Ocean Vuong, "Δύο ποιήματα" (μετάφραση - επίμετρο: Μαρίκα Συμεωνίδου)

ΚΟΡΜΙ ΤΟΥ ΑΕΡΑ


Ας υποθέσουμε ότι όντως αλλάζεις τη ζωή σου.
Και το σώμα είναι περισσότερο από
Ένα μέρος της νύχτας – σφραγισμένο με μελανιές. Ας υποθέσουμε ότι ξυπνάς
Και βρίσκεις τη σκιά σου να έχει αντικατασταθεί
Από έναν μαύρο λύκο. Το αγόρι, όμορφο
Και εξαφανισμένο. Έτσι λοιπόν αντ’ αυτού παίρνεις το μαχαίρι στον τοίχο.
Χαράζεις και χαράζεις
Μέχρι να εμφανισθεί ένα νόμισμα φωτός
Και βλέπεις μέσα, τελικά, την ευτυχία. Το μάτι
Κοιτάζει πίσω από την άλλη πλευρά –
Περιμένοντας.

*   *   *

Άννα, σήκω
Θυμήσου
Μοναξιά είναι ακόμα κι ο χρόνος που ξοδεύεις
Ανάμεσα σε κόσμο.
Να εδώ είναι ένα δωμάτιο με όλους μέσα
Τους νεκρούς φίλους που πέρασαν μέσα σου
Όπως ο άνεμος περνά τα ανεμόκρουστα
Μη φοβάσαι, Άννα
Το τέλος του δρόμου είναι τόσο μακρινό
Και το έχουμε αφήσει ήδη
πίσω μας

Μετάφραση: Μαρίκα Συμεωνίδου

Επίμετρο

Ο Ocean Vuong είναι μια σπάνια περίπτωση συγγραφέα. Το 2017 του απονέμεται το κορυφαίο βραβείο T.S. Eliot για την ποιητική του συλλογή Νυχτερινός ουρανός με τραύματα εξόδου (Gutenberg 2021, μετάφραση: Δημήτρης Μαύρος). Το 2018, πριν κυκλοφορήσει το μυθιστόρημά του Στη γη είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι (Gutenberg 2021, μετάφραση: Έφη Φρυδά), πάνω από 15 εφημερίδες και site το είχαν συμπεριλάβει στα πλέον αναμενόμενα βιβλία της χρονιάς. Μόλις κυκλοφόρησε έγινε best seller και μπήκε στη λίστα των New York Times. Αναδείχτηκε το καλύτερο βιβλίο του 2019 για: ΤΙΜΕ, New Yorker, Washington Post, The Guardian, New York Public Library, The Wall Street Journal Magazine, Vanity Fair, Esquire, GQ, Entertainment Weekly, The San Francisco Chronicle κ.ά. O Ocean Vuong γεννήθηκε το 1988 σε έναν ορυζώνα στο Βιετνάμ. Στα δύο του χρόνια, η οικογένειά του αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Βιετνάμ και να μείνει για οκτώ μήνες σε έναν καταυλισμό προσφύγων στις Φιλιππίνες πριν μεταναστεύσει στην Αμερική. Είναι ο πρώτος στην οικογένειά του που έμαθε να διαβάζει σε ηλικία 11 ετών και 18 χρόνια αργότερα (2017) έλαβε το βραβείο T.S. Eliot.
To 2022 κυκλοφόρησε η δεύτερη ποιητική του συλλογή με τίτλο Time Is a Mother.
Πηγές: Βιβλιοnet, bookpress.

 
Στην εικόνα: Polychrome painting of wolf in the Font-de-Gaume cavern. Drawing by Henri Breuil (1915).

Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Ολυμπία Τσικαρδάνη, "Αψιθιά με μέλι"

Ίσκιοι από σύννεφα


Νιώθεις στο χώμα που πατάς
τους ήχους της βροχής που ξέπλυναν τα κόκαλα της μνήμης.
Καθώς κοιμάσαι η θάλασσα δροσίζει τ’ ακροδάχτυλα,
ίσκιοι από σύννεφα γυρνούν στης λήθης τα σοκάκια
και την αυγή φωτίζεται ένα απ’ τα πρόσωπά σου.
 
Η μάνα σου αερικό σηκώνεται τις νύχτες,
τινάζει από πάνω της το χώμα
και σου χαμογελά σαν άπιαστο αεράκι.
Νιώθεις ακόμα τα δάχτυλά της στα μαλλιά να σε χτενίζουν.
Στο σπίτι της καρδιάς σαλεύουν περασμένα.
Ένα τραγούδι, μια αγκαλιά φιλιά, ένα αθώο γέλιο,
η δημοσιά που έπαιζες παιδί, στιγμές κάτω απ’ τον ήλιο.

Και παρασύρεσαι στη φλόγα της γραφής.

Η μυρωδιά του γιασεμιού κι ένα κομμάτι ουρανού,
ένα κοχύλι στη στεριά, τα ξέπλεκα μαλλιά της μοναξιάς
κι η αγάπη που κεντάει τ’ όνομά σου σε ρίχνουν στα βαθιά.

