Μελισσάνθη, "Φωνές εντόμου"

                                                Microcosme

1

Το πρόσκαιρο όνειρο είμαστε ενός άγνωστου Θεού
Μια φαντασμαγορία λαμπρή που έχει ξετυλίξει
στα μάτια του, λήθης καπνός όπου ζητάει να πνίξει
το φοβερό το αντίκρυσμα του ίδιου του εαυτού.

Μέσα στο χάος της μοναξιάς του ο τρόμος του έχει ανοίξει
στην ερημιά, τ’ άμετρα αστέρια μάτια τ’ ουρανού
Μες στην απύθμενη άβυσσο, στη φρίκη του κενού
κάποιου θεού μάς γέννησεν η απελπισμένη πλήξη

Θείες ιδέες που ανθίσανε στης ύλης την ουσία
σχημάτων σκιές − του είναι μας την γύρη αποτρυγά
κρυφό σκουλήκι μέσα μας ενός Θεού η ανία

Κι ο θείος φόβος στ’ άπειρο του νου κρυφοπατά
κι ιδρώνει ιδέες −σε κουρνιαχτό τριγύρω του σηκώνει
τα όνειρά μας, σύννεφο, της φαντασίας σκόνη−





                                                         Στοιχειό

4

Στα μύχια μου κακόφωνα στριγγίζουν
κραυγές, ουρλιάσματα, Άδη αναβρασμός
−νύχια ή φτερά, τις φλέβες μου σπαθίζουν
Στοιχειά ή Θεοί που θεν να βγουν στο φως−

Φλογόπνοα άτια οι πόθοι χλιμιντρίζουν
σκάβουν οι οπλές στα σπλάχνα, ανταριασμός
στα δώματα του απείρου ως ατενίζουν
άνεμος να λυθούν δαιμονικός

Κι άλλοτες πάλι πράοι σαν περιστέρια
Ψυχή μου, ανίερη φλόγα κι ιερή
σε βλέπω ως λυτρωμό ή καταστροφή

Και τα μεσάνυχτα ή τα μεσημέρια
μια λάμια είσαι που σκούζεις βλαστημώντας
Κύκνος που αργοπεθαίνεις τραγουδώντας…





                                       Η νεραϊδοπαρμένη

5

Μ’ άγρυπνα ξενυχτάει η ψυχή μου μάτια
υπνοβάτης του βαθιού μεσονυχτιού
Παίρνει τα στοιχειωμένα μονοπάτια
βασιλοπούλα του παραμυθιού

Φτάνει μπροστά σε γυάλινα παλάτια
και μπρος σ κάστρα του παλιού καιρού
Τα ολόχρυσα ανεβαίνει σκαλοπάτια
με βήματα, έτσι ανάλαφρα, χορού

Οι πόρτες διάπλατες στο πέρασμά της
− της Χαλιμάς τα πλούτη είναι μπροστά της
Και ξάφνου, εκεί, ξεχνάει γιατί έχει ερθεί

Αμύθητο στρωμένο βλέπει δείπνο
Μα το ρηγόπουλο την καρτερεί
χρόνους τώρα, στο μαγεμένο του ύπνο.





Από τη συλλογή «Φωνές εντόμου», 1930.
Πηγή:

«Μελισσάνθη, Οδοιπορικό [Ποιήματα 1930-1984]», β΄ έκδοση, εκδ. Καστανιώτη, 2000.

Πηγή για την εικόνα: Πανδέκτης: Θησαυρός Ελληνικής Ιστορίας & Πολιτισμού - Νεοελληνική Εικονιστική Προσωπογραφία.

Τάσος Πορφύρης, "Η πέμπτη έξοδος"

J.R.


Χιονίζει στα παιδικά μου χρόνια
Ποιος άνοιξε το παράθυρο για να την δω;
Στο δρόμο την προλάβαν οι νιφάδες
Παίζαν οι νιφάδες με την κάπα της
Κι ο δρόμος πίσω της γέρος κι έρημος
      Χειρονομούσε απελπισμένος
Τώρα περνούνε τραίνα και σφυρίζουν
Περνούνε τραίνα και με κάνουνε κομμάτια
Πέφτουν νιφάδες και παγώνουν την καρδιά μου
Χιονίζει στα παιδικά μου χρόνια.





ΟΝΕΙΡΕΥΤΗΚΑ ΠΑΛΙ...


Ονειρεύτηκα πάλι το γκρίζο μου όνειρο
Έρχεται και ξανάρχεται παλιά πληγή που δεν λέει να κλείσει
Είναι ένα παραμελημένο περιβόλι η πόρτα του σάπια απ’
Τη βροχή ο φράχτης του ένας σωρός πέτρες
Όσα κλήματα γλίτωσαν σκαρφάλωσαν σ’ αγριοκερασιές
Ταΐζουν κάθε χρόνο τα πουλιά και τον άνεμο
Εκεί περιφέρεται περίλυπη ανάμεσα στα δέντρα
Μιλάει στα σύννεφα κι εκείνα βρέχουν μπορεί
Να κλάψει ελεύθερα είμαι κρυμμένος πίσω
Απ’ τον κορμό μιας Βελανιδιάς δεν αντέχω άλλο
Τρέχω ανοίγοντας τα χέρια και χάνεται στην αγκαλιά μου
Και βρέχει σκέφτομαι πως είναι όνειρο
−Θε μου πόσος σπαραγμός χωράει σ’ ένα όνειρο−
Είναι χιλιάδες μίλια μακριά μπορεί να μην την ξαναδώ
Συνηθισμένη ιστορία −θα πείτε− άλλοι την ξεπερνούν εύκολα
Μα εγώ τη φορώ κατάσαρκα χειμώνα καλοκαίρι.





Ο,ΤΙ ΕΙΧΑ ΓΙΑ ΣΕΝΑ


Ό,τι είχα για σένα μέσα μου το κάνα στίχους
Άδειασα, ρημάχτηκα για χατίρι σου κι εσύ
Ρίχνεις μπόι κι ομορφαίνεις απ’ το στερνό μου
Αίμα μού καρφώνεις την ανάσα στο στήθος με
Τα μακριά σου δάχτυλα κι από τις ρίζες της
Ξεπηδάνε τριαντάφυλλα που με πληγώνουν
                          Και με μεθάνε.





ΓΡΑΦΩ ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΠΕΤΡΙΝΟ…


Γράφω γιατί το πέτρινο σπίτι είναι μακριά
Το μισό στα χιόνια και τ’ άλλο μισό στο μπάσο κλαρίνο

Η αγάπη μου έρχεται ανάμεσα σε δυο εφιάλτες
Ταχτοποιεί τα σεντόνια και γυρίζει στον ύπνο της
Χέρια και χείλια υποσχέσεις μια άλλης ζωής
Αργό ατέλειωτο κλάμα ρετσίνι πεύκου
Γράφω γιατί το ποτάμι με ξυπνάει με τις κραυγές του
−Πέστροφες κόντρα στο ρέμα κι ελάφια σκύβοντας για νερό−
Γιατί τα παιδιά μου ξέρουν τη Νεμέρτσκα από φωτογραφίες
Γιατί το δάσος ουρλιάζει −ζητώντας τ’ αγρίμια του−

Την ώρα του δείπνου στη δρύινη τραπεζαρία.





ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ


Αυτά τα ποιήματα −αθώα τοπία− κρύβουν ένα σωρό
Κινδύνους μπορεί να σας φέρουν σε δύσκολη θέση οι
Στίχοι τους εκ πρώτης όψεως κατανοητοί γίνονται
Δυσνόητοι στην περιοχή τους συννεφιάζει απότομα
Πέφτουν χοντρές στάλες βροχής στα φυτά που παίρνουν
Το σχήμα του σταυρού οι στροφές τους απότομες με
Τον αγέρα να σφυρίζει ψηλά και κάτωθε το βουητό
Της θάλασσας άλλοτε απειλητικό κι άλλοτε
Μακρύ κι απελπισμένο και μην σκεφτείτε την
Ανάπαυλα στο χέρσο διάστημα ανάμεσα στις
Αβύσσους γιατί αυτή η περιοχή της περισυλλογής
Της προετοιμασίας και του μεσημεριάτικου ύπνου
                               Είναι Ναρκοθετημένη.





ΧΛΩΡΟΦΥΛΛΗ


Η χλωροφύλλη των δέντρων κρατούσε τις φωνές μας για τις
Δικές της κραυγές το άλλο καλοκαίρι κλωνάρια φορτωμένα
Φρούτα ωριμάζοντας μηνιαίες περιπέτειες σ’ ερημονήσια

Χάσαμε ο ένας τον άλλον σ’ εκείνη την περιπλάνηση στο

Δάσος σε πρόσμενα όλη νύχτα παίζοντας σκάκι με τον ύπνο
Ο Βασιλιάς χασμουριόταν στο θρόνο του, έχανα ένα
Ένα τα πιόνια μου μονάχα το μαύρο άτι χτυπούσε τις
Οπλές του πηδώντας γύρω στη βασίλισσά του τρέποντας
Σε φυγή τους αντιπάλους χαράματα που γύρισες
Με τ’ αγριμάκια στην αγκαλιά σου τυλιγμένα στην

Πρωινή πάχνη το πρόσωπό σου νοτισμένο δρόσο ή
Δάκρυα; πότε γίναν όλα αυτά; σε ποια ζωή;
Ήμουν εκεί τζάκι αναμμένο ανοιχτή αγκαλιά πιστό
Σκυλί ζητιανεύοντας μιαν υπόσχεση μην ξαναφύγεις.





ΛΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ


Μυρωδιές από ζαρζαβατικά και φρούτα τον γύριζαν
Τριάντα τόσα χρόνια πίσω δεκαεξάχρονο αγόρι
Ξαπλωμένο πλάι στο ποτάμι αγριοπερίστερα
Κόβοντας το διάστημα σε πλατιές λωρίδες
Ο χρόνος χρειαζόταν επιδέσμους για τις πληγές του
Στην ιτιά ο πόνος του αηδονιού μποστάνια
Μ’ όλα τους τα υπάρχοντα παράδεισος κι ο θόρυβος
Του νερού ισοκράτης της Βιβλικής συμφωνίας
Βατομουριές γέρνοντας τα αιμάτινα κλωνιά τους
Στο νερό νάρκισσοι κι η Τζούλια στ’ άσπρα

Να ’ρχεται απ’ το μονοπάτι παλιέ καημέ
Μνήμη από μπομπότα μέλι κι άγουρο
Φιλί εικόνες και μυρωδιές τον πολιορκούν ώς
Το άλλο τετράγωνο με τα μεγάλα κτίρια ρουφιάνοι
Θυρωροί κλητήρες καρφιά τον υποδέχονται
Ενώ πίσω του βουίζει απειλητικό −ώριμα
Θυμωμένα στάχυα− το χαμένο καλοκαίρι.

Από τη συλλογή «Η πέμπτη έξοδος», 1980.

Πηγή: «Α. Ευαγγέλου - Γ. Αράγης, Δεύτερη Μεταπολεμική Ποιητική Γενιά (1950-2012) - Ανθολογία», εκδ. Gutenberg (β΄ έκδοση, συμπληρωμένη), Μάρτιος 2017.

Ο Τάσος Πορφύρης (1931-2025) γεννήθηκε στον Άγιο Κοσμά Πωγωνίου (πρ. Κακουσιούς ή Καξιούς). Το 1938 κατέβηκε στην Αθήνα, όπου ο πατέρας του είχε ανοίξει ζαχαροπλαστείο με τον ξάδελφό του στην οδό Γ΄ Σεπτεμβρίου 24. Τον χειμώνα του 1941 επέστρεψε στο χωριό του. Τον χειμώνα του 1945 προς 1946 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα, όπου αποφοίτησε από τη Β΄ Μέση Εμπορική Σχολή, στα Πατήσια, το 1949. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1961 με την ποιητική συλλογή Νεμέρτσκα (εκδόσεις Γεμεντζόπουλος). Aκολούθησαν τα ποιητικά βιβλία Το εγκαταλειμμένο σπίτι (Θεσμός, 1968), Flash Back (Λύσεις, 1971), Τοπίο (Λύσεις, 1973), Η πέμπτη έξοδος (Σημειώσεις, 1980), Τα λαβωμένα (Έρασμος, 1996), Σώμα κινδύνου (Ύψιλον, 2004), Έρημα (Ύψιλον, 2008), Χρονοσυλλέκτης (Ύψιλον , 2011), Οι μέσα μας πληγές (Ύψιλον, 2015) και οι συλλογές πεζογραφημάτων Η δοντάγρια (Σοκόλης, 2006) και Τα σπίτια (Πανοπτικόν, 2013). Υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των περιοδικών Μαρτυρίες, Προτάσεις και Σημειώσεις και συνεργάτης πολλών περιοδικών (Λύσεις, Φηγός, Ηπειρωτικά Χρονικά, Ηπειρωτικά Ημερολόγια, Ζωσιμάδες, Νέα Σύνορα, Οροπέδιο, Πλανόδιον κ.ά.). Μετέφρασε ξένη ποίηση για περιοδικά: από τα αγγλικά ποιήματα των E. Pound, T.S. Eliot, D. Thomas (σε συνεργασία με τον Στ. Ροζάνη, περιοδικό Λύσεις - τχ. 1, 2 και 3, 1967, 1968 και 1969), από τα γαλλικά ποίηση του Jean Tardieu (σε συνεργασία με τη Ρένα Κοσσέρη, περιοδικό Λύσεις, τχ. 6, 1970), καθώς και ποίηση των Τσέχων Antonin Bardusek, Vitezlav Nezval, Zosef Hanglik (περιοδικό Νέα Σύνορα, τχ. 69-70) και του Χιλιανού Nicanor Parra (περιοδικό Φηγός, τχ. 16, Γιάννενα 2003). Ποιήματά του μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες (ανθολογία Poetas Siglo XXI-Antologia Mundial, κ.ά.). Το 2013 οι Εκδόσεις των Φίλων κυκλοφόρησαν μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του με τίτλο Νεμέρτσκα: Ποιήματα 1961-2011. Επίσης, επιμελήθηκε τις ανθολογίες Πολυφωνικόν: Ανθολογία Ηπειρώτικης ποίησης (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων, 2002), Ανθολογία της Βροχής: Ποιήματα 107 ποιητών, Ελλήνων και ξένων (Τροπικός- Παπαδόπουλος, 2003) και Αν διψάσεις εγώ θα σου γίνω νερό: Ο ποιητής Δημήτρης Παπαδίτσας [1922-1987] (Γαβριηλίδης, 2018), και δημοσίευσε κριτικά μελετήματα για τους ποιητές Δημήτρη Παπαδίτσα, Άνθο Πωγωνίτη (Βασίλη Καραφύλλη), κ.ά.

