Μάτση Χατζηλαζάρου, "Μεταμορφώσεις του έρωτα"

ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΒΛΕΠΕΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Άραγε

με σκέπτεσαι κάπου κάπου

θυμάμαι πώς κοίταζες          εσύ γητευτή

τα μάτια σου τόσο ερευνητικά

που να μου σκίζουν την καρδιά

έγδυνες της σάρκας μου το δέρμα

ενώ αυτή δοκίμαζε ένα χαμόγελο

μα είσαι τώρα ο παραχωμένος σπόρος

απ’ όπου φυτρώνουν τα λόγια τούτα

λόγια μιας κλεψύδρας

που αναποδογυρίζει         κάπου κάπου

άραγε με σκέπτεσαι

ΣΧΕΔΙΑ ΜΕ ΒΕΛΗ ΤΟΥ JAVIER VILATÓ

Ζηλεύω τα ιπτάμενα βέλη

που το χέρι σου ακολουθεί

από λεπτό σε λεπτό

από εικόνα σε ήχο

ναι λέω ήχο             γιατί τα σχέδιά σου

τραγουδούν και χορεύουν με

τον ίδιο ρυθμό που έχουνε τα ποτάμια

σαν φουσκώνουν απ' τη βροχή

και λαρυγγίζοντας κατρακυλούν

κοίτα στήσανε χορό πάνω

στου βυθού τα λιθάρια

ΜΙΑ ΧΑΛΚΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ JAVIER VILATÓ

Γυναίκα με το κεφαλοπάνι

αλλού σήκω το ραβδί σου

μακριά απ’ το φύλακα σκύλο

που δείχνει τα δόντια

μακριά απ’ το βασίλειο του

το βαθύ πηγάδι του θησαυρού

που ’ναι η στέρνα

τόσο σκοτεινή και απτή ετούτη η νύχτα

με ποικίλα χάδια του άσπρου που

τορνεύουν το φουντωτό δένδρο

το χώμα τα πρόσωπα

τα σύννεφα και τη σελήνη τους

τα μαύρα τα γκρίζα ανοιχτά ή σκούρα

το σφρίγος της κάθε χαραξιάς

του Javier Vilató

άσχετο με όποιο θέμα

έχουν ένα είδος ζέστης

αμασχάλης ή παλάμης

έχουν τους ατμούς της καυτής αυλής

ποτισμένης τον Ιούλη η ώρα οχτώ

έχουν εκείνη τη σεληνιακή σαγήνη

που αναδίδουν τα βράχια

πολύ κοντά στη θάλασσα

έχουν μια γοητεία σγουρών μαλλιών

πάνω σε ηλιοκαμένο σβέρκο

τα βλέμματά μου αχόρταγες ακρίδες

παλεύουν να απορροφήσουν

στο διάβα τους

ταυτόχρονα το κάθετι

που προσφέρει η εικόνα

μα εκείνη ξέρει ν’ αντισταθεί

στα μάτια μου έντομα αδηφάγα

κρατά την ένταση για ασπίδα

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

                                         Το ποίημα γράφει τον

                                         ποιητή του

                                         Maurice Blanchard

Ακούστε πώς ανασαλεύει ο έρωτας

τώρα που είναι παραπανήσιος

κι ας αραδιάζει εδώ μονάχα λέξεις

για μένα έχει ακόμα σάρκα

οστά κι επιδερμίδα

πώς γίνεται της γαρδένιας το πέταλο

όταν μες τα χέρια μας κακοπάθει

έτσι δείχνουν και οι πληγές του έρωτα

γράφω μ’ έναν κόμπο στο λαιμό

με τη δύσπνοια της θέρμης

για τον ακρωτηριασμό που ’ναι

η στέρηση του συντρόφου

το μνημονικό έχω μόνο για δροσιά

ένα-ένα ακουμπάει χάδια της νεότης

πάνω στα βλέφαρά μου

σπίτι ολάκερο ο έρως με διαδρόμους

με δωμάτια γιομάτα καθρέπτες που στέλνουν

ο ένας στον άλλον

μυστικές μορφές τρυφερότητας

τα φώτα πάντα αρκετά λαμπερά

παντού γραπώνεται ο έρωτας κισσός