Πλάθεις εικόνες μέσα σου, τα μυστικά σμίγουν σαν κρύσταλλοι,
οι πικροδάφνες σε οδηγούν σε δάσος βίου απέραντου.
Αγαπημένες συλλαβές σου ψιθυρίζουν όταν βρέχει
και μέσα σου φιλοξενείς ψυχές που κόβουν μαργαρίτες.

Μα πιο πολύ γνωρίζεις τι θυμάσαι,
τι δεν πρόλαβες να δεις, τι ονειρεύτηκες.
Μέσα σου πάντα κλαίει ένα άγρυπνο φεγγάρι
και δεν μπορείς παρά να φτιάξεις ένα σπίτι από λέξεις
για να σωθεί το φεγγαρόφωτο.

Τώρα,
κρατάς τη γενναιοδωρία που φύλαξες
εκεί που η ζωή δεν είναι υποψία.
Το μόνο που ζητάς
είναι οι λέξεις σου πριν λυτρωθούν,
ν’ αντιφεγγίζουν ένα όνειρο αθωότητας
στο υφαντό του χρόνου.

Από την ενότητα «Χώμα και φτερά»

Γίνε αερικό


Αν κατεβάσεις
τα πανιά του ταξιδιού σου
θε να σκαλώσεις στα ρηχά.
Πουνέντες και λεβάντες,
λίβας και μαϊστράλι,
σορόκο και μελτέμια,
δε θα φυσήξουνε για σε.
Μα είναι κάτι ακτές
που αγκαλιάζουν τους καιρούς
και δένουν το ταξίδι με μετάξι.
Σαν σε καλούν να μείνεις
λύσε τους κάβους
και πέτα τα σκοινιά.
Μείνε και βούτα στον αφρό.
Άναψε δυο φεγγάρια
φέρε νερό της χαραυγής
σπάσε ένα ρόδι στην ποδιά
και γίνε αερικό…

Από την ενότητα «Δείκτες της αγάπης»

Ίδιες σκιές


Πόσες σκιές
μας έκρυψαν το χρώμα
και πόσα ναι
ακύρωσαν τα όχι μας.
Πάντα οι ίδιοι
φορούν στολές διαταγής
και πάντα εμείς
βαδίζουμε
κοιτώντας το κορίτσι της σιωπής μας.

Από την ενότητα «Σκιές πολέμου»

Ομπρέλα στο όνειρο


Πώς ξεκλειδώνεις
μια ματιά και μια καρδιά;
Αρκούν δύο μάτια γελαστά
και μια φωνή ζεστή
μ’ ένα κλειδί του σολ
και ντο ρε μι φα σολ λα… σι.
Σαν τραγουδάκι ειν’ η καρδιά,
και σαν νεροποντή.
Κάνει τη νύχτα αυγερινό
και το φεγγάρι φάρο,
ανοίγει ομπρέλα στ’ όνειρο
και τραγουδάει μ’ ακορντεόν.
-Θα μεγαλώσω κάποτε
και θα’ ρθω να σε πάρω.
Στην παιδική αθωότητα
χειροκροτεί η χαρά.
Μαζί νερό κι αστέρι.

Ανάθεμα στον κόσμο αυτό,
που ν’ αγαπά δεν ξέρει…

Από την ενότητα «Του έρωτα και της σκιάς»

Γίνε πουλί

                         Για τους μαθητές μου


Εσύ, βιβλίο ορθάνοιχτο
κι εγώ τόμος αγάπης.
Εσύ σελίδα άγραφη
κι εγώ χιλιογραμμένη,
εσύ κυπαρισσόμηλο
κι εγώ η αυλή του νου σου.
Ό,τι είχα να σου το πω
βαθιά στο ‘χω γραμμένο.
Έμαθες πως χωρίς ψυχή
η γλώσσα δε μιλάει.
Πως δε διαβάζεται ο καιρός
χωρίς την ιστορία
και πως η γνώση δεν ζητά
παρά την απορία.
Γίνε, λοιπόν, περίληψη
του ανέμου που φυσάει,
γίνε εσύ η μουσική
κι ο στίχος που ζητάει
να τραγουδήσει στη βροχή.
Να μη σε σταματούν ποτέ
οι ιδέες που δεν πάλεψαν
τα λόγια δίχως νόημα
και η αμφιβολία.
Γίνε αεράκι της ζωής,
πανσές σε μια γλαστρούλα,
γίνε σημάδι τ’ ουρανού,
πυξίδα σε καράβι.
Γίνε ανοιχτό παράθυρο
που απ’ έξω έχει πουλιά.
Γίνε πουλί και πέτα!

Όλη η μαγεία της ζωής
είναι τα δυο φτερά!

Από την ενότητα «Σπονδή στη σπουδή»

Από τη συλλογή, «Αψιθιά με μέλι», εκδόσεις Παρέμβαση, 2023.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

Οι εκδόσεις Παρέμβαση και η Γκαλερί Παπατζίκου
σας προσκαλούν στην παρουσίαση της νέας ποιητικής συλλογής
της Ολυμπίας Τσικαρδάνη,
Αψιθιά με μέλι

Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 28 Ιουνίου 2023 και ώρα 8 μ.μ.