Πηγή για το βιογραφικό του ποιητή: Βιβλιονέτ.

Περιοδικό Σταφυλή, 7ο τεύχος, Μάρτιος 2025

ΣΤΑΦΥΛΗ

ΜΕΘΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΗ ΣΚΗΝΗ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ

ΤΕΥΧΟΣ 7

Μάρτιος 2025

ΕΚΔΟΣΗ:
Εκδόσεις Κουκκίδα

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:
Διώνη Δημητριάδου
Κώστας Θ. Ριζάκης

ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΚΔΟΣΗΣ:
Γιώργος Γώτης
Δημήτρης Κόκορης
Ισιδώρα Μάλαμα
Δήμητρα Μήττα
Μιχ. Γ. Μπακογιάννης
Συμεών Γρ. Σταμπουλού

ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΥΛΗΣ:
Γιώργος Δελιόπουλος
Ευσταθία Δήμου

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Μαρίζα Γαλάνη, Αναστασία Γκίτση, Έφη Ζερβού
Βέρα Κονιδάρη, Άννα Κουστινούδη, Ειρήνη Μαργαρίτη, Λίλια Τσούβα

ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Φωτεινή Χαμιδιελή

ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ 7ου ΤΕΥΧΟΥΣ: Σώτος Ζαχαριάδης

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Εύη Κώτσου

Μόλις κυκλοφόρησε το τχ. 7 της Σταφυλής, από τις εκδόσεις Κουκκίδα.

Με έργα του ζωγράφου Σώτου Ζαχαριάδη, εικαστική επιμέλεια της Φωτεινής Χαμιδιελή, σελιδοποίηση και καλλιτεχνική επιμέλεια της Εύης Κώτσου. Γράφουν δοκίμιο, ποίηση, πεζό, μεταφράζουν οι: Ευσταθία Δήμου, Δήμητρα Δαρδαγάνη, Αλκμήνη Καισαρίδου, Γεράσιμος Βουτσινάς, Μαρία Κουγιουμτζή, Βασίλης Πανδής, Βέρα Κονιδάρη, Έφη Ζερβού, Βίκυ Κλεφτογιάννη, Μαρία Δαλαμήτρου, Στυλιανή Παντελιά, Ισιδώρα Μάλαμα, Σπύρος Λαζαρίδης, Αθηνά Καραταράκη, Βασίλης Κουγέας, Χριστίνα Καραντώνη, Κώστας Κουτσουρέλης, Δήμητρα Μήττα, Νεφέλη Γκάτσου, Ξανθίππη Ζαχοπούλου, Αναστασία Κόκκινου, Κώστας Θ. Ριζάκης, Διώνη Δημητριάδου, Φωτεινή Χαμιδιελή. Συνομιλούν: Με τον Σωτήρη Σαράκη η Δώρα Μέντη, και με τον Γιώργο Δελιόπουλο η Λίλια Τσούβα. Στη στήλη "Στο Πατητήρι" σ’ αυτό το τεύχος εκτενής αναφορά και ανάλυση σε όλο το έργο του Σωτήρη Κακίση.

[…] Θα μπορούσε κάποιος να εγείρει την αξίωση ένα περιοδικό Τέχνης και Λόγου, όπως η Σταφυλή, να τοποθετηθεί στα τρέχοντα προβλήματα; Σε μια εποχή γενικευμένης αστάθειας και ανασφάλειας, με την αδικία να κυριαρχεί σε κινωνικό επίπεδο, με τον πόλεμο να εξακολουθεί σε διάφορα μέρη του πλανήτη, με τη ζωή ως αξία να ακυρώνεται όλο και περισσότερο, το ερώτημα παραμένει. Ποιος ο ρόλος της Τέχνης και του Λόγου; Μπορεί να παρέμβει, να λειάνει ή να οξύνει τις καταστάσεις, να απωθήσει τις μορφές του Κακού, να τις επισημάνει έστω; Όλα αυτά είναι εφικτά, καταξιώνοντας έτσι τον ρόλο των δημιουργών ως συνεχιστών του πολιτισμού. Στη Σταφυλή έχουμε την πεποίθηση ότι η καλλιέργεια της πνευματικότητας (την οποία θέλουμε να πιστεύουμε πως υπηρετούμε) είναι ικανή να «διώξει τα σκοτάδια», στον βαθμό που τα πνευματικά έργα βρίσκουν τον στόχο τους κινητοποιώντας τις συνειδήσεις. […] Με αυτή την πίστη στα έργα που εμφορούνται από τη δύναμη να αλλάζουν τον κόσμο, συνεχίζουμε.

Διώνη Δημητριάδου (αποσπάσματα από το Σταφυλής Απόσταγμα)

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε ΝΑ

ΣΤΑΦΥΛΗΣ ΑΠΟΣΤΑΓΜΑ

Η ΚΥΡΙΩΣ ΜΕΘΗ

ΔΟΚΙΜΙΟ
ΕΥΣΤΑΘΙΑ ΔΗΜΟΥ: Κώστας Ουράνης, Ο δημιουργικός διχασμός του ποιητή
ΔΗΜΗΤΡΑ ΔΑΡΔΑΓΑΝΗ: Ο εαυτός και οι άλλοι στη αρχαία ελληνική σκέψη
ΜΑΡΙΑ ΔΑΛΑΜΗΤΡΟΥ: Με χιούμορ, πνεύμα και μυαλό, Η κωμωδία της παλινόρθωσης (1660-1785) και ο William Congreve
ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΠΑΝΤΕΛΙΑ: Ο οικογενειακός μύθος στο μυθιστόρημα του Τερζάκη
ΙΣΙΔΩΡΑ ΜΑΛΑΜΑ: Σατιρικά γυμνάσματα (Κωστής Παλαμάς), Όταν η διαμαρτυρία γίνεται τέχνη τραγουδιστική

ΠΟΙΗΣΗ
ΑΛΚΜΗΝΗ ΚΑΙΣΑΡΙΔΟΥ: Δύο ποιήματα
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΑΣ: Τρία ποιήματα
ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ: Τρία πεζοποιήματα
ΑΘΗΝΑ ΚΑΡΑΤΑΡΑΚΗ: «Πρωτεύς»
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΥΓΕΑΣ: «Κάτοικοι του σεληνόφωτος»
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΑΡΑΝΤΩΝΗ: «Υποδοχή»
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ: «Στου Κρεββατά τη βρύση»
ΚΩΣΤΑΣ Θ. ΡΙΖΑΚΗΣ: Τρία ομόθεμα
ΔΙΩΝΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ: Πέντε ποιήματα

