτηκε για μένα.

Δέξου αυτή την προσευχή, ω Θεέ!

Και η ψυχή μου εν ειρήνη να αναπαυτεί.

Και ψιθυρίζω, όσο μπορώ:

Ανάξιά σου ήταν η αγάπη μου ζωντανή!

Κι όταν θα ’ρθει εκείνη η ώρα

σε κάποια γη το σώμα μου να κρυφτεί

θα ακούσετε και πάλι από τον τάφο μου:

«Ανάξιά σου ήταν η αγάπη μου ζωντανή!»

Μετάφραση: Jelena Bosnjaković ex Bajraktarović

Ο Velimir Rajić

Επίμετρο:

Ο Velimir Rajić (Βέλιμιρ Ράιτς), Σέρβος ποιητής του έρωτα και του πατριωτισμού, γεννήθηκε το 1879 στο Aleksinac.

Συνήθιζε να λέει: «Τα ποιήματα μου, δεν έχουν ανάσα αλλά ούτε και θέα».

Πέθανε τον Οκτώβρη του 1915 στο Gornji Milanovac, πορευμένος από πρώιμη ηλικία με μια ασθένεια σοβαρή και ανίατη για την εποχή. Η σκιά του θανάτου επισκίαζε συνεχώς τις χαρές της ζωής του.

Υπήρξε ένα χλωμό πρόσωπο με λυπημένα μάτια, που το παρομοίαζαν συχνά με άγιο που κατέβηκε από κάποια εικόνα παλιού μοναστηριού. Άνθρωποι που έγραψαν αρκετές καυτές σελίδες για εκείνον λένε πως η στάση του απέναντι στον πόνο και η καθαρή του ψυχή ήταν σπάνιο φαινόμενο για τους τότε ταραχώδεις πολιτικούς και ανθρώπινους αγώνες.

«Ήταν σε κάθε άποψη: καλλιεργημένος και εκλεπτυσμένος. Ήταν ευγενικός και ανεκτικός. Εχθρό δεν είχε κανέναν παρά μόνο την αρρώστια του. Είχε περισσότερες αρετές από όσες θέλησε να μας δείξει», έγραψε το 1923 ο Jaša Prodanović.

Τα ποιήματα του Rajić μεταφέρουν πόνο μέσω της απελπισίας τους, με ελκυστικό τρόπο, σα να ’ναι κύματα θάλασσας που ζωντανός και ζεστός δε μπόρεσε ποτέ να αισθανθεί, όπως έγραψε. Η αρρώστια και ο πόνος που του προκαλούσε υπήρξαν ουσιαστικά η ποιητική του έμπνευση, αφού ο θάνατος, ωσάν σκιά αιωρείται πάνω από κάθε του στίχο.

Η συνεχής αυτή αίσθηση του βέβαιου θανάτου μετατρέπει τους στίχους του σ’ ένα τρεμάμενο καντήλι. Στίχοι θρήνου για κάποια γυναίκα, για ανεκπλήρωτες και απρόσιτες αγάπες, σχέσεις και πάθη.

Στην πάνω εικόνα: φωτογραφία από αξιοθέατο του Gornji Milanovac,

από καρτ-ποστάλ του 1904.