στο καφέ Εκτός Χάρτη (Βενιζέλου 43, Βέροια)

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:

Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου, ποιητής

Αγνή Παπακώστα, Δρ Φιλολογίας ΑΠΘ

Ολυμπία Τσικαρδάνη, ποιήτρια

Ανάγνωση ποιημάτων:

Νόπη Καριπίδου, πολιτικός μηχανικός

Λευτέρης Κορυφίδης, φιλόλογος

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Πρόκειται για μία ποιητική συλλογή που μέσα από τη λυρική γραφή της συγγραφέως, φανερώνει την ευεργετική διάσταση της ποίησης για τον άνθρωπο, μπροστά σε κάθε δυσκολία ή προβληματισμό του. Πηγή έμπνευσης η φύση και η δισδιάστατη λειτουργία της, μπλέκοντας αντίθετα στοιχεία, κάτι που φαίνεται και μέσα από τον τίτλο που παντρεύει το πικρό με το γλυκό.



Η Ολυμπία Τσικαρδάνη γεννήθηκε στα Σέρβια Κοζάνης και εργάζεται ως φιλόλογος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ασχολείται με τη συγγραφή διηγημάτων, δοκιμίων, άρθρων και ποίησης, καθώς και με την κριτική λογοτεχνικών έργων.
Έχει εκδώσει τις ποιητικές συλλογές «Ανεμώνη» (εκδόσεις Εντύποις, 2016) και «Αψιθιά με μέλι» (εκδόσεις Παρέμβαση, 2023), τη συλλογή διηγημάτων «Τοπία της στοργής» (εκδόσεις Παρέμβαση, 2019) και έχει γράψει το θεατρικό έργο «Μικρές Πατρίδες» το οποίο ανέβηκε στη σκηνή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κοζάνης. Συμμετέχει στα συλλογικά έργα «Δέκα φτερά (Ποιητικές Συμπλεύσεις Ι)» (εκδόσεις Εντύποις, 2016) και «Ο χρόνος που περνά και χάνεται» (εκδόσεις Παρέμβαση, 2023), ενώ ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, έντυπα και ηλεκτρονικά.
Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών και έχει αποσπάσει αρκετά βραβεία σε πανελλήνιους και παγκόσμιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς.

Περιοδικό Εμβόλιμον, τεύχος 97-98, Άνοιξη - Καλοκαίρι 2023

Περιοδικό Εμβόλιμον

τεύχος 97-98

Άνοιξη - Καλοκαίρι 2023

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 
 
    3  Το γράμμα της σύνταξης
    5  Louise Glück: Εννέα Ποιήματα
  12  Μαρία Δαλαμήτρου: Η διαμάχη δύο ποιητών
  14  Λουίζ Γκλυκ: Για τον T. S. Elliot
  17  Θωμάς Ψύρρας: Η ποίηση των Ταλιμπάν
  27  Νίνα Θεοδωρίδου: Απόσπασμα Ημερολογίου 1922
  31  Ολυμπία Καράγιωργα: Ποιος είσαι συ
  32  Κατερίνα Καριζώνη: Ταξίδι στο Περού
  33  Ασημίνα Λαμπράκου: Κλαυθμού οι χορδές
  34  Χρήστος Παπαγεωργίου: Δόσ’ μου το χέρι σου
  35  Ελένη Σιγαλού: Τα φύκια
  36  Κώστας Θ. Ριζάκης: Ώς τα θολά θηρία θα
  37  Βασίλης Πανδής: Το γλωσσικό δαιμόνιο
  42  Massimo Cazzulo: Μία νέα φωνή της ιταλικής ποίησης
  49  Φεντερίκα Σαΐνι Φαζανότι: Μικρό ανθολόγιο
  53  Χρήστος Μαύρης: Ποίημα χωρίς εικόνα είναι σώμα χωρίς ψυχή
  60  Γκυ ντε Μωπασάν: Η ευτυχία
  65  Θάνος Σίδερης: Εξ αφορμής − Μια φιλική κατάθεση
  68  Δημήτρης Βαρβαρήγος: Ίχνη
  69  Κώστας Λιννός: Τετράστιχα για μιαν αθέατη πατρίδα
  71  Anthony Hirst: Πέντε ποιήματα
  74  Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη: Δύο ποιήματα
  75  Φωτεινή Βασιλοπούλου: Η θυσία
  77  Κατερίνα Παναγιωτοπούλου: Κάθε Παρασκευή
  80  Λουκία Πλυτά: Πολιτιστικό αποτύπωμα
  82  Τριαντάφυλλος Οικονόμου: Ποια είμαι εγώ μάνα;
  87  Ανδρέας Φουσκαρίνης: Ο Χρήστος Ντάντος, μέτοικος Αθηνών από τα Λεχαινά
  94  Λίλια Τσούβα: Η ακινησία
  96  Σοφία Ελευθερίου: Τα παιδικά χρόνια του Λάζαρου
  98  Νόνη Σταματέλου: Τα τελευταία παπούτσια
100  Γεωργία Μακρογιώργου: Τριανταφυλλιά
102  Παναγιώτης Ράμμης: Η σκακιέρα
103  Ευτυχία Αναστοπούλου: Αρχείο Αντώνη Σαμαράκη: Φωτεινά επιστολικά τεκμήρια