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΔΗΣ: Joyce Mansour, Δεκαπέντε ποιήματα
ΒΕΡΑ ΚΟΝΙΔΑΡΗ: Πολ Όστερ, Επτά ποιήματα
ΕΦΗ ΖΕΡΒΟΥ: Τζιό Έβαν, Συμβαίνει καμιά φορά να σε σκέφτομαι πάντα
ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ: «Διαβάτη, δεν υπάρχει διάβα…»
ΜΑΡΙΑ ΔΑΛΑΜΗΤΡΟΥ: Kurt Tucholsky, Ένα κομμάτι από την ανθρωπότητα
ΝΕΦΕΛΗ ΓΚΑΤΣΟΥ: Maurice Maeterlinck
ΞΑΝΘΙΠΠΗ ΖΑΧΟΠΟΥΛΟΥ: Fabio Pusterla

ΠΕΖΟ
ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΗ: Για λίγο με τον Προυκ
ΒΙΚΥ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ: Τζαμίλ
ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΗΤΤΑ: Η έκθεση

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Με τον Σωτήρη Σαράκη συνομιλεί η Δώρα Μέντη
Με τον Γιώργο Δελιόπουλο συνομιλεί η Λίλια Τσούβα

ΣΤΟ ΠΑΤΗΤΗΡΙ
ΔΙΩΝΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ: Ο κόσμος των εσαεί θαυμάτων, Με τον τρόπο ενός στυλίστα της γραφής, Σωτήρης Κακίσης

ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ
ΦΩΤΕΙΝΗ ΧΑΜΙΔΙΕΛΗ: Ο ζωγράφος Σώτος Ζαχαριάδης



Εκδόσεις Κουκκίδα
Θεμιστοκλέους 37, 106 77 Αθήνα
Τηλέφωνο: 210 3802644
e-mail: koukkida.edit@yahoo.gr
Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο, Θεμιστοκλέους 37
106 83 Αθήνα
Τηλ: 210 3802644

Θωμάς Γκόρπας, "Κομμάτια τού άλλοτε"

ΔΟΚΙΜΗ ΓΙΑ ΛΑΪΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ


Κάποτε θα γράψω μια μουσική ακουμπισμένη στα βλέφαρα δυο ματιών
όπως τ’ όνειρο στην απογευματινή βροχή
όπως το κορίτσι στο περβάζι του βραδινού παραθύρου
όπως το πρωϊνό πουλί στο ελάχιστο κλωνί της ανεξάντλητης ελπίδας.
Κάποτε θα γράψω μια μουσική ακουμπισμένη στα βλέφαρα δυο ματιών
λάδι και κρασί για τις πληγές των απαρηγόρητων αδερφών
φως και πάλι φως για το ματωμένο δρόμο της ειρήνης.





Ο ΡΑΚΟΣΥΛΛΕΚΤΗΣ


Η ώρα ήταν πέντε και μισή εχάραζε
περήφανος ο Απρίλιος τίναζε
απ’ τα ξανθά μαλλιά του την ψιλή βροχή.
Πολλοί περνούσαν από κει επαναφέροντας
την κίνηση και τη βουή στο δρόμο
αλλά κανένας δεν τον πρόσεχε κανένας
δεν είχε έλλειψη από ακεφιά και τρόμο.

Κάποιος ρωτούσε τι ώρα είναι
άλλος βλαστήμαγε που πέρασε η ώρα
άλλος ρωτούσε αν θα κάνει ζέστη
άλλος ρωτούσε αν θα ξαναβρέξει
άλλος ζητούσε μιαν αφετηρία λεωφορείων
άλλος ζητούσε μιαν αφετηρία της μέρας
άλλος – ο πιο επικίνδυνος για το σιγουρεμένο καθεστώς
ζητούσε μιαν αφετηρία πουλιών…

Πάντα παράξενος ο Απρίλιος πάντα
να μας χωρίζει δίχως δισταγμό στα δύο
Άνοιξη ή Καλοκαίρι είναι τώρα;
Για το ρακοσυλλέκτη όμως συνεχιζόταν ο χειμώνας.
Κοιμόταν σαν παιδί σαν αγγελούδι σαν αρνί
μες στα κουρέλια του και μέσα στα χαρτιά του
χαμογελούσε ονειρευόταν φαίνεται ότι πετούσε
επάνω από λιβάδια σύγνεφα βουνά και θάλασσες
επάνω από εποχές χαρές και λύπες.
Χαμογελούσε ονειρευόταν φαίνεται ότι έπεφτε
από ψηλά μπαλκόνια έπεφτε απαλά στην άσφαλτο
σαν το φτερό πουλιού σαν λέξη κοριτσιού
και τίποτε δεν πάθαινε. Κοιμόταν χαμογελούσε
ονειρευότανε και δεν ξυπνούσε δεν ξυπνούσε…





ΘΑΥΜΑ


Παίρνω στα χέρια μου φυτό παίρνω πουλί παίρνω δραχμή
Γίνεται το φυτό εξοχή και πάω περίπατο με σένα
Γίνεται το πουλί μια μουσική καθόμαστε και την ακούμε
Γίνεται η δραχμή βουνό ανεβαίνουμε στην κορυφή
Πέφτεις εσύ και χάνεσαι κ’ εγώ πώς να γυρίσω πίσω…
Παίρνω στα χέρια μου μπουζούκι για να σε μοιρολογήσω
αλλά οι πεννιές σε βρίσκουν και σε φέρνουν πίσω…





Από τη συλλογή «Τα θεάματα», 1983 (ενότητα: «Κομμάτια τού άλλοτε»).

Πηγή: «Θωμάς Γκόρπας, Τα ποιήματα [1957 - 1983]», εκδ. Ποταμός, 2015.

Στην εικόνα, ο Θωμάς Γκόρπας το 1986. Φωτογραφία του Μανώλη Νταλούκα.

Πηγή για την εικόνα: Το blog του Μανώλη Νταλούκα
https://freedomgreece.blogspot.com/2014/02/blog-post_28.html

Ασημίνα Λαμπράκου, "Λόλα, να μια πατρίδα"

Ασημίνα Λαμπράκου

Λόλα, να μια πατρίδα

(κάπου στην Ακαδημία Πλάτωνος)

να πήρε το μάτι μου ή μην του τόπου με ζάλισ’ η γαλήνη
τον Πλάτωνα στο ποδήλατο καβάλα τη ρούγα ν’ ανεβαίνει
δρόμο τρίστρατο μακρύ στη Λιάκουρα ώς πέρα
το ποίημα να σηκώσει λάβαρο
κι όπλο βαρύ στην πλάτη του Ζητουνιάτη;

σα να ’πια ήλιο αλμύρα και χαμομήλι ανθό
τόση που ήτανε θολή τ’ ανθρώπου η εικόνα
κάτω από γαλάζιο όψιμο βαθύ
κι ολίγον πράσινο φιδάτο
στο λούκι πλάι το στενό
με νούμερο στο έντεκα ν’ αθροίζει


                        στον Κώστα Θ. Ριζάκη

Πρώτη δημοσίευση

Η φωτογραφία είναι της Ασημίνας Λαμπράκου.