περιζώνει και σκεπάζει το όποιο σώμα

τι παράξενο το θρόισμα της φυλλωσιάς

όλο πράσινη και τόσο πυκνή

ειδών ειδών τα καμώματά της

έρως ζώο αγέρωχο και ηχηρό

τόσο ώστε δεν ξεχωρίζει το χτύπημα

που καταφέρει από κείνο που δέχεται

λέω έρως ζώο          όμως ακούω μιαν ηχώ

σαν άσμα λατρείας

του έρωτα ο οίστρος

ο έρωτας του έρωτα

με ιδιοτροπίες μύριες φέγγει

το γαλάζιο τούτο αστέρι

σαν τον έρωτα που γυαλοκοπούσε

για μένα         αλίμονό μου αλίμονο

έδυσε μέσα στην αμαξοστοιχία

σε όνειρο πρωινό είδα

να ξεκινάει πάνω απ’ το κρεβάτι μου

το κάγκελο μιας σκάλας εξωτερικής

έρωτα περίσσιε πώς ταμπουρώθηκες άραγε

ανάμεσα απ’ τα σκαλιά εκείνα με

γκαζοτενεκέδες όλο αγαπητά λουλούδια

γιασεμιά τριαντάφυλλα βασιλικούς

είχε μολόχες πάπυρους και ήλιους

φυσούσε αέρας ελαφρύς που έφερνε

πανέμορφες χρυσαφιές πεταλούδες

κείνες τερετίζανε μελαγχολικά φαρμακωμένα

έπειτα ήρθε ένας σκαντζόχοιρος

όμως έγινε μπάλα αγκαθωτή

και πώς να τον παίξεις

στο Λιόπεσι όταν πίναμε καφέ

φάνηκαν λίγα σύννεφα

έτσι που καβάλησαν τον Υμηττό

μετά απλωθήκανε και απαλά

σκεπάσανε το βαθιά λαξεμένο διάσελο

έρωτα ας κρατούσες το καυτό μου χέρι

να πω για κάτι κρυψώνες

του έρωτα τις ώρες που ο ένας

αλήθεια είχε την πείνα του άλλου

και κατεβαίναμε στο ρέμα

με τις μυρουδάτες λυγαριές

ναι τότε αγαπιόμαστε κατάχαμα

κι ας ήτανε παντού χαρτιά

βρώμικα ξεκοιλιασμένα στρώματα

σκουριασμένοι σομιέδες τουμπαρισμένοι

λάστιχα με βαθιές μαχαιριές

ο έρωτας τα δικά του μονάχα ήξερε

είναι οι μεγάλες ταπεινοφροσύνες

της πολιορκίας τεχνάσματα

καλαθούνες γιομάτες κουρελαρία

έχουν φορεθεί για να νιώσει ο έρως

ο άπληστος ότι εκείνος μονάχα

εμφανίζεται έξοχα στολισμένος

ίσως να τυλίξει τη μέση του

με της τίγρης την κατάμαυρη γούνα

για να σταθεί ολόρθος

ξεδιπλώνεται με κινήσεις αιλουροειδείς

πανδαμάτωρ είναι ο έρως

ξεπρόβαλε του έρωτα ποίημα

ένα ηλιοβασίλεμα

ζώνες θάλασσας και νησιά

σύννεφα πορτοκαλιά

με εκθαμβωτικές φόδρες αργυρές

διαβατικός ο ήλιος αλλά καθόλου αμέτοχος

χάθηκε έτσι όπως σβήνει

ο έρωτας μέσα στην έκστασή του

ήρεμο απόγευμα το φως αττικό

πουρνάρια πράσινα και άλλοι θάμνοι

κοκκινωποί ή βαθιά κίτρινοι

ελαιόδεντρα όλο χαμάδια και

ξερές πευκοβελόνες κείνες που αγκυλώνουνε

όταν ξεριζώνεις τα κυκλάμινα

λίγο πιο μακριά

πάνω στο δενδρολίβανο

το αλογάκι της Παναγιάς

μια τρίγωνη κεφαλή όλο φιλαρέσκεια

τα χέρια σεμνά διπλωμένα

περιμένοντας εκεί δα υπομονετικά

το αρσενικό της            τη λεία της

το γεύμα της

είδες καμιά φορά τερτίπια που ’χει η συνουσία

λίγο κωμικοτραγικά πολύ σαρκαστικά

Από τη συλλογή «7Χ3. Εφτά γραπτά στα ελληνικά - sept textes en français - seven writings in english», (α' έκδοση, Τυπογραφείο Κείμενα, Αθήνα 1984).

Πηγή: «Μάτση Χατζηλαζάρου, Ποιήματα 1944-1985», εκδ. Ίκαρος, 1989.