        μιας σκοτεινής εποχής. Η αλληλογραφία του συγγραφέα κατά τη διάρκεια της

        επταετούς δικτατορίας − 1967-1973
112  Δήμητρα Μήττα: Η συνήθεια
118  Τριαντάφυλλος Οικονόμου: Ακόρεστη λαιμαργία
121  Ιωάννα Κανιούρα - Alaterre: Η θλίψη το φθινόπωρο
124  Γιάννης Δρούγος: Οι νύχτες
127  Χαρούλα Χατζημιχαήλ: «Ιστορική γνώση, διαπολιτισμικότητα και Σημειωτική για

        τους Γάλλους Φιλέλληνες του 1821 (σε ΑΕΙ με ΑέξΑΕ στη γαλλική γλώσσα)

145  Αφιέρωμα στον Δημήτρη Ιορδ. Καρασάββα
146  Σύντομο βιογραφικό
147  Δημήτρης Ιορδ. Καρασάββας: Τέσσερα ανέκδοτα ποιήματα
149  Κούλα Αδαλόγλου: Οι ποιητικές περιπλανήσεις του Δημήτρη Ιορδ. Καρασάββα.

        Ένα ταξίδι εσωτερικό, από τα λιμάνια στα βάθη της ψυχής
153  Γιώργος Γώτης: Η παρηγοριά της ευεργετικής συνομιλίας
158  Βασίλης Δασκαλάκης: Δημήτρη Ιορδ. Καρασάββα − Βιογραφία
161  Γιάννης Καισαρίδης: Η νήσος του ποιητή
164  Δημήτρης Καπετανάκης: Από το «σύντομο» στο «πλήρες βιογραφικό» − Ένα

        «οδοιπορικό» στην τελευταία ποιητική συλλογή του Δημήτρη Ιορδ. Καρασάββα
167  Φώτης Κουτσαμπάρης: Ο Δημήτρης Ιορδ. Καρασάββας, και οι Νύχτες στη

        Βενετία
169  Θανάσης Μαρκόπουλος: Οι φανταστικές Νύχτες στη Βενετία του Δημήτρη Ιορδ.

        Καρασάββα
172  Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου: 48 Σπονδές − Στις θάλασσες του Δημήτρη Ιορδ.

        Καρασάββα
174  Παύλος Παρασκευαΐδης: Η Βέροια στη «Βιογραφία» του Δημήτρη Ιορδ.

        Καρασάββα
177  Ιγνάτης Χουβαρδάς: Η ταυτότητα ενός αθέατου δρόμου
180  Δημήτρης Ιορδ. Καρασάββας: Μικρό Ανθολόγιον

185  Βιβλίων Επίσκεψις


Σχέδια τεύχους: Γλύκα Διονυσοπούλου

Κώστας Θ. Ριζάκης, "καμμένος προτζέκτορας"

καμμένος προτζέκτορας


ξημέρωσε αχαλίνωτος η σάλπιγξ πετεινού
ναν γαλαζώνεις ο ουρανός πες νερωμένον
ούζο παραμερίζουν κ’ αίματα στο πρωινόν
μεθύσι αναπτερώνονται σκεπές καθρέπτης
το τοπίον καλπάζουσα ανυψώνεσαι η τολμη-
ρά προεικών πάσα επομένως εκτροπή πούθε
εγγυάται τόπια ξεδιπλωμένος να εκκινώ πάν-

ορκος πριν κροκίσω πυκνοσακάτεψα πομπές
προσκρούσας φως ο εξάψαχτος σε νύχτα(ν) αποφράδα



                                                         Κώστας Θ. Ριζάκης




Ο ποιητής Κώστας Θ. Ριζάκης (Λαμία, 1960) εξέδωσε δώδεκα συλλογές, τη μία συγκεντρωτική (των εξ πρώτων ‒ γ΄ επαν. Κουκκίδα 2020). Διηύθυνε ή και συνδιηύθυνε επτά έως τώρα (σε εννέα εν συνόλω περ.) λογ. περιοδικά. Επίσης, επιμελήθηκε περί τα 200 βιβλία (ιδία ποιητικά), αρκετά αφιερώματα σε έντυπα άλλων, καθώς και τιμητικούς τόμους σε μορφές (Κ.Ε. Τσιρόπουλο, Γ. Πέγκλη, Μ. Μέσκο, Ο. Αλεξάκη, Σ. Σαράκη, Ζ. Σαμαρά, Β.Π. Καραγιάννη, Γ.Χ. Θεοχάρη, Δ. Αγγελή ‒ τα τελευταία 2 υπό έκδοσιν) τής λογοτεχνίας μας. Ενασχολείται δε και συνεχίζει, με τη σύγχρονη γυναικεία γραφή (Ζ. Δαράκη, Λ. Παππά, Μ. Καραγιάννη, Κ. Κούσουλα, Χ. Κουτσουμπέλη, Έ. Λάγκε, Έ. Κορνέτη, Ν. Κεσμέτη, Κ. Ρουκ, Μ. Κουγιουμτζή, Α. Μπακονίκα, Ά. Γρίβα, Δ. Δημητριάδου, Ν. Χαλκιαδάκη). Πρόσεξε πολύ όσους νεώτερους άξιους. Τελευταία του συλλογή (με τον Σταύρο Σταμπόγλη) η, πυξίδα ουρανομήκης, εκδ. Παρέμβαση 2023. Έχουν γραφεί και εκδοθεί πολυάριθμα μελετήματα για το ποιητικό του έργο.