Μίλτος Σαχτούρης, "Κληρονόμος πουλιών"

ΤΑ ΔΩΡΑ


Σήμερα φόρεσα ένα
ζεστό κόκκινο αίμα
σήμερα οι άνθρωποι μ’ αγαπούν
μια γυναίκα μού χαμογέλασε
ένα κορίτσι μού χάρισε ένα κοχύλι
ένα παιδί μού χάρισε ένα σφυρί

Σήμερα γονατίζω στο πεζοδρόμιο
καρφώνω πάνω στις πλάκες
τα γυμνά ποδάρια των περαστικών
είναι όλοι τους δακρυσμένοι
όμως κανείς δεν τρομάζει
όλοι μείναν στις θέσεις που πρόφτασα
είναι όλοι τους δακρυσμένοι
όμως κοιτάζουν τις ουράνιες ρεκλάμες
και μια ζητιάνα που πουλάει τσουρέκια
στον ουρανό

Δυο άνθρωποι ψιθυρίζουν
τι κάνει την καρδιά μας καρφώνει;
ναι την καρδιά μας καρφώνει
ώστε λοιπόν είναι ποιητής



Παραλογαίς, 1948







                                     Στον Θ.Ι. Ρούσσο

ΦΥΤΡΩΣΑΜΕ πάλι άγρια λουλούδια
                                                        αυτή την άνοιξη
άγρια βυσσινιά κι άγρια γαλάζια
άλλα πεθαίνουν
εμείς μεγαλώνουμε σαν τ’ αγάλματα
άγρια ζεστά λουλούδια αυτή την άνοιξη
απλώνουμε τα χέρια και φωνάζουμε
όμως η απάντηση
έρχεται ύστερα από χρόνια
και από μακριά
σαν αλυσοδεμένο φάντασμα

και σα βαρύ άδειο καράβι



Όταν σας μιλώ, 1956






ΣΚΕΨΕΙΣ

                             Στον Ε. Χ. Γονατά


Ήσυχα ύπνου φέρετρα
κρεβάτια φοβερού θανάτου
αφού τριγύρισε τον άνεμο αυτής
                                              της γης
ο άνεμος αφηνίασε και δάγκωσε
η γης γύρισε ανάποδα
απ’ τη μεριά που ανθίζανε τα πράγματα
στάθηκε τότε εκείνος
σκεφτικός
πολύχρωμος
κοντά στη θάλασσα
σα σκιάχτρο σ’ ακρογιάλι



Ο περίπατος, 1960






ΦΥΣΟΥΣΕ
 
 
Φυσούσε
λουλούδια από άλλο κόσμο
 
σαν εκκλησία
 
με μαύρα στίγματα όμως του κακού
σκορπισμένα
να καίνε κόκκινο το δέρμα
 
μέσα στον ύπνο
τραγικά
μοσχοβολούσαν
τα μαλλιά της



Τα στίγματα, 1962

                         …μα εκεί κάτω στα τεράστια της Ουαλίας
                                                                             φεγγάρια
                                  μέσα στα ολοστρόγγυλα της Ουαλίας
                                                                             φεγγάρια
             Ο ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΡΕΛΟΣ
             ΣΤΡΙΦΟΓΥΡΙΖΕΙ

ΝΤΥΛΑΝ ΤΟΜΑΣ


Σήμερα καθώς οργίζομαι και μπαίνω
εις τα πενήντα δυο μου χρόνια
με δέος και θάμβος μαζί σε χαιρετίζω
αδελφικό μου φάσμα Ντύλαν Τόμας
που τόσο νέος ήξερες
φωτιά να βάζεις μες στις λέξεις
να τις πυροδοτείς
κι αυτές με κρότο και με Θεό μαζί
να εκρήγνυνται, στο αχανές



Το σκεύος, 1971






ΠΟΡΟΣ 1985


Κι όταν εφάνη στο φλιτζάνι του καφέ μου
                                                                           η γοργόνα η μαύρη
όλη τη νύχτα αδιέξοδα και εξορίες
έξαλλος λέω στίχους του Hölderlin
στίχους του Charles Cross
και πώς λυπάμαι τον άνθρωπο με το καροτσάκι
γυρίζει
πουλάει γλειφιτζούρια −γεωμετρικά τοποθετημένα
το ένα πλάι στο άλλο στη σειρά−
κανένας δεν τα αγοράζει
κι έτσι κι αυτός είναι τώρα χρόνια πεθαμένος
τα ρούχα του έχουν λιώσει πάνω του
και πίσω του τρέχει ο άγγελός του.

Όμως παρ’ όλα αυτά ο Πόρος υπάρχει
και μ’ όλα τα χαϊμαλιά του
με την παλιά του άγκυρα μπηγμένη
                                               στην αμμουδιά
τις όμορφες τουρίστριες με τα καταπληκτικά
                                                                πόδια
και πόσους έφαγε το χώμα αυτά τα χρόνια

πάει ο Σκλάβος κι ο Καχτίτσης
ο Ιωάννου, η Μέλπω Αξιώτη
ο Αλεξάνδρου και τόσοι άλλοι.

Θεέ μου, δώσε μας ένα θάνατο
ειρηνικό.



Εκτοπλάσματα, 1986






ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΥ ΠΟΙΗΤΗ


Στο σπίτι του πεθαμένου ποιητή
είναι κολλημένες φωτογραφίες
άλλων νεκρών ποιητών
που όταν ήταν ζωντανοί
αστειεύονταν
ή τσακωνόντουσαν
με τον πεθαμένο

Τώρα μένουν ακίνητοι
κολλημένοι στους τοίχους
και μόνο ο νεκρός ποιητής
στριφογυρίζει στο κρεβάτι του
απελπισμένος.



Έκτοτε, 1996






Πηγή: «Μίλτος Σαχτούρης, Ποιήματα (1945-1998)», εκδ. Κέδρος, 2014.


Πηγή για την επάνω εικόνα: https://www.in.gr/ (Μίλτος Σαχτούρης. Από την άλλη μεριά του τοίχου).

Στη δεύτερη εικόνα: 11 Δεκεμβρίου 1979. Στιγμιότυπο από την εκπομπή Παρασκήνιο, Κληρονόμος πουλιών (Μίλτος Σαχτούρης) (2004) [Ψηφιακό αρχείο Δημόσιας Τηλεόρασης].

Πηγή για την δεύτερη εικόνα: Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα / Μίλτος Σαχτούρης

(Στον σύνδεσμο μπορείτε να διαβάσετε για τη ζωή και το έργο του ποιητή).