Πρώτη δημοσίευση

Στην εικόνα: Claude Monet, «Impression, Sunrise» (1872).
Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, "Πόλεμος πατήρ πάντων; Πεζά κείμενα & ποιήματα για την ειρήνη"

“Πόλεμος πατήρ πάντων; Πεζά κείμενα & ποιήματα για την ειρήνη” Μια αντιπολεμική ανθολογία της Εταιρίας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης.
Ανθολογία που περιλαμβάνει σαράντα εννέα αντιπολεμικά ποιήματα και πεζά, όλα γραμμένα από μέλη της, εξέδωσε η Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, θέλοντας να στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα προσήλωσής στα ιδανικά της ειρήνης και του ανθρωπισμού χωρίς προαπαιτούμενα και διακρίσεις.
Όπως σημειώνει στον πρόλογο της έκδοσης ο Πρόεδρος της Ε.Λ.Θ. Βαγγέλης Τασιόπουλος «Για άλλη μια φορά η Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης αξιοποιώντας την ευαισθησία των μελών της και την παρεμβατική της πρακτική, αποφάσισε να μιλήσει ως συλλογικότητα και να πάρει θέση για όσα συμβαίνουν στον τόπο μας και τον κόσμο. Έτσι την 1η Μαρτίου 2022 με ανακοίνωσή της προς τον τύπο και τα Μ.Μ.Ε. με το σύνθημα: Ναι στην ειρήνη. Όχι στον πόλεμο στην Ουκρανία που οδηγεί σε μια ακόμα αιματοχυσία και στον ξεριζωμό χιλιάδων ανθρώπων από τις εστίες τους, διατρανώνει την αντίθεσή της σ’ αυτόν τον παράλογο πόλεμο ο οποίος ακόμη μαίνεται. Υποστηρίξαμε την προσήλωσή μας στα ιδανικά της ειρήνης και του ανθρωπισμού χωρίς προαπαιτούμενα και διακρίσεις. Άλλωστε για εμάς η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι ανεκτίμητη και η αυτοδιάθεση των ανθρώπων αδιαπραγμάτευτη.
Στη συνέχεια, αφού εκτιμήσαμε πως ό,τι προηγήθηκε δεν μας ήταν αρκετό αποφασίσαμε ως Δ.Σ. και ανακοινώσαμε στις 13 Μαΐου 2022 στα μέλη, την πρόθεσή μας να εκδώσουμε μια αντιπολεμική ανθολογία με πεζά κείμενα και ποιήματα. Ο θεματολογικός άξονας έλαβε τον προσωρινό τίτλο «Πόλεμος πατήρ πάντων; Πεζά κείμενα και ποιήματα για την ειρήνη». Καρπός αυτής της πρόθεσής μας είναι η ανά χείρας ανθολογία η οποία περιλαμβάνει 49 ποιήματα και πεζά κείμενα των μελών της Ε.Λ.Θ. Επίσης, πρέπει να επισημάνουμε την αφιλοκερδή προσφορά φωτογραφιών του διακεκριμένου και βραβευμένου φωτογράφου Δημήτρη Τοσίδη οι οποίες κοσμούν την έκδοση».

Χρίστος Λάσκαρης, "Ο ευτυχισμένος καιρός επέρασε"

ΛΥΠΗΜΕΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ


Δε μένει άλλο παρά αυτό:
η μουσική αυτή η λυπημένη
μέσα στ’ απόβραδο,
από ξωμάχους κι από ζωντανά που επιστρέφουν.
Και της μητέρας η σκιά πάνω απ’ τον ύπνο μας,
που αν και πεθαμένη τόσο
επιμένει
μαζί με όλ’ αυτά.
Και το φεγγάρι μπαίνοντας στην κάμαρη,
κι οι ψίθυροι της νύχτας,
και τα βήματα
όταν εξύπναγε ο χαλικόδρομος.





ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ


Το φεγγάρι είναι μια παρηγοριά.
Εδώ στη λεωφόρο
που τ’ αυτοκίνητα ανθούν
κι οι προβολείς τους λάμπουν,
δεν το υποψιάζεται κανείς,
κανείς πια δεν το ξέρει.
Μα το φεγγάρι είναι μια παρηγοριά
και επιμένει κάθε βράδυ στο έργο του
μοναχικό,
αργοπερπάτητο.
Όταν χάνεται
σωπαίνει ο ουρανός
και γέρνουν το κεφάλι οι ερωτευμένοι.
Μα όταν από καιρό ξαναφανεί,
γελάει η γη·
κι ανθίζουν τα παράθυρα με τους απελπισμένους.





ΜΑΝΤΕΝΙΑ


Ένα κρεβάτι
και να είναι Αύγουστος,
και ξέρω εγώ να ξαναζήσω.





ΘΑ ΚΑΤΕΒΑΙΝΕΙΣ ΣΚΑΛΕΣ


Θα κατεβαίνεις σκάλες,
κάθε πρωί θα κατεβαίνει σκάλες·
σαν άγαλμα προς τη θυρίδα για το εισιτήριο θα προχωρείς
κι ύστερα στην ουρά
−πάντα σαν άγαλμα−
που μες στο μάρμαρό του ονειροπολεί,
θα στέκεις.
Στο τραμ
πιασμένος στη χειρολαβή θα ταλαντεύεσαι
με το κεφάλι μες στη λύπη κρεμασμένο.
Στον Πειραιά, η πρωινή ομίχλη θα σε πνίγει
και στο γραφείο οι συνάδελφοι.
Και θα ραγίζεις
και στα δυο η πέτρα σου θα σπα
καθώς απ’ το παράθυρο στην προκυμαία θα κοιτάς
το πλοίο που ξεμάκρυνε −
σφυρίζοντας μες στην ψυχή σου.




ΘΑ ΜΙΛΗΣΩ ΓΙ’ ΑΥΤΟΥΣ


Θα μιλήσω γι’ αυτούς
που δεν εγνώρισαν ποτέ τον έρωτα,
για όλους όσους πλάγιαζαν
το βράδυ μ’ έναν ίσκιο,
που ένα φιλί
δε δρόσισε τον ύπνο τους,
δεν έσταξε στο στήθος τους
κανένας λόγος,
μόνο μια γεύση ερημιάς,
στα χείλη τους.
Γι’ αυτούς θα πω,
που έζησαν σαν τις φρυγμένες στέρνες,
ολάκερη ζωή.





ΘΑ ΜΕ ΕΠΙΣΚΕΦΤΕΙΣ


Θα με επισκεφτείς
όπως επισκέπτονται στην κλινική τον άρρωστο
οι συγγενείς
κάνοντας φασαρία με τα δώρα τους
και φέρνοντας τη ζωή απ’ έξω

ενώ αυτός
συνηθισμένος με τη σιωπή
νιώθει ανήμπορος να συνδεθεί
κι αρχίζει να κουράζεται
παρακαλώντας με το βλέμμα του να μείνει μόνος

μόνος όπως και πριν
να τους περιμένει και να τους φαντάζεται.





Από τη συλλογή «Ο ευτυχισμένος καιρός επέρασε» (1979).
Πηγή: «Χρίστος Λάσκαρης, Ποιήματα», β΄ έκδοση, εκδ. Γαβριηλίδης 2009.

Στην εικόμα: Ralph Albert Blakelock, «Moonlight».
Πηγή για την εικόνα: Wikimedia Commons.

Δημήτρης Μπαλτάς, "Περιγραφές του ανεκπλήρωτου"

Το «θα»


Σούρουπο. Πλατεία Εξαρχείων.
Μυρωδιά βροχής και νοτισμένου χορταριού.
Κάθεσαι στην καφετέρια.
Παραγγέλνεις έναν μέτριο.
Προς στιγμήν χαζεύεις τους λίγους περαστικούς.
Σαν σαλιγκάρια έχουν ξεμυτίσει μετά τη βροχή.
Χαμηλός φωτισμός, αυτή η κίτρινη θαμπή
λάμψη – πρόσωπο νεκρού.
Πίνεις μια γουλιά απ’ τον καφέ.
Όπου κι αν κοιτάξεις, τα μάτια σου
συλλαμβάνουν στιγμιότυπα μελαγχολικά.
Σκέφτεσαι το αύριο.
Αυτό το αύριο σε κρατάει ζωντανό.
Η ελπίδα ότι το αύριο θα διαφέρει από το σήμερα.
Κάτι σημαντικό θα συμβεί αύριο!
Μα ναι, οπωσδήποτε, αύριο θα είσαι ευτυχής!
Αύριο θα αναστηθείς από την εκ νεκρών ζωή.
Θα λάβεις αύριο την πολυπόθητη απάντηση
ή ένα προσδοκώμενο τηλεφώνημα.
Θα σε θυμηθούν αύριο όσοι νομίζεις
πως σε έχουν ξεχάσει.
Τον καφέ σου θα τον πιεις αύριο με συντροφιά
φίλων αγαπημένων.
Όλα θ’ αλλάξουν αύριο!

Ας έχουν περάσει τόσα αύριο,
ας μην έχει αλλάξει τίποτα,
πάντα το παρηγορητικό «θα» ενός
ουτοπικά πολλά υποσχόμενου αύριο
θα… σε συντηρεί.