ΕΝΕΚΕΝ, τεύχος 58, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2024. Το τέλος της αθωότητας

Ένεκεν

Επιθεώρηση πολιτισμού

τεύχος 58ο

Ιανουάριος - Δεκέμβριος 2024

ΓΑΖΑ

Το τέλος της αθωότητας

    1   ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΜΑΡΚΟΓΛΟΥ: Α΄ (ιχνογράφημα)
    4   Εκδοτικό: Γάζα. Το τέλος της αθωότητας
    8   HO CHI MINH: Το μαρτύριο του Νέγρου
  14   MICHAEL KWET: Η ψηφιακή αποικιοκρατία
  30   VINCENT CHARBONNIER: Οι πραγματοποιήσεις του λόγου
  56   TRAN DUC THAO: Υπαρξισμός και υλιστική διαλεκτική
  70   KAREL KOŠIK: Ο Χέγκελ και η εποχή μας
  84   ΜΑΡΙΟΣ ΔΑΡΒΙΡΑΣ: Ο Χέγκελ και η εποχή μας. Ο συγγραφέας, ιστορικό υπόβαθρο
  95   JACQUES MESNIL: Η τέχνη στο προλεταριάτο
108   QUE JIANRONG: Ο πόλεμος και η ομολογία στους Αδερφοφάδες του Νίκου Καζανζάκη
120   ΤΟΥΛΑ ΠΑΠΑΠΑΝΤΟΥ: Το διήγημα στο ΕΝΕΚΕΝ
133   Η τέχνη του λόγου
133   ΧΡΙΣΤΙΝΑ Π. ΦΙΛΗ: Άννα Αχμάτοβα: Η λατρεία της μνήμης
140   ΑΝΝΑ ΑΧΜΑΤΟΒΑ: Ποιήματα. Μετάφραση: Χριστίνα Π. Φίλη
153   PAULA MEEHAN: Η στιγμή που έγινα ποιήτρια. Μετάφραση: Τούλα Παπαπάντου
155   ΜΑΡΙΑ ΚΟΡΔΑΤΟΥ: Ποιήματα
159   ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Παντού ελλοχεύει ο κίνδυνος
163   ΜΑΡΙΛΟΥ ΚΑΛΟΚΑΣΗ: Το δέντρο
166   ΚΩΣΤΑΣ Θ. ΡΙΖΑΚΗΣ: Ο φεύγων αιτιότητες
168   RENÉ CHAR: Ορκοπιστία. Απόδοση: Σάμης Ταμπώχ
170   ΜΑΡΙΛΟΥ ΚΑΛΟΚΑΣΗ: Γιώργος Οικονόμου, In memoriam
172   ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ: Για τον Γιώργο
178   ΜΑΡΙΑ ΛΑΤΣΑΡΗ: Πάντα
179   ΣΠΥΡΟΣ ΘΕΡΙΑΝΟΣ: Η γλώσσα
180   ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ: Οδός Στρωμνίτσης
181   ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΑΤΖΗΜΩΥΣΙΑΔΗΣ
181   ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΑΝΔΡΕΑΔΗ
182   ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑΔΕΙΣΑΝΟΥ: Η γλώσσα
183   ΜΑΡΙΛΟΥ ΚΑΛΟΚΑΣΗ: Το χιόνι
184   ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΕΡΔΑΡΗΣ: Ο Γιώργος Οικονόμου του Λεωνίδα
186   ΣΙΓΚΦΡΙΝΤ ΛΕΝΤΣ: Σύμβουλος ψυχικής υγείας
192   ΧΑΪΝΡΙΧ ΜΠΕΛ: Το ακριβό μου πόδι
195   ΣΟΦΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΟΥ: Ψηλοτάκουνες γόβες
196   MARTIN WALSER: Τα παράπονα για τις μεθόδους μου πληθαίνουν. Μετάφραση: Ιωάννης Πήττας
202   ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΟΥΜΑΚΗΣ: Ρεμπελιό των ποπολάρων στη Ζάκυθο (1646)
207   ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΤΕΡΗΣ: Η άγνωστη λέξη
213   ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΛΥΓΙΖΑΚΗΣ: Ατόσσα
219   Ματιές
220   ENZO TRAVERSO: Λίβιο Μαϊτάν. Ο ξεχασμένος γίγαντας του ιταλικού μαρξισμού
218   JOAN SAFONT PLUMED: Η καταλανική κουλτούρα γοητεύεται από τον ποιητή Καβάφη
231   ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΛΟΥΚΗΣ: Θανάσης Λάμπρου, Τριλογία
235   ΕΛΕΝΑ ΑΒΡΑΜΙΔΟΥ: Στα ίχνη του Μανώλη
239   ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ: Όταν έκλασε η Μπάρμπι
241   ΝΙΚΟΣ ΛΕΚΚΑΣ: Ρέκβιεμ για τον Γιώργο Δρανδάκη
242   ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΡΑΝΔΑΚΗΣ: Ονομάζομαι Γεώργιος Θ. Δρανδάκης
244   ΝΙΚΟΣ ΛΕΚΚΑΣ: Ο ουμανισμός του Ραγκίπ Ντουράν
245   Γιώργος Ανέστης, Νύχτες ραδιοφώνου
245   ΛΕΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΟΥ: Κείμενα
249   ΤΟΥΛΑ ΠΑΠΑΠΑΝΤΟΥ: Για την ύστατη νουβέλα του Πρόδρομου Μάρκογλου
253   ΚΩΣΤΑΣ ΖΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δημήτριος Βέσκος (1940-2024). Εργογραφία
255   ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΚΔΟΤΗ

_____
ΕΝΕΚΕΝ
Εκδότης διευθυντής: Γιώργος Γιαννόπουλος
Προξένου Κορομηλά 37
Θεσσαλονίκη 546 41
τηλ. φαξ: 2310260597
e-mail: eneken@hotmail.com
http://enekenperiodiko.blogspot.com/
ISSN 1107-186

Αλήτις Τσαλαχούρη, "Σάκος του μποξ"

Σάκος του μποξ

Πεζοποίηση γραμμένη σαν τηλεγράφημα

(επιλογές)

Σπίτια στη Σελήνη -Ο πιο μοναχικός άνθρωπος στη Γη-Σύμφωνα με τους λίγους συγγενείς-Πριν επιστρέψει στο Σύμπαν από αρρώστια-Συμβολαιογράφο καλεί-Και παρ’ όλες τις αντιρρήσεις και τα εμπόδια-Για την αξιοπιστία τέτοιας διαθήκης-Αφήνει στα τρία αδέλφια της και τέσσερα ανίψια-Τα φανταστικά της Σπίτια στη Σελήνη-Που από μικρή έχει χτίσει-Για να κατοικεί μόνο εκείνη-Μακριά απ’ της ανθρωπότητας την ταραχή και τη φρίκη-Στις δύο αδερφές της αφήνει τα Σπίτια στη Θάλασσα των Βροχών-Στη Θάλασσα των Κρίσεων-Και στη Λίμνη της Λησμοσύνης-Στα τέσσερα ανίψια-Τα Σπίτια στων Καταιγίδων τον Ωκεανό-Στη Θάλασσα των Κυμάτων-Και στη Λίμνη της Ελπίδας-Και στο μεγαλύτερο αδερφό-Τα σπίτια στη Θάλασσα της Ηρεμίας και στη Λίμνη της Καλοσύνης-Όταν ο συμβολαιογράφος ολοκληρώσει την ανάγνωση της παράξενης διαθήκης-Οι κληρονόμοι ούτε θα ξαφνιαστούν ούτε θα αισθανθούν αμηχανία-Αλλά θα το αποδεχτούν σαν του πιο μοναχικού ανθρώπου τη διαθήκη-Και θα αποχωρήσουν σιωπηλοί-Για να επιστρέψουν στο επίγειό τους σπίτι-Και στην καθημερινή ρουτίνα-Που δεν περιλαμβάνει-Δυστυχώς-Καμία της Σελήνης τοποθεσία-