Στον αέρα


Θυμάμαι το χρώμα των ματιών σου,
παρόλο που έχω χρόνια να σε αντικρίσω.

Θυμάμαι το άρωμά σου, το μυρίζω καθημερινά,
παρόλο που έχεις πάψει από χρόνια να το φοράς.

Θυμάμαι το άγγιγμα των χεριών σου, απαλό χάδι,
παρόλο που έχεις χρόνια να με αγγίξεις.

Θυμάμαι τα άλικα χείλη σου (δυο γέφυρες
των στεναγμών, ενώ ήξερα μόνο μία),
παρόλο που δεν τα φίλησα ποτέ.

Θυμάμαι …

Και να!
Τώρα σε βλέπω εδώ, μπροστά μου.
Προβάλλεις ξαφνικά, όποτε σου καπνίσει,
απ’ το παράθυρο και πετώντας κάθεσαι
αναπαυτικά στην πολυθρόνα,
όπου καθόσουν άλλοτε, και κοιτάς
τη θωριά του αέρα που έρχεται.

Του αέρα που έρχεται απ’ το παράθυρο
που άνοιξες.





Ώρα μεσημεριού


Ώρα μεσημεριού
ήλιος με δόντια
σιγή νεκρική
πόλη κενή.

Πάλι πέρασε
ο ψυχοπομπός
με κόκκινο φανάρι.





Από τη συλλογή «Περιγραφές του ανεκπλήρωτου», εκδόσεις Κάκτος, 2022.



Βιογραφικό
 
Ο Δημήτρης Μπαλτάς γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Οκτωβρίου 1999. Σπούδασε στο τμήμα Φιλολογίας του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, απ’ όπου αποφοίτησε το 2021 με βαθμό «Άριστα». Είναι μεταπτυχιακός φοιτητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Έχει παρακολουθήσει πληθώρα επιμορφωτικών σεμιναρίων, εκπαιδευτικών ημερίδων και επιστημονικών συνεδρίων. Έχει φοιτήσει στο σεμινάριο «Επιμέλεια και Διόρθωση Κειμένου» του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης του ΕΚΠΑ. Ποιήματά του έχουν βραβευθεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, όπως της Αμφικτυονίας Ελληνισμού, του Ελληνικού Πολιτιστικού Ομίλου Κυπρίων, της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος, της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά, του Συλλόγου Επιστημόνων Κεντρικής Μακεδονίας «Αριστοτέλης» και του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας-Κύπρου, και έχουν φιλοξενηθεί σε αντίστοιχες ποιητικές ανθολογίες.
Έχει δημοσιεύσει τις ποιητικές συλλογές «Η Αρχή» (εκδόσεις Οσελότος, 2019), «Μελωδίες λήθης» (εκδόσεις Αποστακτήριο, 2021), «Το όνομα του έρωτα» (εκδόσεις Αποστακτήριο, 2022).
Η ποιητική συλλογή «Περιγραφές του ανεκπλήρωτου» αποτελεί το τέταρτο λογοτεχνικό του έργο.

Intellectum, Τεύχος 17, Μάιος 2023

INTELLECTUM

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ

ΤΕΥΧΟΣ 17, ΜΑΙΟΣ 2023

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Βίκτωρ Τσιλώνης

ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Αναστασία Γκίτση

ΑΝΑΠΟΔΟΣ ΡΟΛΟΣ
Έλσα Κορνέτη

CONTRO-RUOLO
Ευτυχία-Αλεζάνδρα Λουκίδου

8^Η ΜΕΡΑ
Μαλβίνα Ιωσηφίδου

ΕΠΟΧΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
Κατερίνα Ατσόγλου

ΑΓΑΠΗ
Πελαγία Φυτοπούλου

ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΣΤΗ ΒΟΛΒΗ
ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΒΟΛΤΑ ΣΤΟ ΛΟΚ ΛΟΜΟΝΤ
Γιώργος Αλισάνογλου

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Μανία Μεζίτη

ΛΕΥΚΟ ΓΙΑ ΛΙΓΟ
Στέργιος Ντέρτσας

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ ΣΤΗ
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ
ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ
Bartosz Wojciechowski
Skirgail Zalimiene
μετάφραση: Βίκτωρ Τσιλώνης και
Νικόλαος-Αθανάσιος Αποστολίδης

ΝΟΡΒΗΓΟΣ ΟΔΟΙΠΟΡΟΣ
Νικηφόρος Ζούρλας

Η ΜΑΣΕΔΟΝΙΑ
Αντέλα Φερνάντες
μετάφραση από τα Ισπανικά: Θανάσης Ράπτης

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΟ
Κατερίνα Τζημοπούλου

ΤΟ ΑΡΘΡΟ 84
Δώρα Κασκάλη

ΦΩΤΟΡΡΑΦΙΕΣ
Αναστασία Γκίτση

ΔΙΑΦΑΝΑ ΔΕΣΜΑ
Γεωργία Βουδούρη

ΤΩΡΑ ΠΙΑ ΜΕΝΩ ΣΕ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΔΩΜΑΤΙΟ
Δήμητρα Παπαδημητρίου

ΤΑ ΝΕΡΑ
Πέννυ Οικονομάκη

ΑΛΚΗΣΤΗ, Η ΝΕΚΥΙΑ
Νάνα Παπαδάκη

ΤΑ ΑΠΟΛΕΣΘΕΝΤΑ
Αγγελική Λάλου

ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ Ή ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ
Δημήτρης Γ. Παπαστεργίου

ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ
Γιάννης Καλλιγάς

ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΗΜΕΡΑΣ
ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΣΤΑ ΤΕΜΠΗ
Βίκτωρ Τσιλώνης

ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΑ
ΣΕ ΚΟΝΤΡΑ ΡΟΛΟ
ΣΙΩΠΗΣ Ή ΛΕΞΕΩΝ
Αγγελική Λάλου

ΒΙΒΛΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. «ΨΥΧΗΣ ΙΑΤΡΕΙΟΝ»
Αυγή Βογιατζόγλου



Φωτογραφία εξωφύλλου-οπισθοφύλλου:
Timrael (Pixabay)

Φωτογραφίες τεύχους:
Νικηφόρος Ζούρλας, Κωνσταντίνος Μελισσάς, Γιάννης Κολοτούρος,
Αναστασία Γκίτση, Αγγελική Λάλου, Τερψιχόρη Κουζούνη, Θανάσης Ράπτης,
Πέννυ Οικονόμου, Φοίβος Σταμπολιάδης, Βασίλης Κάντας,
Δέσποινα Σημαντράκου, Θράσος Αξιώτης, Pixabay, iStock



Αρχισυντάκτης: Βίκτωρ Τσιλώνης
Υπεύθυνες ύλης: Αναστασία Γκίτση, Αγγελική Λάλου
Υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων & προώθησης: Αυγή Βογιατζόγλου
Σχεδιασμός Περιοδικού: Στέφανος Χουπουρίδης

Συντακτική ομάδα:
Βίκτωρ Τσιλώνης, Αναστασία Γκίτση, Αγγελική Λάλου, Αυγή Βογιατζόγλου
Μαριαλένα Πισσά, Θανάσης Ράπτης, Έλσα Κορνέτη

Χρήστος Τουμανίδης, "Ποίηση σιωπώσα"

Χαιρετισμός και πρόκληση

                                            Μ’ έναν λυγμό, μ’ έναν τριγμό

Εδώ, ξέρω πως αύριο

μες στην αμείλικτη λευκότητα, εσύ

θα τραγουδήσεις.

Ταιριάζοντας τα χρώματα και τις φωνές,

του άγνωστου εαυτού σου.

Χαιρετισμός και πρόκληση, λοιπόν.

Λίγο προτού, ευφρόσυνα ξεσπάσ’ η καταιγίδα.

Από τα βάθη της ψυχής, πάνω στο καβαλέτο.

Έτσι αρχίζει, Κώστα, ο κόσμος μας.

Με πινελιές και λέξεις.

Πολύφημος πόνος

Ο πολύφημος πόνος σε βλέπει, παντού.

Σε καλεί στη μεγάλη σπηλιά του.

Μαζί σου, τάχα, θέλει να μοιραστεί το κενό,

το κρασί, τη σιωπή.

Αλλά όλα είναι θάνατος! το ξέρεις;

Άγρυπνος πάντα να είσαι, πολυμήχανος.

Γιατί, και τυφλωμένος ακόμα εκείνος,

−υψώνοντας βράχους−

ξέρει πώς να γεννάει συμφορές.

Πώς, το γεμάτο ελπίδες καράβι σου,

μεσοπέλαγα.

να βουλιάξει.

Ο Κανένας, κανέναν δεν έσωσε δίχως δάκρυα.

Όταν

Όταν όλα τα χρώματα γίνονται ένα.

Μουσική συμφωνία σε μείζονα κλίμακα.

Όταν το ένα μεταπλάθεται εντός σου, διαρκώς

για να υπάρξουν οι άλλοι.

Οι άγνωστες προεκτάσεις του πόνου, δηλαδή.

Δίχως δάκρυα.

Κόκκινο, μπλε και μαύρο. Βιολετί.

Πώς τρέχουν τα νερά κι ο άνεμος.

Τα σύννεφα πώς τρέχουν!

Κάτω απ’ τα πόδια μας θα τραγουδούν, σε λίγο,

και οι ρίζες.

Προσωπογραφία

Στα μάτια και στο πρόσωπο, είναι η ζωή μας όλη.

Οι περασμένες οι βροχές, και οι ξεχασμένοι κήποι.

«Μίλα λοιπόν», σου λέει το μπλε, «άνοιξε την ψυχή σου».

Γαλάζιο φως με φώτισε, κι απ’ τ’ ανοιχτό μου στόμα,

λουλούδι βγαίνει ο στεναγμός.

Μέγα βουητό, βουβό αστροπελέκι.

 
Από τη συλλογή «Ποίηση σιωπώσα» (Συνομιλώντας με τη ζωγραφική του Κώστα Ευαγγελάτου), εκδ. Έναστρον, 2023.