Ψίχουλα -Ο δρόμος και μία κουβέρτα σπίτι του-Λείπει απ’ τη θέση του-Να ζητιανέψει μες στη θλίψη του-Στη διπλανή γωνία-Που καφετέριες και μαγαζιά-Το πλήθος προσπερνά με αδιαφορία-Μα ένα κορίτσι σταματά-Τυρόπιτες αφήνει στην κουβέρτα-Πλακώνουν περιστέρια-Τις τρώνε φρενιασμένα-Κι αυτός-Που ο δρόμος και μια κουβέρτα σπίτι του-Μ’ όλη τη θλίψη του-Επιστρέφει απ’ τη διπλανή γωνία-Βρίσκει τα φαγωμένα περιστέρια-Τρώει τα ψίχουλα-Το πλήθος προσπερνά με αδιαφορία-





Θύματα μιας σόμπας -Την πεπρωμένη μέρα-Βαράει πίσω του την πόρτα-Να συνεχίζει τη ζωή του-Όπως τον έμαθαν-Να φέρεται στα θηλυκά σαν ζώα-Κι αυτή-Μ' αίμα στο στόμα-Αίμα πιτσιλισμένο στα σεντόνια-Που θέλει να νομίζει-Πως είναι οι παπαρούνες που μάζευε παιδάκι-Με τους γονείς της σε μια βόλτα-Μονάκριβη θύμηση στα χρόνια-Και τυλιγμένα πάνω της-Παιδιά με χέρια και με πόδια-Στην τηλεόραση μια παρουσιάστρια χαζογελάει σε μια κατσαρόλα-Κι αυτή βλέπει τη σόμπα-Παίρνει πετρέλαιο-Για να φανεί πως είχε διαρροή-Το ρίχνει γύρω γύρω- Ψηλώνει ο νους της δίχως όρια*-Πετάει ένα σπίρτο-Το σπίτι παραδομένο σε μια φλόγα-Μαζί κι οι παπαρούνες που μάζεψε παιδάκι-Μονάκριβη θύμηση στα χρόνια-Θα τους αποχαιρετούσε η κοινωνία-Που τους μισόβλεπε με θλίψη-Σαν θύματα μιας σόμπας-Δεν θα την έβλεπαν ξανά με μούτρα μπλαβιασμένα-Και τα παιδιά δεν θ’ αντικρίζαν’ φοβισμένα-Τη βία μες στο σπίτι-Θα τους αποχαιρετούσε η κοινωνία-Που τους μισόβλεπε με θλίψη-Σαν θύματα μιας σόμπας-


_________________
* Ψηλώνει ο νους της-φράση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη από την “Φόνισσα”





“Αθώα χιονισμένα” -Με εισαγγελική στην κλινική-Την πήραν απ’ το σπίτι της γυμνή-Από μια λίμνη με σκουπίδια-Με πλάτη γυρισμένη στη ζωή-Όταν πεθαίνουν οι γονείς της σε ένα μήνα-Πιότερο η μάνα-Της κοστίζει στην ψυχή-Σαν να τη δάγκωσε του πόνου ο καρχαρίας Απ’ το δωμάτιο δεν έβγαινε στιγμή-Για προαυλισμό ή τη θλιβερή ψυχαγωγία-Στην τραπεζαρία για πρωινό και για φαΐ-Ούτε που μίλαγε ποτέ της με κανέναν-Στο διάδρομο με βήματα κοφτά-Και με τα μάτια απλανή-Σκοτεινιασμένα-Πήγαινε πάνω-κάτω-Και θαρρείς-Πως κάπου μίλαγε-Γιατί άκουγες κουβέντα -Στο επισκεπτήριο πάντοτε αδερφός -Περπάταγε στο διάδρομο μαζί της-Τη χτένιζε με χέρια τρυφερά-Να ξαναμοιάσει με ένα όμορφο κορίτσι-Κάποια φορά που περπατούσαμε μαζί-Με ξεχασμένο αυτόν που μίλαγε στην κρίση -Μου λέει πώς φύγαν’ σε ένα μήνα οι γονείς-Ο ένας προδόθηκε απ’ την άτιμη αρρώστια -Κι η μάνα άντεξε ένα μήνα χωριστά -Κι όταν κηδεύτηκε -Βαρύς ήταν χειμώνας-“Χιόνιζε τόσο που τα δάκρυα παγωμένα-Όλα κατάλευκα κι αθώα χιονισμένα”-Tης είπα τότε ας μην πιστεύω στο Θεό -“Η προγιαγιά μου η σοφή-Μικρασιάτισσα που φώναζαν ‘‘Καλέκα’’-Δηλαδή ‘‘Καλή μου’’ απ’ την ομορφιά της στην ψυχή-Όταν κηδεύτηκε και χιόνιζε ο κόσμος-Είπανε κάποιοι σαν να λέγαν’ προσευχή -Όσοι κηδεύονται κι ο κόσμος ρίχνει χιόνι- Σημαίνουν άνθρωποι που υπήρξανε στη γη-Αγγελικοί-Και έτσι ο Θεός το ξεπληρώνει-”-Μου χαμογέλασε και ύστερα απ’ αυτό-Όποτε ήθελε να κάνουμε μαζί-Στο διάδρομό της-Μία βόλτα -Μου ’λεγε-“Έλα -Χιονίζει σήμερα πολύ-Όλα είν’ κατάλευκα και αθώα -Χιονισμένα”-





Διαμερίσματα σκηνές εγκλημάτων -Διαμερίσματα σκηνές εγκλημάτων-Η τηλεόραση στον τόπο συμβάντος-Η κορδέλα της Σήμανσης σέρνεται κάτω-Οι αυτόπτες δηλώνουν τη φρίκη-Σφαίρες πέφτουν απ’ το Χαλέπι ως το Μέξικο Σίτι-Διακοπή για διαφημίσεις-Περιπολικά με Αγιάννηδες και τα ψωμιά τους-Είν’ λαγούμια τα υγρά βλέμματά τους-Οι τοίχοι δίνουν χαριστική στους κροτάφους-Σφαίρες πέφτουν απ’ το Χαλέπι ως το Μέξικο Σίτι-Διακοπή για διαφημίσεις-Διαμερίσματα σκηνές εγκλημάτων-Ουρλιάζουνε οι γάτες των κάδων- Πατάς σε άστεγους-Για να πας να ψωνίσεις Σφαίρες πέφτουν απ’ το Χαλέπι ως το Μέξικο Σίτι-Διακοπή για διαφημίσεις- Διαμερίσματα σκηνές εγκλημάτων Πιτσιρίκια τραβούν με τα κινητά τους-Ενός παιδιού που ‘δείραν- τα μάτια τα μαύρα- Το ανεβάζουν στο Τικ Τοκ να γίνει βάιραλ-Σφαίρες πέφτουν απ’ το Χαλέπι ως το Μέξικο Σίτι-Διακοπή για διαφημίσεις-Διαμερίσματα σκηνές εγκλημάτων-

Αλήτις Τσαλαχούρη, "Διαμερίσματα σκηνές εγκλημάτων"

Ο “Σάκος του Μποξ” διαδραματίζεται στη Μητρόπολη των Θαυμάτων και της Απελπισίας-Και πρωταγωνιστούν σπουργίτια-Που συλλαμβάνονται γιατί ζητούν ψωμί σε περβάζια-Μια κλέφτρα του Χρόνου-Ο πιο μοναχικός άνθρωπος που έζησε στην γη-Ένα κορίτσι που θέλει να χορεύει σε ένα κωλόμπαρο-Την “Λίμνη των Κύκνων”-Ένα κορίτσι που συλλαμβάνεται γιατί πετάει σε διάφορα σημεία της Μητρόπολης “Προκηρύξεις μοναξιάς”-Ένα κορίτσι που διηγείται την πιο τρυφερή ιστορία για το “τηλέφωνο του Ανέμου” στην μακρινή Ιαπωνία-Κάποιος που παραγγέλνει στον Πολυχώρο Προσομοίωσης − “Τεχνητές Αναμνήσεις” -Την προσομοίωση με την μητέρα του να τρέχει στη θάλασσα-Που ως παλιά φύση δεν υπάρχει πια στην Νέα Ανθρωπότητα - Οι ασθενείς στην αίθουσα θεραπειών ενός ψυχιατρείου που κυνηγούν ένα μπαλόνι που βλέπουν μόνο αυτοί-Σαν τον παιδί που δεν υπήρξαν και τους οδήγησε εκεί- Ο “Σάκος του Μποξ” διαδραματίζεται στη Μητρόπολη των Θαυμάτων και της Απελπισίας-

Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης

Από τη συλλογή «Σάκος του μποξ», εκδ. Οδός Πανός, 2025.

Η Αλήτις Τσαλαχούρη γεννιέται στην Καμίνα της Κεντρικής Αφρικής-Από γονείς μετανάστες-Από το 1974 ζει στην Ελλάδα-Εργάζεται από δεκαέξι ετών σε εφημερίδες και περιοδικά στο τμήμα της διόρθωσης και αποχωρεί για λόγους ψυχικής υγείας το 2010-Σπουδάζει στη Σχολή Σταυράκου-Αναγκαστικά-Σκηνοθεσία-Γιατί δεν υπήρχε τμήμα σεναρίου-Και πραγματοποιεί μια ταινία μικρού μήκους με τίτλο “Οι δρόμοι περνάνε μέσα από τις πόλεις” βασισμένη σε διήγημα του Μπουκόφσκι-Η οποία παίζεται στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας-Το 2016-Ο ποιητής και εκδότης Γιώργος Χρονάς της δίνει την ευκαιρία να περπατήσει στο δρόμο της Οδού Πανός- Εκδίδοντας το πρώτο της βιβλίο στις εκδόσεις της οδού Πανός- με τον τίτλο Το “Καρουσέλ του Τσε Γκεβάρα”-το 2020 θα εκδώσει πάλι από τις εκδόσεις της Οδού Πανός-Την δεύτερη ποιητική της συλλογή με τίτλο-“'Κάθαρμα”-Τον Φεβρουάριο του 2024 παρουσιάζονται στο Θέατρο Τέχνης υπό τον τίτλο “Τραγούδια”-Τέσσερα τραγούδια σε στίχους της-Με μουσική του αδερφού της συνθέτη Φίλιππου Τσαλαχούρη και την ηθοποιό Λουκία Μιχαλοπούλου- Η πρώτη εκτέλεση των τραγουδιών είχε γίνει με τη φωνή της Λένας Κιτσοπούλου-Τον Απρίλιο του 2024- Παρουσιάζει για πρώτη φορά στο YouTube τη συλλογή της “Μια ωραία πεταλούδα”- Πεζοποιήματα με την συνοδεία μουσικής-Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά-Τη γραφή της την ονομάζει “πεζοποίηση γραμμένη σαν τηλεγράφημα” και δεν περιέχει σημεία στίξης-Την στίξη την κατάπιε η ψυχιατρική αγωγή-Αφήνοντας μόνο μια παύλα-

Τόλης Νικηφόρου, "συστατικά στοιχεία του καπνού"

φως στο χαρτί


όταν δεν έχεις έμπνευση
η λύση είναι απλή
ψηλά το χέρι απλώνεις
και κατεβάζεις στο χαρτί
ένα μακρινό αστέρι
με τις θερμές αχτίδες του
εκείνο να γράψει το ποίημα

να μη σκορπίζεται
στο χάος τόσο φως





μάθε το


αν σε αιφνιδιάζει ένα σπουργίτι
και σε θαμπώνουν οι κίτρινες πεταλούδες
αν σου χαμογελάει ένα μικρό παιδί
κι εσύ χαϊδεύεις τρυφερά ένα γατάκι
αν ένα βλέμμα της σε πυρπολεί

είσαι ποιητής κι ας μην το ξέρεις





ή μήπως χάδι;


αντικατοπτρισμός στην έρημο
έχουν γίνει οι αγαπημένοι μας

σε μακρινή κι απρόσιτη βουνοκορφή
πηγή με πεντακάθαρο νερό

στον ουρανό διάπυρος μετεωρίτης
μια ανεξίτηλη σφραγίδα στην ψυχή

ή μήπως χάδι από τα παιδικά μας χρόνια
κι εμείς να γείρουμε σε γαλήνιο ύπνο;





ποιητική συλλογή


κάτω από το ποίημα των ματιών
ποίημα είναι το χαμόγελό σου
όπως και στις λέξεις σου ή μουσική
ποίημα το ανάλαφρο περπάτημα
και η αύρα που σε περιβάλλει

το κάθε τι φανερό ή κρυφό σου
είναι ένα ζωντανό ποίημα
και όλα μαζί αρμονικά συνθέτουν
την ποιητική συλλογή με τ’ όνομά σου





συστατικά στοιχεία του καπνού


βιβλία
χιλιάδες βιβλία
ξένα και δικά μου
βιβλία και φωτογραφίες
μνήμες
ατέλειωτες μνήμες

όλα όσα έζησα και αγάπησα
όλα όσα είμαι
συστατικά στοιχεία του καπνού
σε μια αόρατη καμινάδα





Από τη συλλογή «συστατικά στοιχεία του καπνού», εκδ. Μανδραγόρας, 2025.